چرا صالحان در مشكلات و گنهكاران در رفاه به سر مي برند؟

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از مرکز پاسخگویی سوالات دینی انوار طاها، از آنجا كه خداوند اولياي خود را دوست دارد، لذا اگر خلافي كنند، فوراً آنان را با قهرخود مي گيرد تا متذكر شوند، چنانكه خداوند در قرآن مي فرمايد: اگر پيامبر سخني را كه ما نگفته ايم به ما نسبت دهد، با قدرت او را به قهر خود مي گيريم: « لو تقوَل علينا بعضَ الاقاويل لاًخذنا منه باليمين »[1]. و همچنين اگر مؤمنين خلافي كنند چند روزي نمي گذرد مگر آنكه گوشمالي مي شوند. اما اگر نا اهلان خلاف كنند، خداوند به آنان مهلت مي دهد و هرگاه مهلت سر آمد، آنان را هلاك مي كند : «و جعلنا لمهلكهم مَوعداً »[2]. و اگر اميدي به اصلاحشان نباشد، خداوند حسابشان را تا قيامت به تأخير مي اندازد و به آنان مهلت مي دهد تا پيمانه شان پر شود. «انما نُملي لهم ليزدادوا اثماً »[3].

به يك مثال توجه كنيد: اگر قطره اي چاي روي شيشه عينك شما بريزد، فوراً آن را پاك مي كنيد. اما اگر قطره اي چاي روي لباس سفيد شما بچكد، صبر مي كنيد تا به منزل برويد و لباس خود را عوض كنيد. و اگر قطره اي روي قالي زير پاي شما بچكد، آن را رها مي كنيد تا مثلاً شب عيد به قالي شويي ببريد. خداوند نيز با هر كس به گونه اي رفتار مي نمايد و بر اساس شفافيت يا تيرگي روحش، كيفر او را به تأخير مي اندازد[4].

از سوي ديگر نه سرازير شدن حجم مشكلات بر فرد و جامعه، نشانه تباهي آن است و نه غرق در رفاه بودن، حاكي از سعادتمندي و آرامش خاطر. در بحبوحه مشكلات، اين نوع مواجهه با هر مشكل است كه آرامش خاطر و سعادتمندي مي آفريند و الا چه بسا افراد و جوامع سلطه طلبي كه غرق در رفاه زدگي، آرامش از خود و اطرافيان ربوده اند.  تأمين زندگي مي تواند زمينه آرامش را فراهم كند، چنان كه از رسول خدا (ص) نقل است: "همانا نفس آدمي هنگامي كه مايحتاج زندگي اش تأمين شد آرام مي گيرد".[5] ولي رفاه و تأمين زندگي علت تامه براي آرامش نيست، بلكه در مواردي اگر با علل ديگر مانند ياد خدا و دوري از حرص و دنيا طلبي نباشد،‌ منشأ اضطراب و نگراني خواهد شد. امام علي(ع) مي فرمايد: ‌"هر كس به آن چه به او رسيده اكتفا نمايد،‌ به آسودگي و شادكامي خود نظم بخشيده و در وسعت و آسايش فرود مي آيد. رغبت به دنيا كليد سخت ترين رنج و مركب گرفتاري است".[6] قرآن مجيد، آرامش حقيقي را در گرو ياد خدا مي داند: " ألا بذكر الله تطمئن القلوب؛ دل آرام گيرد به ياد خدا".[7] در نتيجه نه آنگونه است كه در مقابل مشكلات، عسرت زده و اسير بود و نه رفاه به هر قيمت را آرزو داشت. قرآن مجيد مي فرمايد: "كساني كه ايمان آوردند و ايمان خود را به ظلم نيالودند،‌ در آرامش و امنيت اند".[8]

پي نوشت:

1. حاقه، 44-45.

2. كهف، آيه 59.
3. آل عمران، آيه 178.
4. پرسش هاي مهم پاسخ هاي كوتاه.،قرائتي.سوال4.
5. الكافي، ج 5، ص 89.
6. نهج البلاغه، فيض الاسلام، قصار 363.
7. رعد، آية‌ 28.
8. انعام، 82.