به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، تجارت خارجی عامل موثری در شکل دادن به اقتصاد کشور است و می‌تواند تمامی بخش‌‌های اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. در ادبیات رشد اقتصادی به تجارت خارجی به عنوان عامل رشد توجه خاصی شده است. در میان انواع روش‌های تجارت خارجی اعم از صادرات و واردات، توسعه صادرات غیرنفتی از مهمترین مسائل سیاسی و اقتصادی است که نه تنها از دیدگاه ارزآوری آن بلکه از نظر ایجاد اشتغال در داخل کشور از اولویت ویژه‌ای برخوردار است.
بسياري از كشورهای در حال توسعه، اقتصادی تک محصولی دارند و در مسیر توسعه همه جانبه خود یکی از مهمترین برنامه هایی را که دنبال می کنند، دور شدن از صادرات تک محصولی و اقتصاد تک محصولی است. این محصول در کشورهای حوزه خلیج فارس نفت و گاز ودر دیگر کشورهای جهان محصولاتی نظیر پنبه در مصر، قهوه در برزیل و مس در شیلی است.
بزرگترین عیب اقتصاد تک محصولی این است که با نوسانات بازار آن محصول اقتصاد آن کشور هم دچار نوسان و غالبا بحران و صدمات بزرگ اقتصادی می شود به همین دلیل تمام کشورهایی که به گونه ای در حال توسعه هستند و دارای اقتصادی تک محصولی هستند، به دنبال صادرات محصولاتی غیر از آن محصول غالب هستند. این محصول در کشورمان نفت و گاز است به همین دلیل به صادرات هر نوع کالایی غیر از نفت و گاز صادرات غیر نفتی می گویند. کشورمان در راستای کاهش وابستگی به صادرات نفتی و درآمد حاصل از آن برنامه ریزی های بسیاری انجام داده است و در این مسیر گام های اساسی برداشته تا جایی که امروز شاهد افزایش صادرات غیرنفتی کشورمان هستیم.
«محمد رضا مودودی»، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران کشور چندی پیش اعلام کرده بود که شاخص صادرات محصولات غیرنفتی کشور از ابتدای سال جاری تا پایان آبانماه نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد 13.5 درصدی را نشان می دهد.
بنابر گفته وی فرایند صادرات کشور با وجود همه مشکلات اقتصادی به وجود آمده، مثبت بوده است و اکنون از مرز 30 میلیارد دلار صادرات با تراز تجاری مثبت عبور کردیم. این در حالی است که پیش از این مدیر دفتر بازرگانی خارجی سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده بود که با اشاره به رشد 14 درصدی تجارت کشور در هفت ماه امسال گفت: میزان صادرات ایران تا پایان مهر از مرز 27 میلیارد دلار گذشت.
«فرهاد نوری» گفته بود که اکنون هر تن صادرات به طور متوسط 400 دلار به فروش می رسد و هر تن محموله وارداتی با هزینه یک هزار و 400 دلاری خریداری می شود که این شکاف باید کاهش یابد و کالاهایی با ارزش افزوده بالاتر صادر شود.
حالا گمرک ایران در تایید این سخنان گزارشی از تراز تجاری ایران و میزان صادرات غیرنفتی در هشت ماه منتهی به آبان ماه را منتشر کرده است. بنا بر اعلام این مرکز در هشت ماهه سال‌جاری حجم صادرات غیرنفتی ایران به ۷۵ میلیون و ۲۷۰ هزار تن رسیده است که ارزش آن رقمی برابر ۳۱ میلیارد و ۴۹۱ میلیون دلار می‌شود. به این ترتیب تا پایان آبان ماه سال‌جاری صادرات غیرنفتی کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۱۲.۹۶ درصدی از نظر ارزش دلاری داشته است.
از سوی دیگر در همین مدت میزان واردات قطعی کالا به ایران ۲۱ میلیون و ۴۹۸ هزار تن به ارزش ۲۹ میلیارد و ۵۴۹ میلیون دلار بوده است. واردات ایران در این مدت نسبت به هشت ماهه سال گذشته ۱۲.۵۸ درصد از نظر وزنی و ۱۴.۴ درصد از حیث ارزش دلاری کاهش داشته است.
اقلام عمده صادراتی
اقلام عمده صادراتی ایران در این مدت به ترتیب میعانات گازی به ارزش ۲ میلیارد و ۷۷۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۸.۸۱ درصد، پروپان مایع شده به ارزش یک میلیارد و ۳۳۹ میلیون دلار و سهم ارزش ۴.۲۵ درصد، سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین به ارزش یک میلیارد و ۱۰۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۵۰ درصد، متانول به ارزش یک میلیارد و ۶۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۳۹ درصد و گاز طبیعی مایع شده به ارزش ۹۸۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۱۳ درصد بوده است.
در این مدت ۳۲.۹۳ درصد از ارزش کل صادرات ایران مربوط به پتروشیمی‌ها، ۸.۸۱درصد مربوط به میعانات گازی و ۵۸.۲۵ درصد مربوط به سایر کالاها بوده است.
اقلام عمده وارداتی به ایران
اقلام عمده وارداتی در این مدت، شامل ذرت دامی به ارزش یک میلیارد و ۲۸۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴.۳۴ درصد، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر ۲۰۰۰ سی‌سی با ساخت داخل ۱۴ تا کمتر از ۳۰ به استثنای لاستیک به ارزش یک میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۸۴ درصد، برنج به ارزش ۹۹۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۳۷ درصد، لوبیای سویا به ارزش ۹۳۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳.۱۵ درصد و الکترود زغالی برای کوره‌ها به ارزش ۳۷۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱.۲۷ درصد بوده است.
در این مدت مهمترین مقاصد صادراتی ایران به ترتیب پنج کشور عراق با ۶ میلیارد و ۷۵۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۲۱.۴۶ درصد، چین با ۶ میلیارد و ۴۶۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۲۰.۵۲ درصد، امارات متحده عربی با ۵ میلیارد و ۹۲ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۶.۱۷درصد، افغانستان با ۲ میلیارد و ۲۴۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷.۱۳درصد و هند با یک میلیارد و ۵۷۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴.۹۹ درصد بوده‌اند.
قابل ذکر است کشور عراق طی این مدت با افزایش ۶۶.۵۹ درصدی ارزش واردات کالا از ایران، نسبت به مدت مشابه سال گذشته رتبه اول را در بین کشورهای مقاصد صادراتی ایران کسب کرد.
کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران
در مقابل واردات عمده کالاها به ایران نیز در هشت ماهه سال‌جاری به ترتیب از پنج کشور چین با ۷ میلیارد و ۳۸۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۲۴.۹۹ درصد، امارات متحده عربی با ۴ میلیارد و ۴۵۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۵.۸ درصد، جمهوری کره با یک میلیارد و ۷۶۳ میلیون دلار و سهم ارزشی ۵.۹۷ درصد، هند با یک میلیارد و ۶۱۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۵.۴۶ درصد و آلمان با یک میلیارد و ۶۰۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۵.۴۳ درصد انجام شده است./
نظر شما