از طعم خشکسالی تا لبخند طلای سرخ

خبرگزاری شبستان _ خراسان شمالی؛ مقصودآباد، روستایی از توابع بخش بام و صفی آباد شهرستان اسفراین است و منابع مالی این منطقه بیشتر به دامداری و کشاورزی وابسته بوده و محصولات کشاورزی این روستا شامل گندم، جو، یونجه، بادام، انگور، زیره، هندوانه، چغندرقند، پنبه و پسته می شود. با توجه به اقلیم گرم و خشک منطقه و توجیه اقتصادی، حدود 10 سال است که کشاورزان روستای مقصود آباد به کشت زعفران روی آورده‌اند و به لطف خداوند و تلاش های فراوان، به محصول قابل توجهی هم رسیده اند که سودآوری مناسبی برای مردم این منطقه دارد.

خداداد مطهری راد، نائب رییس شورای اسلامی روستای مقصود آباد که خود یکی از کشاورزان فعال منطقه است، با اشاره به بحران آب و خشکسالی و مقرون به صرفه نبودن کشاورزی در این منطقه به خبرنگار خبرگزاری شبستان می گوید: حدود 10 سال پیش اولین زمین این منطقه زیرکشت زعفران رفت و پس از ثمردهی مناسب و قابل قبول، سایر کشاورزان و زارعان هم به کشت زعفران روی آوردند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر 30 هکتار زمین در این روستا زیر کشت زعفران است که البته 20 هکتار آن به بار می نشیند، اظهارداشت: به طور معمول برداشت زعفران از اوایل آبان ماه آغاز می شود و تا پایان همین ماه ادامه می یابد.

مطهری راد با بیان اینکه به طور متوسط روزانه 150 تا 200 کیلو گل زعفران از سطح زمین ها برداشت می شود، به فعالیت و همکاری بیش از 100 نفر از اهالی روستا در فصل برداشت زعفران اشاره کرد و افزود: هم خانواده هایی که زمین زیر کشت دارند و هم کسانی که زعفران ندارند به عنوان نیروی کار، هنگام برداشت محصول به ما کمک می کنند.

وی ادامه داد: برداشت زعفران از سطح زمین، بخشی از کار است و پس از جمع آوری روزانه گُل زعفران، بانوان روستایی که تمایل به کار دارند در منزل رشته های زعفران (كلاله سه شاخه گل زعفران) را از گُل جدا کرده و در محیطی به دور از نور خشک می کنند و پس از خشک کردن تمام زعفران ها در طول مدت برداشت، زعفران خشک شده در بازار به فروش می رسد.

مختار چوپانی، رییس شورای اسلامی روستای مقصود آباد هم با بیان اینکه مهم ترین مسئله ما مشکل کم آبی است تا حدی که آبرسانی زمین های زیر کشت زعفران با تانکر انجام شد، افزود: این روستا یک قنات دارد که باید لایروبی شود و از مسئولان جهاد کشاورزی خواهشمندیم بحث احیاء و لایروبی قنات این منطقه را پیگیری کنند.

وی که حدود دو سال است به کشت زعفران روی آورده، مساحت زمین زیرکشت زعفران خود را چهارهزار متر مربع و برداشت گل زعفران را روزانه حدود نیم کیلو اعلام کرد و گفت: متاسفانه اهالی روستا به صورت حرفه ای با مبانی کاشت، داشت و برداشت زعفران آشنا نیستند که اگر جهاد کشاورزی دوره های آموزشی این حوزه را فعال کند، کمک شایانی به توسعه اقتصادی این منطقه می شود.

چوپانی که علاوه بر مسئولیت ریاست شورای اسلامی روستا به عنوان مدیر کانون فرهنگی و هنری شهدای مقصودآباد هم فعالیت دارد، در خصوص بازار فروش زعفران می گوید: متاسفانه امسال زعفران نرخ ثابتی نداشته از طرفی هر یک از زارعان خودش باید بازاریابی کند و محصول نهایی را در شهرستان های سبزوار و یا مشهد به فروش برساند که متاسفانه در این بین، دست دلالان و واسطه ها کوتاه نمی ماند.

