به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، آبزی پروری از شاخه‌های صنعت است و هدف از آن پرورش دادن آبزیان نظیر ماهیان، میگوها، گیاهان آبزی و جلبکها جهت مصارف خوراکی و صنعتی است. این صنعت می‌تواند سود خوبی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند اما توسعه این بخش و درآمدزایی ارزی آن نیازمند برنامه‌ریزی مدون و مدیریت صحیح بر عملیاتی شدن طرح ها است. کشورمان دارای منابع بکری برای پرورش آبزیان است و در حوزه صادرات این محصولات نیز حرفهایی در عرصه جهانی دارد.
آبزی پروری بخش نوپا و جدید اقتصاد است که رشدی فزاینده و آینده ای مطمئن نسبت به دیگر شاخه های علوم دامی از لحاظ ریسک پذیری دارد. شیلات در تامین قسمتی از پروتئین با ارزش جامعه و حصول منابع ارزی و درآمد ملی بر هیچ کس پوشیده نیست و صنعت شیلات می‌تواند نقش بسیار مهمی در درآمدزایی، اشتغال و تامین نیازهای پروتئینی مردم داشته باشد.
جلوگيری از واردات و همچنين نقشی كه در اشتغال مستقيم و غيرمستقيم افراد به فعاليت ماهيگيری، ايجاد صنايع جنبی و ساخت وسايل و ابزارآلات صيد و ساير تأسيسات وابسته در حاشيه دريا ايجاد مي‌کند را می‌توان از اهمیت شیلات دانست.
در كنار اثرات مستقيم اقتصادی نبايد ساير تأثيرات اجتماعی، فرهنگی و سياسی ناشی از فعاليت اين زيربخش را ناديده انگاشت. مواردي همچون جلوگيری از مهاجرت به‌وسيله جذب و اشتغال افراد، حفظ حدود مرزهای ملی، ممانعت از انحرافات اجتماعی مانند قاچاق از پيامدها و اثرات شيلات است.
همچنین یکی از راهکارهایی که می‌تواند برای توسعه اقتصاد بدون نفت در کشور نقش اساسی داشته باشد، ارتقای کمی و کیفی محصولات کشاورزی و زیربخشهای آن است. در شرایط کنونی که اقتصاد متکی به نفت کشور به دلیل نوسانات شدید قیمتهای جهانی با بحران روبه‌روست، بخش کشاورزی و زیربخشهای آن مانند شیلات می‌تواند برای رسیدن به هدفهای نظام جمهوری اسلامی مانند خودکفایی و اشتغال اقتصادی، امنیت غذایی، توسعه صادرات غیرنفتی و اشتغالزایی جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
علاوه بر آن می‌توان بین مصرف محصولات غذایی و کشاورزی به لحاظ اقتصاد کشاورزی، جایگزینی به وجود آورد. یکی از زیربخشهای کشاورزی که می‌تواند در اقتصاد کشور موثر باشد، توسعه صنعت شیلات است. در همین راستا چند دهه است که توجه به توسعه زیرساخت های لازم برای افزایش تولید شیلات و به دنبال آن صادرات این محصولات در دستور کار قرار گرفته است و نتیجه این اتفاق را در آمارهای منتشر شده درباره میزان صادرات کشورمان می توانیم مشاهده کنیم.
بر این اساس و به گفته «عیسی گلشاهی»، مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران صادرات انواع آبزیان فراوری شده کشور در نیمه نخست امسال نسبت به سال گذشته حدود ۳۹ درصد رشد نشان می دهد.
به گفته وی امسال در هر یک از ردیف های کالاهای صادراتی آبزیان حداقل ۱۸ درصد رشد صادرات داشته ایم.
گلشاهی ادامه داده است: «سال گذشته، سهم صادرات آبزیان فرآوری شده در اشکال مختلف مانند کنسرو، ناگت، برگر، ماهی ریز خشک شده و فیله شده نسبت به مجموع صادرات محصولات شیلاتی حدود ۸ درصد بوده است.»
