خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ نانو فناوری یکی از مهمترین بازارهای اقتصادی در سطح جهان به شمار می رود و روند رشد قابل توجهی را نیز در سال‌های اخیر نشان داده و انتظار می‌رود در سال‌های پیش رو نیز همین روند را دنبال کند. فناوری نانو می‌تواند در کنار ایجاد بسترهای جدید، زمینه توانمندسازی و رقابتی شدن صنایع موجود در کشور را فراهم کند و در صنایع مهم کشور همچون صنایع نیروگاهی، نساجی، صنعت ساختمان، خودرو، نفت و پتروشیمی، پزشکی، دارو، آب و فاضلاب و کشاورزی رشد و تغییرات چشمگیری ایجاد کند.
سید امین رونقی یک جوان مخترع از دیار کویر و سرزمین خاوران است وی با مدرک دکتری مهندسی مواد به عنوان عضو هیات علمی از سال 93 در دانشگاه صنعتی بیرجند مشغول به کار است. همسرش الهه اسماعیلی هم با مدرک دکتری نانوتکنولوژی گرایش مهندسی شیمی از سال 91 با دانشگاه صنعتی بیرجند به عنوان عضو هیات علمی همکاری دارد.
الهه اسماعیلی که در دانشگاه تهران تحصیل کرده است، درباره چگونگی ورودش به عرصه پژوهش و اختراع می‌گوید: تولید علم روندی تدریجی است و محققان بر اساس علایق علمی وارد حیطه های پژوهشی مختلف می شوند؛ در برخی موارد، ممکن است نتیجه این تحقیقات منجر به ثبت اختراع شود به طور معمول، دانشجویان در دوره های تحصیلات تکمیلی با الفبای پژوهش آشنا شده و به تدریج، به آن عمق و جهت می دهند. فعالیت های پژوهشی من هم مانند سایر پژوهشگران از دوره کارشناسی ارشد آغاز شد.
وی که در دوره اشتغال در دانشگاه صنعتی بیرجند با توجه به تخصصش در زمینه نانو کار کرده و با تجهیز آزمایشگاهی در دانشگاه سعی کرده تمام فعالیت‌هایش در همین مسیر باشد معتقد است: اختراعاتشان چیزی نبوده که برنامه‌ریزی شده باشد بلکه درحین کار به ایده‌ها و فعالیت‌های علمی جدید می رسد که قابلیت انتشار به صورت اختراع را دارد.
رونقی نیز که ابتدا به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود مشغول به فعالیت بوده به علت تعلق خاطر به خطه خراسان جنوبی محل خدمت خود را تغییر داده و فعالیت خود را در دانشگاه صنعتی بیرجند ادامه می دهد. به عقیده او، اختراع یک دستاورد جانبی تحقیقاتی است که ماحصل تلاش های علمی مستمر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی بیرجند که از دوره دکتری در زمینه تولید و سنتز نانو مواد فعالیت خود را شروع کرده، ادامه می‌دهد: اولین اختراع (پتنت) در زمینه ارائه روشی کم هزینه جهت سنتز نانوکامپوزیت نیترید آلومینیوم- نانولوله‌های کربنی بود که کاربرد گسترده‌ای در صنایع انتقال حرارت و انرژی دارد و موفق به اخذ تاییدیه سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران نیز شد.
رونقی یادآور شد: یکی از بحث‌های چالش برانگیز نانومواد، قیمت تمام شده آن است که به عنوان مانعی جدی در تجاری سازی و کاربردهای عملی تلقی می شود.
وی با بیان اینکه پس از شروع فعالیت در دانشگاه صنعتی بیرجند با دکتر اسماعیلی (همسرم) آشنا شدم که توانسته بود اولین آزمایشگاه تحقیقاتی نانو را در دانشگاه صنعتی با کمک مالی دانشگاه و همچنین، سرمایه گذاری شخصی راه اندازی کند. انجام فعالیت‌های تحقیقاتی مشترک منجر به آشنایی بیشتر و در نهایت زمینه‌ساز ازدواجمان شد.
رونقی با بیان اینکه اوج جهت گیری ما به سوی هدفمند کردن پژوهش‌ها از زمان شروع کار در دانشگاه صنعتی بیرجند و همکاری و تبادل نظر با همسرم بود، می‌افزاید: پس از آن تلاش مضاعفی انجام شد تا پژوهش‌ها از فاز صرفاً تحقیقات آزمایشگاهی و دانشگاهی خارج شده و کمی واقعی تر شوند.
در ادامه فعالیت های پژوهشی، این مخترع جوان پروژه دیگری نیز در ارتباط با تولید نانوکامپوزیت‌های پایه گرافن به صورت مشترک با همسرش کلید زده است که ضمن ثبت اختراع و اخذ تاییدیه سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، موفق به دریافت تاییدیه بنیاد ملی نخبگان و انتخاب به عنوان یکی از 10 ایده برتر از میان 153 ایده ارائه شده در جشنواره رویش خاوران بنیاد نخبگان نیز شده است.
اسماعیلی در خصوص این اختراع می‌گوید: گرافن ماده ای بسیار باارزش و نسبتا گران است که در بازار کنونی قیمت برخی از برندهای آن ممکن است به بیش از یک میلیون تومان به ازای هر گرم نیز برسد. تمام تلاش ما این بود که گرافن را با روشی خیلی ارزان و قیمتی در حدود چندین ده هزار تومان به ازای هر گرم گرافن تولید کنیم.
