به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، دريا منبعي سرشار از مواهب الهي است که بهره مندی از منافع آن مستلزم برنامه ريزی دقیق، عزم ملي و همه جانبه دستگاهها و نهادهای مرتبط با آن است کشورمان با داشتن حدود ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلي و قرار گرفتن در کنار خلیج فارس، دريای عمان و دريای خزر يک کشور دريايي محسوب مي شود. ايران با سابقه حضور تاريخي در عرصه دريا، توانمندی های فني و سرمايه غني انساني، مي تواند اساس اقتدار اقتصادی، سیاسي و نظامي خود را بر پايه توسعه دريايي بنا کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی 9 تیرماه سال 1394 در نامه ای به حجت الاسلام حسن روحانی، رییس جمهوری سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه را ابلاغ کردند. این سیاستهای کلی بر پایه محورهای سه‌گانه «اقتصاد مقاومتی»، «پیشتازی در عرصه علم و فناوری» و «تعالی و مقاوم‌سازی فرهنگی» و با در نظر گرفتن واقعیتهای موجود در صحنه داخلی و خارجی تنظیم شده است تا با تحقق اهداف برنامه ششم به ارائه الگوی برآمده از تفکر اسلامی در زمینه پیشرفت که بکلّی مستقل از نظام سرمایه‌داری جهانی است، کمک کند.
سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه دارای ۸۰ بند و شامل سرفصلهای امور: «اقتصادی»، «فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «اجتماعی»، «دفاعی و امنیتی»، «سیاست خارجی»، «حقوقی و قضایی»، «فرهنگی» و «علم، فناوری و نوآوری» است. رهبر معظم انقلاب در بندهای 19، 21، 23 و 28 سیاست های کلی برنامه ششم بر بهره وري از درياها، توسعه دريا محور، پيشرفت اقتصادي، حمل نقل دريايي، اکوتوريسم دريايي تاکید داشتند.
در بندهای 19، 21، 23 و 28 بر موارد زیر تاکید شده است:
تقسیم کار و تعیین نقش ملي در مناطق، استانها، نواحي و سواحل و جزاير کشور با رعايت الزامات آن در چارچوب سیاستهای کلي مربوط، به منظور افزايش تولید ثروت ملي و حمايت دولت از سرمايه گذاری در مناطق کمتر توسعه يافته و روستايي.
توسعه اقتصاد دریایی جنوب کشور در محور چابهار – خرمشهر با تأکید بر سواحل مکران.
توسعه بازارهای دریایی و ایجاد مناطق مهم اقتصادی در زمینه‌های دارای مزیت.
اولویت دادن به حوزه‌های راهبردی صنعتی (از قبیل صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، حمل ونقل، مواد پیشرفته، ساختمان، فناوری اطلاعات و ارتباطات، هوافضا، دریا، آب و کشاورزی) و افزایش ضریب نفوذ فناوری‌های پیشرفته در آنها.
پس از بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با فواید راهبردی دریا، توجه مجلس و دولت به سواحل بیشتر شده است و نتیجه آن پیشرفت و توسعه یافتگی شهرهای ساحلی است. در راستای توجه به اقتصاد دریامحور تدوین سیاستهای کلی دریا در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفته است.
«علی آقا محمدی»، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام آبان ماه سال جاری در جشنواره ملی «دریا، مسیر پیشرفت» با تاکید بر اینکه ایران کشوری دریایی است ولی تاکنون به آن پرداخته نشده است، افزود: «بر این اساس در دوره جدید فعالیت مجمع تشخیص مصلحت نظام، رهبر معظم انقلاب تاکید بر تدوین سیاستهای کلی دریامحور را داشت که این امر در دستورکار این مجمع قرار گرفته است. برای توسعه صنایع دریایی لازم است تا از توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و جوانان مستعد کشور بهره برد.»
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اقدامات انجام شده در منطقه مکران از سوی حوزه‌های مرتبط با کشتی‌رانی یادآور شد: «دریا و آب یک موضوع حیاتی برای کشور است. از این رو باید برای توسعه صنایع دریایی به نکاتی توجه کرد که از آن جمله باید به محور نشدن دولت برای توسعه سواحل اشاره کرد.»
حالا در ادامه تاکیدات و اقدامات مقامات و نهادهای دولتی برای استفاده بهتر از ظرفیت دریاها «محمدرضا رضایی کوچی»، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی هفتم آذر ماه در مراسم اختتامیه سیزدهمین همایش سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی با بیان اینکه ۲درصد ظرفیت سواحل در اقتصاد کشور فعال شده است خبر داده که «به دنبال ایجاد وزارت دریا و بنادر در ایران هستیم.»
رضایی کوچی با اشاره به اینکه ما در مجلس شورای اسلامی و طبق احکام بالادستی به سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت راه و شهرسازی اجازه دادیم، با شرکت‌های مختلف دنیا قرارداد مشارکتی بنویسند و برای توسعه بنادر و سواحل با اختیار تام قرارداد منعقد کنند، گفت: «مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی در اجلاس شورای سازمان جهانی دریانوردی در لندن از حقانیت ایران در قبال تحریم‌های آمریکا دفاع کرد و ما هم از کشورهایی که در مقابل تحریم‌های آمریکا مقاومت کرده و با ما همکاری کردند، قدردانی می‌کنیم.»
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی افزود: «ایران در مسیر ۵ کریدور بین‌المللی قرار دارد که بخش عمده آن از طریق دریا می‌گذرد، دسترسی ما به ۱۵ کشور همسایه با جمعیت ۴۰۰ میلیون نفر شرایط ویژه‌ای برای کشور ما فراهم کرده است. ۹۰ درصد حمل و نقل ایران از طریق دریا است، ۴۵ درصد اقتصاد ایران به دریا متصل است و ۵ هزار و ۸۰۰ کیلومتر ساحل در ایران داریم که متأسفانه نتوانسته‌ایم از این ظرفیت استفاده کنیم.»
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «متأسفانه ما با وجود آنکه کشوری دریایی هستیم اما شهرهای خود را در کنار دریا نساخته بودیم، اما به وزارت راه و شهرسازی اعلام کردیم باید توسعه شهرسازی را بر مبنای دریا دنبال کند و در ایجاد شهرهای جدید، به سمت دریا سوق یابند».
این نماینده مجلس ادامه داد: «در مجلس شورای اسلامی معتقدیم به لحاظ ظرفیت فراوان در دریا باید مدیریت واحد دریایی در ایران ایجاد شود که متأسفانه این موضوع فعلا وجود ندارد. همه سواحل ما دراختیار سازمان‌های مختلفی است و سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان حاکمیت بخش دریایی کشور نمی‌تواند در همه سواحل، خود تصمیم‌گیر باشد و این باید اصلاح شود.»
وی با بیان اینکه بسیاری از کشورها از ظرفیت بنادر خود بهره می‌برند، گفت: «دانش مهندسی ما در حوزه سازه‌های دریایی قوی است، اخیرا با وزارت خارجه هماهنگ شده است تا دیپلماسی اقتصادی کشور را فعال‌تر کنیم.»/
نظر شما