وی با اشاره به تولید ۱.۲ میلیون تن انواع آبزیان دریایی و پرورشی در کشور تصریح کرد: ـاز این میزان تولید، حدود ۳۵۰ هزار تن آبزی در کشور فرآوری می شود. از ۳۵۰ هزار تن آبزی فرآوری شده ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار تن فقط مربوط به تن ماهیان صنعتی است که در صنایع کنسرو استفاده می شود، بخشی مربوط به ماهیان ریز شمال و جنوب کشور مانند کیلکا و ساردین است که قسمتی از آن به صورت کنسرو در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد و سایر آن هم به صورت ساده، خشک شده و یا برای تولید پودر ماهی استفاده می شود.»
وی ادامه داد: «در بخش ماهیان تجاری، برخی از ماهیان کم حجم صید مشخص دارند مانند ماهیان شیر، انواع حلوا، شوریده و سلطان ابراهیم در چرخه فرآوری قرار گرفته و به صورت فیله، قطعه بندی شده و بسته بندی شده در بازار عرضه می شود.»
مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران اظهار داشت: «امسال برای نخستین بار، ماهیان گرمابی مانند کپور نقره ای و کپور معمولی و قزل آلا که عمدتا به صورت تازه خوری مصرف می شدند در چرخه فرآوری قرار گرفتند. برآوردها نشان می دهد با افزایش تولید داخل، واردات آبزیان کاهش و گرایش واحد های فرآوری به ماهیان تولید داخل بیشتر شده است.»
گلشاهی با بیان این که در حال حاضر ۴۰۰ واحد فرآوری آبزیان در کشور داریم، تصریح کرد: «از این تعداد ۱۲۸ واحد در زمینه فرآوری آبزیان به صورت استخوانگیری شده، استیک شده، قطعه بندی و بسته بندی شده فعالیت می کنند.»
وی ارزش افزوده در حوزه آبزیان را بسته به نوع فرآورده و تعداد کالا بین ۲۸ تا ۱۴۰ درصد عنوان کرد و گفت: «در گروه آبزیان، محصولات فرآوری شده ارزش افزوده خوبی ایجاد می کند و ضمانت کننده سود زنجیره تولید هستند.با این حال در همه دنیا، مردم تا زمانی که به آبزیان تازه با کیفیت دسترسی داشته باشند کمتر به سمت آبزیان منجمد و یا فرآوری شده می روند و اگر به سمت فرآوری شده ها بروند، محصولاتی را انتخاب می کنند که ویژگی سهولت در مصرف را داشته باشند.»
این در حالی است که مرداد ماه سال جاری «حسن صالحی»، معاون وزیر جهاد کشاورزی خبر داده بود که «امسال تولید محصولات آبزی و صید با ۸ تا ۱۰ درصد رشد به بیش از یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن برسد و تولید و پرورش ماهی در دریا و میگو به بیش از ۱۰ درصد افزایش یابد.»
وی افزود: «سیاست ما در زمینه صید و صیادی در خلیج فارس و دریای خزر حفظ روند موجود صید، بازسازی ذخایر برای احیای ذخایر، اقتصادی بودن صید و حفظ اشتغال موجود است و در حوزه دریای عمان و اقیانوس هند برنامه ما این است که سهم بیشتری از صید در این آب ها داشته باشیم.»
صالحی درباره تولیدات ماهی به شیوه پرورش در قفس نیز اظهار داشت: «با توجه به زیر ساخت هایی که برای پرورش ماهی در دریا فراهم کرده ایم پیش بینی می کنیم امسال بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تن تولید با این روش داشته باشیم.»
وی با بیان این که در سال ۹۷ برای حداقل افزایش ۱۰ درصدی صادرات محصولات شیلاتی برنامه ریزی شده است، خاطرنشان کرد: «سال گذشته ۱۲۴ هزار تن انواع محصولات شیلاتی به ارزش بیش از ۵۰۰ میلیون دلار از کشور صادر شد.»/
نظر شما