به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، بندر چابهار به دلیل موقعیت راهبردی که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است و سازندگی و سرمایه‌گذاری فراوانی در آن صورت می‌گیرد از جمله ساخت اسکله و افزایش گنجایش بارگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما (در خلیج چابهار) و ساخت راه‌آهن به سوی آسیای میانه و احداث فرودگاه بین‌المللی. این بندر یکی از مهم‌ترین چهارراه‌های کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی است.
بنابراین گزارش، براساس پیش‌بینی محققان سازمان ملل در زمینه حمل و نقل بین‌المللی، حدود نیمی از حمل ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام می‌شود. از مجموع ۳ کریدور حمل ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیش‌بینی کرده‌اند، ۲ کریدور ازایران می‌گذرد و چابهار نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی–غربی جهان است.
این کریدور از «دروازه ابریشم» درچین آغاز می‌شود و قلب اقتصاد این کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به سرزمین آسیای جنوب شرقی می‌پیوندد و پس از طی این مسیر وارد هندوستان شده و با پوشش مهم‌ترین شهرهای این ناحیه مانند کلکته، ناکپور، جایپور، حصیرآباد، کراچی و بن قاسم به چابهار می‌رسد.
این گزارش می افزاید: منطقه آزاد چابهار با مساحت ۱۴ هزار هکتار در منتهی‌الیه جنوب شرقی ایران در ۲۵ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۶۰ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی در شرق خلیج چابهار و در کنار آب‌های دریای عمان قرار دارد. این منطقه به‌وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند اتصال می‌یابد.
دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همین‌طور عدم آسیب‌پذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیابی میانه و سایر کشورهای جهان فراهم آورده‌است. بنا بر نظر سازمان ملل، چابهار یکی از مهم‌ترین راه‌های کریدور شرق-غرب و جنوبی‌ترین راه این کریدور است.
اهمیت استراتژیک و تجاری بندر چابهار باعث شده است تا این منطقه به کانون توجه مسئولان کشور تبدیل شود و اقدامات فراوانی برای توسعه آن در دستور کار قرار دارد اما در کنار تمامی اقدامات برای توسعه این بندر باید به زیرساخت های لازم در بخش حمل و نقل کالا نیز توجه شود چرا که توسعه یک بندر تجاری بدون درنظر گرفتن راه های ارتباطی نتیجه ای ندارد.
در بندر چابهار پس از افتتاح فاز نخست طرح توسعه آن با ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه هشت و نیم میلیون تن کالا باید همزمان زیرساخت های حمل ونقل آن نیز به همین میزان ایجاد و بهره برداری می شد اما به گفته برخی تجار و بازرگانان، بندر مهم چابهار تا این لحظه از هرگونه زیرساخت حمل و نقل نظیر فرودگاه بین المللی، جاده ترانزیتی، بزرگراه و آزادراه محروم است و تاکنون نیز مطالعه ای برای ایجاد بزرگراه و آزادراه نشده است.
بسیاری از سرمایه گذاران داخلی و خارجی فعال در حوزه ترانزیت و حمل و نقل کالا و مسئولان بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان به ناچار برای انتقال کالاهای خود به جاده پرخطر و کم عرض چابهار- نیکشهر- سرباز- ایرانشهر و ادامه آن به زاهدان و میلک هیرمند چشم دوخته اند.
در این رابطه «بهروز آقایی»، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان وبلوچستان به ایرنا از طراحی، ساخت و تکمیل پروژه فاز اول طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار به عنوان یک پروژه ملی یاد کرده و گفته است: «بهره برداری از آن افتخاری برای کشور در زمینه افزایش تجارت و توسعه اقتصادی است. ظرفیتهای ایجاد شده با افتتاح پروژه طرح توسعه بندر شهید بهشتی اقتصاد کشور را به دیگر کشورهای پیرامونی پیوند می دهدکه نمونه بارز اقتصاد مقاومتی در ایران اسلامی است.»
آقایی از انجام سرمایه گذاریهای گسترده کشورهای منطقه و فرامنطقه ای در زمینه توسعه بنادر کشورهای حاشیه دریای عمان و بندر چابهار خبر داد و پیش بینی کرده که «در آینده ای نزدیک، فعالیتهای تجاری و حمل و نقل دریایی گسترده ای در این منطقه ایجاد می شود.»
وی تصریح کرده است که «با محدودیت های موجود در بنادر حاشیه خلیج فارس به طور حتم با لوپ جدید کشتیرانی بین بنادر کشورهای حاشیه دریای عمان با فعالیتهای بازرگانی، دریایی، کشتیرانی و خدمات وابسته، جابجایی کالا ترانشیب و ترانزیت در این منطقه راه اندازی و نقش حیاتی بندر چابهار برای رونق تجاری و اقتصادی کشور را محسوس تر می شود.»
باید گفت بندر چابهار موقعیتی استراتژیک و نقش پررنگی در تعاملات اقتصادی و تجاری منطقه ای و بین المللی دارد. چابهار بندری مهم و مسیری کم هزینه برای دسترسی کشورهای منطقه به یکدیگر بوده و سرمایه گذاریهای عمده ای توسط سازمان بنادر و دریانوردی در ایجاد زیرساختهای بندری و تامین تجهیزات استراتژیک تخلیه و بارگیری صورت گرفته است.
بندر چابهار به عنوان نخستین بندر کشور در جذب اپراتور خارجی و اتصال سه کشور بر اساس توافقنامه ای به نام چابهار، توانست آمریکا را برای مستثنی کردن این بندر از تحریم ها قانع کند از این رو در شرایط حساس فعلی لازم است همه مسئولان کشوری نسبت به هماهنگی و مهیا کردن شرایط برای استفاده از این فرصت به نفع کشور و کنترل تهدیدات و انجام برنامه های اقتضائی برای برون رفت از مشکلات احتمالی و تکمیل زیرساخت های حمل ونقل جاده ای، ریلی، هوایی و مسافرت دریایی اقدام کنند./
نظر شما