این بانوی مخترع جوان با بیان اینکه گرافن دارای کاربردهای بسیار گسترده ای بوده و تولید ارزان آن، منجر به بروز تحولات عظیمی خواهد شد، می‌افزاید: این ماده در فرآیندهای انتقال حرارت، نانو الکترونیک، پوشش دهی و تولید فیلم‌های خیلی نازک، صنایع پلیمر و رنگ و فرآیندهای پالایشگاهی کاربرد فراوانی دارد.
به گفته وی، او با کمک همسرش توانسته گرافن را به صورت یک مرحله ای و در فاز جامد تولید کند که روشی جذاب و نوآورانه محسوب می شود و می تواند باعث کاهش قیمت تمام شده و کوتاه شدن زمان تولید این ماده باارزش شود.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه نوآوری روش تولیدشان در ارزان بودن و راحتی تولید است، می‌گوید: علی رغم نوآوری‌های روش تولید، در حال اصلاح این روش هستیم و اگر بتوانیم تحقیقات‌مان را به نتیجه ای مطلوب برسانیم، به تولید انبوه آن فکر خواهیم کرد.
این زوج جوان مخترع استان در ادامه فعالیت‌های علمی خود در فراخوان کشوری چالش فناوری نانو با عنوان «کاهش نفوذپذیری هوا در آستر داخلی لاستیک خودرو» که توسط ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و با درخواست شرکت کویرتایر برگزار شده، شرکت می‌کنند و با ارائه طرح «جایگزینی بخشی از مواد پرکننده آستر داخلی تایر با نانو ساختارهای رسی» موفق به کسب مقام اول در چالش بزرگ کشوری بهبود کیفیت لاستیک با فناوری نانو می شوند.
اسماعیلی در خصوص این چالش فناوری نانو می‌گوید: در این چالش 42 تیم تحقیقاتی از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های مطرح کشور طرح‌های پیشنهادی خود را ارائه دادند که پس از گذشت بیش از یک سال و نیم رقابت، طی چندین مرحله داوری و ارائه محصول مبتنی بر فناوری نانو، در نهایت موفق به اخذ رتبه اول این رقابت شدیم.
به گفته وی، در مرحله بعد سه تیم برگزیده، مجددا جهت تولید نمونه صنعتی لاستیک با یکدیگر به رقابت پرداختند که در این مرحله نیز تیم ما توانست نتایج بهتری نسبت به سایر تیم‌ها کسب کند.
این محققان دانشگاهی استان خیلی تمایل ندارند از چالش‌هایی که برخی در روند کارشان به وجود آوردند حرفی به میان بیاورند و معتقدند بیان چالش‌ها مسئله را حل نمی کند، بلکه آن را پیچیده تر می کند، اما، بهر حال اجازه نداده‌اند این چالش‌ها مانع فعالیت علمی شان شود.
اسماعیلی می‌گوید: بیشترین انگیزه ما برای ادامه کار و تحقیق، حامیانی همچون ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و پارک علم و فناوری بیرجند است که با حمایت های بی دریغ‌شان، فناوران را به جلو هدایت می کنند.
رونقی، مخترع و محقق جوان استان در ادامه با بیان اینکه هزینه های تحقیقات را به صورت شخصی پرداخت می کنیم، افزود: علاقه ما به مقوله‌های تحقیقاتی فراتر از این است که وجود مشکلات مختلف و یا هزینه های تحقیقاتی ما را از ادامه مسیر منصرف کند.
این زوج جوان مخترع شیرین ترین خاطرات کاری خود را از زمانی دارند که از تحقیقاتشان نتیجه گرفتند. اسماعیلی می گوید: من در زمان انجام چالش فناوری نانو باردار بودم، لذا، از یک سو، ترس از آسیب به فرزندمان و از سوی دیگر، علاقه به مشارکت در انجام پروژه با همسرم یکی از چالش هایی بود که با آن مواجه بودم. البته، انجام پروژه در آن دوران سختی لذت بخشی داشت که هیچگاه فراموش نخواهم کرد.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه باید فضا را برای فعالیت محققان و مخترعان کشور فراهم کنیم تا تنها دغدغه آنان این باشد که ایده‌های خود را بپرورانند تا به نتیجه نهایی برسد، می‌گوید: در استان خراسان جنوبی کمتر به علم نانو بها داده شده و باید کارگروه‌های تخصصی در این راستا تشکیل شود چرا که نانو فناوری یکی از افق های روشن آینده کشور محسوب می شود.
این مخترع جوان می‌گوید: باید برای توسعه علم نانو در استان سرمایه‌گذاری شده و یک قطب نانو در شرق کشور ایجاد شود و باید صنایع خودمان را در زمینه فناوری نانو رشد دهیم.
رونقی بر اهمیت ثبات اقتصادی در کشور تاکید دارد و می‌گوید: در حمایت از تولید ایرانی باید آرامش نسبی و ثبات اقتصادی در کشور حاکم باشد تا تولید کنندگان بتوانند به تعهدات خود عمل کنند.
وی با بیان اینکه حمایت از کالای ایرانی باید عمق داشته باشد، می‌افزاید: البته باید کیفیت کالاهای ایرانی افزایش یابد و برای تحقق این مهم باید از شرکت‌ها و تولید کنندگان به لحاظ ارزی، بازاریابی و از طریق مشاوره های علمی و تخصصی حمایت شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی بیرجند ادامه می‌دهد: تا حد امکان باید مواد اولیه اجناس در داخل ایران تولید و تامین شود و تولید کنندگان خودشان را از تحریم‌ها مصون کنند تا درگیر تلاطم بازار واردات نشوند.
در پایان، ضرورت دارد حمایت های بیشتری در زمینه تحقیق و توسعه اختراعات و تولیدات نانو صورت گیرد چرا که سرمایه گذاری در زمینه های مختلف این فناوری کاهش بیکاری، فقر و رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت.
نظر شما