به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «رضا امینی»، مترجم عصر دیروز دوشنبه 23 مهر در نشست نقد و بررسی کتاب «فرهنگ مردم، کلمات، اصطلاحات خودمانی عامیانه و اسلنگ مردم آمریکا» گفت: کتاب فرهنگ مردم از آن کتاب هایی است که وقتی آن را در دست گرفتم، گفتم سرمایه ای برای زبان فارسی است، فرهنگ نگاری در جامعه ما بسیار مهم است. در دوره های مختلف فرهنگ لغات زیاد نوشته شده است، برخی از کتیبه های ما دوزبانه است و این نشاندهنده مهم بودن ترجمه است. فرهنگ واژگان بسیار مهم است هرچه از اهمیت ترجمه بگوییم باز هم کم است. ترجمه در کشورهایی مثل ایران بزرگراه توسعه است.
امینی با بیان اینکه فرهنگ نگاری در دوران معاصر روندی رو به رشد داشته است، عنوان کرد: فرهنگ نگاری یک علم است و در بسیاری از دانشگاه های خارج تدریس می شود. رفته رفته ناشران خوبی پیدا شدند و در این حوزه سرمایه گذاری کردند. گمان می کنم فرهنگ های تخصصی سخت است چون نیاز به دانش تخصصی دارد. هر کسی نمی تواند حرف خاص را بزند. کتاب فرهنگ مردم به لحاظ ظاهری ام ارزشمند است و صحافی و حروفچینی خوبی دارد.
وی تصریح کرد: نقد به توسعه کمک می کند به شرط اینکه اخلاقی باشد، اگر کاری خوب باشد حتما باید حسن آن ذکر شود. هرگاه درباره فرهنگ عام صحبت می کنیم این تصور وجود دارد که این امور از مسایل نخبگان کم اهمیت تر است، علت این است فرهنگ در جوامعی مثل دو رویه رسمی و غیر رسمی دارد. از جمله کاستی های این نوع نگریستن یکی این است که به شناخت درست و جامع از جوامع انسانی دست نمی یابیم. بخش غیر رسمی جامعه عریان، غیر سانسور شده و گاهی تند و بی پرده خود را می نماید به سان آینه که کاری به زشتی و زیبایی چهره ندارد، درباره زبان نیز همین طور است یعنی قاعده عام حاکم است، به لحاظ وجودی گفتار مقدم بر نوشتار است، در زبان شناسی مبنا گفتار است.
امینی با اشاره به اینکه کتاب فرهنگ مردم به طور خاص از چند جهت سودمند است، خاطرنشان کرد: بدنه اصلی این کتاب در 584 صفحه سامان یافته است. این کتاب برای بسیاری از مترجمان مفید است زیرا اصطلاحات غیر رسمی در فرهنگ های عمومی حتی از نوع بزرگ آورده نمی شوند و مترجمان نمی توانند با رجوع به آنها نیاز خود را برآورده کنند. با ورق زدن این کتاب به زودی متوجه می شویم که مترجمان آن جستجو و کوشش بسیاری کردند، در واقع کار مترجمان تالیف هم بوده است.
وی اظهار داشت: ثبت این اصطلاحات غیر رسمی و کوچه بازاری نه تنها بخشی از داده های فارسی است بلکه می تواند دستمایه انجام پژوهش های زیادی در مورد سازوکارهای واژه سازی شود. در این کتاب بخشی با عنوان جستاری در چیستی اسلنگ وجود دارد که 100 صفحه است که در آن بخش مترجمان آگاهی های خوبی درباره اسلنگ و کارهایی که در این زمینه انجام شده آورده اند، این کار فقط دگرگون کردن فرهنگ یک زبانه به فرهنگ دوزبانه نیست بلکه ارزشی بیش از فرهنگ واژه ها و اصطلاحات خاص دارد.
این منتقد ادبی بیان کرد: بهتر بود با جستجوی بیشتر واژه اسلنگ در کتاب فرهنگ مردم ترجمه می شد و این واژه بیگانه به فارسی افزوده نمی شد. می شد اسلنگ را به کوچه بازاری یا عامیانه یا ترکیباتی از این دست ترجمه کرد. امکان یافتن واژه هایی برابر اسلنگ در زبان فارسی وجود داشت. مترجمان کتاب فرهنگ مردم در ترجمه مدخل ها ظرافت بسیاری به خرج دادند. بسیاری از ترجمه ها نزدیک ترین ترجمه به برابر فرهنگی است. با وجود این برای برخی پاره گفتارهای خارجی امکان برابرهای بهتری در فارسی وجود داشت. در مواردی نیز کاربر این کتاب به واژه هایی برمی خورد که برایش به کلی غریب و ناآشنا است. علاوه بر این نوعی سرگردانی در انگلیسی و فارسی در این کتاب مشاهده می شود و بهتر بود مترجمان مرزبندی درستی بین فارسی و انگلیسی می کردند.
امینی اظهار داشت: ترجمه برخی اصطلاحات در کتاب فرهنگ مردم دقیق نیست، کتاب فرهنگ مردم در شمار فرهنگ های کارآمد و سودمند دوزبانه منتشر شده سال های اخیر در ایران است. کارآمد از اینم جهت که می تواند کسانی که کار ترجمان از انگلیسی به فارسی می کنند را در یافتن واژه های برابر کوچه بازاری و ممنوع یاری کند و می تواند الگویی باشد برای آموختن ترجمه. سودمند از این منظر که که اصطلاحات و واژه های ناپایدار و گذرا دارد که تابعی از مد و سلیقه زمانه هستند.
نظر شما