به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، اطلاعیه عرضه نفت در بورس ۲۳ مهرماه منتشر شد و عرضه در ششم آبان‌ماه آغاز شده است. میزان عرضه یک میلیون بشکه نفت خام سبک در رینگ بین‌المللی بورس انرژی است. تسویه معامله به‌صورت ۲۰ درصد ریالی (نقدی) و ۸۰ درصد ارزی (اعتباری) است و قیمت پایه براساس قیمت‌های معاملاتی امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران در اطلاعیه عرضه اعلام شده و متقاضیان روی قیمت نفت خام رقابت می‌کنند.
بنابراین گزارش، برای عرضه نفت قیمت نهایی فروش، براساس نوسان قیمت نفت خام تا زمان تحریم تعدیل شده و مبنای تسویه قرار می‌گیرد. برای بخش ۸۰ درصد ارزی اعتباری خریدار باید ضمانتنامه ریالی معادل ۱۲۵ درصد بخش ارزی ارائه کند که پس از تسویه کامل آزاد می‌شود. حداقل حجم قابل خرید ۳۵ هزار بشکه بوده و شرط شرکت در معامله صرفا پرداخت معادل ریالی ۱۰ درصد ارزش سفارش به صورت نقدی قبل از شروع عرضه است.
«علی کاردار»، مدیرعامل پیشین شرکت ملی نفت ایران چندی پیش درباره میزان عرضه نفت خام در بورس اعلام کرده بود «حداقل حجم قابل خرید ۳۵ هزار بشکه است.» حال «مسعود کرباسیان» که روز گذشته 27 آبان ماه از سوی «بیژن زنگنه»، وزیر نفت به مدت ۲ سال به عنوان مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و معاون وزیر نفت منصوب شده است دوباره بر لزوم عرضه نفت در بورس تاکید کرده است.
وی این اقدام را اقدامی ارزندهای اعلام کرد که باید به طور جدی به آن توجه شود.
هرچند طرح عرضه نفت خام در بورس، بارها مطرح اما ناکام مانده اما این بار با تاکید «اسحاق جهانگیری»، معاون اول رییس جمهوری در میانه تیرماه امسال بر عرضه نفت خام در بورس به بخش خصوصی، بار دیگر توجهات به این طرح معطوف شد تا به مرحله عمل رسید.
جهانگیری در این باره گفته بود: «نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه می شود و بخش خصوصی می تواند به طور شفاف نفت بخرد و صادر کند. تلاش ما این خواهد بود که برای کاهش فروش نفت کاری کنیم که شعار آمریکا را به شکست بکشانیم و دولت در این زمینه برنامه ریزی کرده است.
با عرضه نفت خام در بورس، بخش خصوصی می تواند به صورت شفاف در فروش و صادرات نفت خام مشارکت کند. در دوره گذشته تحریم ها، اقدام به واگذاری محموله های نفتی به اشخاصی مانند بابک زنجانی شده بود که هیچگاه پول فروش آن را به کشور بازنگردانند. زنجانی با وجود محکومیت به اعدام هنوز حاضر نشده که بدهی حدود ۲.۵ میلیارد یورویی خود را تسویه کند. با عرضه نفت خام در بورس انرژی که با سازوکار شفاف انجام می شود، امکان سوءاستفاده و جولان افرادی مانند بابک زنجانی وجود نخواهد داشت.
یادآور می شود: ایده راه اندازی بورس نفت نخستین بار در اواخر دهه ۱۳۷۰ و در چارچوب سیاست های برنامه سوم توسعه کشور مطرح شد. هیات وزیران در سال ۱۳۸۶ ایجاد بورس نفت را به وزارت اقتصاد تکلیف کرد و به این ترتیب وزیر وقت اقتصاد که همزمان دبیر شورای عالی بورس نیز بود، سازمان بورس را به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران موظف کرد.
با وجود همه چالش ها، در بیست و دوم تیرماه ۱۳۹۰ نفت خام با حضور معاون اول وقت رییس جمهوری روی تابلو معاملات بورس کالا رفت اما با شکست روبرو شد. نفت خام در این بازار در ۹ مرحله دیگر عرضه شد و فقط در یک مرحله به فروش رفت.
از هفدهم فروردین ۱۳۹۳ نیز شرکت ملی نفت ایران با عرضه ۲ هزار و ۹۲۰ بشکه نفت خام در بورس انرژی به قیمت هر واحد سه میلیون و ۶۰ هزار ریال، این طرح را دوباره آغاز کرد. این عرضه برای مدتی با فراز و نشیب بسیار ادامه یافت تا اینکه به علت کاهش استقبال خریداران به بن بست خورد و متوقف شد. با شکست عرضه نفت خام، مسئولان وقت سازمان بورس و اوراق بهادار به فکر ایجاد بستر جدیدی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی افتادند./
نظر شما