تزلزل عربستان زیر سایه «ملک سلمان»

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: مقامات سعودی در زمانی قصد دارند چهارمین سالروز به قدرت رسیدن «سلمان بن عبدالعزیز» و جلوسش بر تخت پادشاهی پس از وفات برادرش «عبدالله بن عبدالعزیز» را جشن بگیرند که عربستان در وضعیت بی سابقه ای از تنش و بی ثباتی امنیتی و اقتصادی به دلیل سیاست هایش قرار دارد.

برهمین اساس، بسیاری از تاریخ نویسان دوره ملک سلمان معتقدند که وی چهره عربستان را در همه سطوح تغییر داده است و منبعی برای بی ثباتی منطقه پس از دهه هایی است که الکوی ثبات و سیاست محافظه کارانه بوده است.

سلمان بن عبدالعزیز سال 2015 میلادی به پادشاهی رسید و با اتخاذ سلسله تصمیماتی زمینه سازی حکومت برای نسل دوم از نوادگان ملک عبدالعزیز شد، به طوری که در آن زمان «محمد بن نایف» 56 ساله که وزیر کشور بود، با حفظ سمت به عنوان ولیعهد انتخاب شد.

این تصمیم به بن نایف فرصتی داد تا نخستین کسی از نوادگان عبدالعزیز آل سعود باشد که به این سمت رسیده است؛ اما در جولای 2017 میلادی بن سلمان فرزندش «محمد بن سلمان» را جایگزین وی کرد.

 این تصمیم بن سلمان یعنی دادن مدیریت کشور به فرزندش محمد باعث شد تا کشور با مشکل مواجه شود؛ چرا با اتخاذ تدابیر عجولانه و شتابزده اعتبار عربستان را از بین برد و تاجایی که با این اقدامات اخبار رسوا کننده ای از عربستان در جهان مخابره شد.

جنایتی که تختش را لرزاند

جنایت قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد عربستان در کنسولگری کشور در استانبول در اکتبر گذشته، تاثیر زیادی بر حکومت سلمان گذاشت و لکه ننگی بر پیشانی ولیعهد جوان بود، به طوری که گزارش های اطلاعاتی حاکی از دست داشتن بن سلمان در این جنایت است.

ناظران بین المللی معتقدند که ترور خاشقجی ضربه سنگینی بر قوانین دیپلماتیک برای تبدیل شدن کنسولگری ها به میدان قتل بود و رسوایی بین المللی برای عربستان به همراه داشت و چهره آن را مخدوش کرد.

در نتیجه این رسوایی، صداهای عربستانی ها در طول دو ماه گذشته از پایگاه های ارتباط اجتماعی بلند شد و خواستار کنارگیری سلمان و فرزندش و بیعت شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» شدند.

در نوامبر گذشته خلیج آنلاین در گزارشی فاش کردند که یک ائتلاف مخالف عربستان با نام «ائتلاف متحدان به منظور حکمرانی  خوب» از شاهزاده احمد خواستند تا قدرت را در دوره انتقالی برعهده گیرند، زیرا سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد برای این حکومت شایسته نیستند.

این ائتلاف اعلام کرده است که این شاهزاده به نجازت دولت تمایل دارد و میلی به حکمرانی ندارد.

جنگ یمن

جنگ یمن یکی از فاجعه های است که سلمان و فرزندش آن را شعله ور کردند؛ عربستان با ادعای مقابله با حوثی ها ائتلافی با امارات و کشورهای دیگر ضد یمن ایجاد کرد و تا امروز به این جنگ چهار ساله پایان نداده است؛ به طوری که با فجایع و جنایت هایی که در یمن رقم زده است، باعث شده تا انتقادهای بین المللی و اتهاماتی جنایت جنگی به این مقامات این کشور وارد آید.

برهمین اساس، به علت عملیات نظامی ریاض و ابوظبی، یمن در وضعیت اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی نامطلوبی به سرمی برد و قطحی بی سابقه ای را در تاریخ این کشور ثبت کرده است.

با این جنگ، عربستان به وضعیت ثبات در کشور خود نیز پایان داده است، چرا که شماری زیادی از عربستانی  نتیجه حملات موشک های ارتش و کمیته های مردمی یمن به شهر های عربستان کشته و زخمی شدند.

این جنگ برای عربستان شش میلیارد دلار در ماه هزینه می کند.

بازداشت ها و سرکوب

دوره پادشاهی سلمان به سرکوب و رعب و ترس مزین شده است، به طوری اصلاحات اجرا شده همچون اجازه رانندگی به زنان، ورود به ورزشگاهها، تاسیس سینما با بازداشت فعالان حقوقی و سیاسی در هم آمیخته است.

میزان زیاد بازداشت ها در میان مبلغان و فعالان باعث شده تا این دوره از تاریخ عربستان بیشتر بازداشت ها را داشته باشد؛ همچنین پادشاه و ولیعهد حمله بی سابقه ای را به مبلغان و فعالان حقوق بشر در این کشور آغاز کردند و نزدیک به سه هزار نفر را به زندان انداختند.

منابع حقوقی عربستان فاش کردند که تعداد بازداشت شدگان از قضات، اصحاب رسانه، حقوق دانها از ماه سپتامبر 2017 نزدیک به سه هزار نفر بوده است و همچنین مقامات سعودی شماری از زنان را نیز بازداشت کردند، اما تعداد آنها مشخص نیست، برخی از آنها با کودکانشان در زندان به سرمی برند و از ساده ترین حقوق انسانی نیز برخوردار نیستند.

صفحه رسمی « معتقلي الرأي» نوشته است که دو هزار و 613 نفر بازداشت هستند و این افراد مورد شکنجه های جسمی، شکوک الکترونیکی و ضرب و شتم قرار می گیرند.

این اقدامات ضد حقوق بشر عربستان باعث شده تا از سوی کشورهای جهان از جمله کانادا به نقض حقوق بشر متهم شود حتی تاجایی که ریاض روابط خود را با اتاوا قطع کرد.

بحران دیپلماتیک

عربستان، امارات، بحرین و مصر به بهانه حمایت قطر از تروریسم، روابط دیپلماتیک و اقتصادی با دوحه را در ژوئن 2017 میلادی قطع کرد؛ این تحریم به امنیت منطقه خسارت وارد کرد و شورای همکاری را تضعیف کرد.

برهمین اساس، سیاست عربستان در مسئله دیپلماتیک بر فرآیند حج تاثیر گذاشت و برخی از کشورها به خاطر سیاسی کردن از سوی آل سعود نتوانستند به حج بیایند.

همچنین عربستان تلاش کرد تا ثبات لبنان را متزلزل کند، به طوری که «سعد حریری» نخست وزیر لبنان را در نوامبر 2017 میلادی داخل این کشور بازداشت کردند و عربستان وی را مجبور به استعفا کرد، اما پس از بازگشت به کشورش از این تصمیم صرف نظر کرد.

ریاض همچنین به خاطر مسئله حقوق بشر و آزادی بازداشت شدگان با کانادا دچار مشکل شد و روابط دیپلماتیک خود با ایت کشور را قطع کرد؛ این مسئله برای دانشجویان عربستان در دانشگاه های کانادا تاثیر گذاشت و واکنش آنها را در پی داشت.

این سیاست ها نشان دهنده میزان ضعف و شکست در مدیریت جدید عربستان در حفظ همپیمانان و روابط با دیگر کشورهاست.