وی قیمت گُل زعفران را بین 100 تا 120 هزار تومان و زعفران خشک را بین 9 تا 12 میلیون تومان ذکر کرد و اظهارداشت: اگر خرید زعفران از سوی دولت به صورت تضمینی انجام شود، دغدغه زارعان برای فروش و کوتاه کردن دست دلالان، کمتر می شود.

احمد غلامی، یکی از زارعان این منطقه هم با بیان اینکه یک و نیم هکتار زمین خود را زیر کشت زعفران قرار داده است، می گوید: روزانه 30 کیلوگرم گُل زعفران برداشت می کنیم که تا پایان مدت زمان جمع آوری گل، در نهایت حدود چهار کیلو زعفران خشک به دست می آید.

وی که در تولید محصول زعفران سابقه 6 ساله دارد، از اشتغالزایی برای 20 نیروی کار خبر می دهد و می گوید: 10 نفر از اهالی روستا در کار جمع آوری گل زعفران و 10 نفر از بانوان در منزل کار جدا کردن کلاله های گل و خشک کردن را بر عهده دارند.

راضیه مطهری راد، جوان 18 ساله ای که در زمین خانوادگی مشغول جمع آوری گل زعفران است، با ابراز رضایت از کار خود، بیان می کند: به طور میانگین از 8 صبح تا ساعت 13 مشغول جمع آوری گل زعفران هستیم و بعد از آن گلها را به خانه منتقل کرده و کلاله ها را از گل جدا می کنیم و می گذاریم خشک شود.

وی اظهار می کند: روزانه بین چهار تا پنج کیلو گل از زمین های کاشته شده برداشت داریم و امسال که سومین سال برداشت محصول است، برداشت ما از سال قبل به مراتب بیشتر شده است.

خلیل عاقبتی، مدیرجهاد کشاورزی شهرستان اسفراین هم در خصوص میزان زمین های زیر کشت زعفران این شهرستان به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: 352 هکتار زمین زیرکشت زعفران داریم که از این میزان 254 هکتار بارور است.

وی با بیان اینکه به طور میانگین هر هکتار زمین پنج کیلوگرم زعفران خشک می دهد، افزود: هر 90 کیلوگرم گُل زعفران، یک کیلوگرم زعفران خشک می دهد که از این بابت شهرستان اسفراین بعد از فاروج، در رتبه دوم استانی از لحاظ کاشت و برداشت زعفران است.

عاقبتی، میانگین قیمت فروش گُل زعفران را 105 هزار تومان و زعفران خشک را 12 میلیون تومان ذکر کرد و در خصوص ثابت نبودن نرخ خرید و فروش این محصول، بیان کرد: با توجه به اینکه این محصول یک کالای صادراتی است و از طرفی کالای لوکس به شمار می رود، تغییرات دلار بر روی قیمت این محصول اثر می گذارد.

وی در خصوص خرید تضمینی زعفران با بیان اینکه این اقدام فقط سال گذشته انجام گرفت، دلیل آن را اُفت قیمت زعفران در بازار اعلام کرد و افزود: خرید تضمینی معمولا زمانی اتفاق می افتد که قیمت یک محصول در بازار افت داشته باشد که در این صورت دولت برای حمایت از کشاورز، خرید تضمینی انجام می دهد.

عاقبتی راه حل مشکل زارعان در بحث فروش زعفران و کوتاه کردن دست دلالان را تشکیل و ثبت شرکت تعاونی دانست و افزود: با ثبت شرکت تعاونی، بیشتر مشکلات روستاییان از جمله بازاریابی حل خواهد شد و البته که این کار به بحث بسته بندی محصول و برندسازی آن هم کمک شایانی می کند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اسفراین در خصوص برگزاری دوره های آموزشی برای کشاورزان و زارعان و بهره مندی از تازه ترین راهکارهای بهبود کیفیت محصول زعفران و همچنین لایروبی قنات روستای مقصودآباد، قول همکاری و مساعدت داد.

گزارش از سمیرا نیستانی