به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، صنعت گیاهان دارویی در حال حاضر به عنوان یک اقتصاد نوظهور و پویا در عرصه جهانی مطرح شده است و کشورهای مهم و صنعتی به شدت در حال سرمایه گذاری در این حوزه هستند و سهم مهمی از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص داده اند. بر اساس گزارش سال 2016 یورومونیتور و ITC (مرکز تجارت بینالمللی)، نرخ رشد اقتصادی در این بخش 12 درصد است و در گزارش بانک جهانی نیز حداکثر نرخ رشد اقتصادی در این صنعت 15 درصد اعلام شده است. همچنین، بر اساس پیشبینی رسمی بانک جهانی، حجم تبادل های تجاری کل دنیا در صنعت گیاهان دارویی تا سال 2050 به رقم 5000 میلیارد دلار می رسد.
ايران اسلامي از ديرباز مهد علم و تمدن بشري و مورد غبطه ممالك معاصر از نظر علوم پزشكي و طب بوده است. بطوريكه عليرغم ظهور تمدن غرب با اتكاء به دانش نوين بخصوص بعد از رنسانس هم، هنوز دست آوردهاي علمي علما و دانشمندن بنام و كم نظير اين مرز و بوم بويژه شيخ الرئيس ابوعلي سينا از منابع معتبر علمي و دروس دانشگاهي كشورهاي پيشرفته محسوب ميگردد.
تنوع اقليمي، تنوع گونه اي و ذخاير ژنتيكي از ويژگي هاي بارز کشور ما محسوب می شود و بهره گيري از هشت هزار گونه گياهي همواره استفاده از گياهان دارويي و تأمين دارو از منشاً گياه از ويژگی های هاي بارز طب ايراني محسوب مي شود.
ايران در حدود 80 گونه زراعي گياهان دارويي با سطح زير کشت در حدود 180 هزار هکتار و توليد بيش از 200 هزار تن و ميزان صادرات در سال 1396 عددي بيش از 400 ميليون دلار است. این آمار در سال جاری با توسعه زمین های زیر کشت برای گیاهان دارویی افزایش یافته است تا جایی که بنا به گفته معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی 6 هزار هکتار در سال زراعی جاری به سطح زیر کشت گیاهان دارویی کشور افزوده شده است.
«جواد میر عرب» در این باره به ایرنا گفته است: «برنامه توسعه ای امسال برای کشت گیاهان دارویی 15 هزار و 800 هکتار بود که تاکنون بیش از 30 درصد آن محقق شده است. بر اساس برنامه ریزی وسعت سطح زیر کشت گیاهان دارویی کشور تا پایان برنامه ششم 105 هزار هکتار افزایش می یابد.»
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: «سطح زیر کشت زعفران امسال 2 هزار و 400 هکتار افزایش یافته است. بر اساس برنامه پنج ساله 16 هزار هکتار باید بر وسعت مزارع زعفران افزوده شود اما با استقبال کشاورزان از کشت گیاهان کم آب بر امید می رود که بیش از این سطح زعفرانکاری شود.»
وی با اشاره به اینکه سطح زیر کشت گیاهان دارویی 190 هزار هکتار است که 108 هزار هکتار آن زعفران، 20 هزار هکتار گل محمدی و مابقی گونه های دیگر گیاهان دارویی است، گفت: «8 هزار و 425 گونه گیاهی با 11 نوع اقلیم در کشور شناسایی شده که 2 هزار و 300 گونه از این گیاهان دارای خواص دارویی است.»
معاون برنامه ریزی و بین الملل گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: «200 هزار تن گیاهان دارویی هر سال در کشور تولید و 425 میلون دلار ارزاوری عاید کشور می شود.»
یادآور می شود: سرزمین ایران کشوری ممتاز و با رتبه بالا از نظر غنای گیاهی و تنوع زیستی و دارای 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته شده جهانی است. براساس نظر گیاه شناسان و پژوهشگران، تعداد گونه های گیاهی ایران در حدود 8 هزار گونه است که از نظر تنوع گونه ها حداقل دو برابر قاره اروپاست.
تحقیقات نشان داده است که بیش از 2300 گونه از گیاهان کشور دارای خواص دارویی، عطری، ادویه ها و آرایشی- بهداشتی هستند. به علاوه، 1728 گونه از این گیاهان به عنوان گیاهان بومی ایران است و به عنوان یک ظرفیت انحصاری در کشور محسوب می شوند. خاستگاه بسیاری از گونه های مهم از جمله گل محمدی، زعفران، باریجه، آنغوزه و شیرین بیان ایران است و بخش عمده ای از تولید جهانی این گونه ها در ایران انجام می گیرد.
همچنین تنوع گونه های گیاهی و برخی گونه های منحصر به فرد ایران باعث شده تا شرکتهای مهم داروسازی در کشورهای پیشرفته به مواد اولیه برخی از گیاهان دارویی کشور از جمله زعفران، زیره، آویشن و مرزه به شدت وابسته باشند.
در حدود 80 گونه زراعي گياهان دارويي در کشور وجود دارد با سطح زير کشت در حدود 180 هزار هکتار و توليد بيش از 200 هزار تن و ميزان صادرات در سال قبل عددي بيش از 400 ميليون دلار است که سهم 10 درصدي از صادرات محصولات کشاورزي را به خود اختصاص داده است که نشان از پتانسيل بالاي اين بخش دارد.
در اين بين استان هاي خراسان رضوي، خراسان جنوبي، فارس، کرمان، همدان و اصفهان به ترتيب بيشترين سطح زير کشت و تنوع گياهان دارويي را به خود اختصاص داده و در مجموع نزديک به 89 درصد از سطح زير کشت گياهان دارويي کشور در اين استانها قرار دارد./
نظر شما