به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، مجید معارف رئیس دانشکده الهیات و معارف دانشگاه تهران (شامگاه چهارشنبه ۱۷ مهر) در نشست هم اندیشی اربعین تجلی‌گاه اندیشه‌های قرآن که در معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، درباره زیارت اربعین و نسبت آن با قرآن، گفت: زیارت اربعین ظرفیت بسیار زیادی دارد که باید پشتوانه‌های قرآنی آن را استخراج شود.
وی افزود: ما دو زیارت اربعین داریم یکی ماثور و دیگری غیرماثور است ضمن اینکه درباره آن منابع تاریخی و قدیمی هم وجود دارد.
معارف با بیان اینکه زیارت اربعین معروف مورد نظر ما در کتاب تهذیب شیخ طوسی وارد شده که غیرماثور است و از زبان جابربن عبدالله انصاری بیان شده است، عنوان کرد: در این زیارتنامه جابر وقتی به سلام‌ها می‌رسد این معرفت را دارد که امام حسین(ع) را حی می‌داند، او سلام می‌دهد و جواب‌ها را می‌شنود.
رئیس دانشکده الهیات معارف دانشگاه تهران افزود: لذت مناجاتی که در دل ما قرار می‌گیرد شنیدن جواب از سوی ائمه معصومین(ع) است که پشتوانه قرآنی دارد آنجا که می‌فرماید کسانی که شهید شدند نزد خدا زنده بوده و روزی دارند و ناظر بر جهان طبیعت هستند.
وی با بیان اینکه زیارت اربعین دیگر ماثور است که با سلسله سند به صفوان بن مهران می‌رسد، ابراز کرد: این زیارت به لحاظ ساختاری 4 فراز مهم دارد که فراز اول و سوم مجموعه‌ای از سلام‌ها است که برخی ویژگی‌های اخلاقی، اعتقادی، ایثاری امام حسین(ع) را در اختیار ما قرار می‌دهد. در فراز دوم و چهارم آن نیز یک رشته شهادت‌نامه قرار دارد.
معارف افزود: در این بخش صحبت از عهد و وعده‌های الهی دارد دارد که امام حسین(ع) به عهد خود وفا کرده و خداوند هم وعده‌های خود درباره او را عملی کرده است.
رئیس دانشکده الهیات معارف دانشگاه تهران با بیان اینکه در قرآن کریم در موارد متعدد صحبت از قراردادهای دوجانبه بین انسان و خداوند است، اظهار داشت: مخاطب این قراردادها در آیات قرآن کریم گاهی عموم مردم و گاهی افراد خاص هستند و طایفه‌ای از انسان‌ها را دربرمی‌گیرد.
وی با اشاره به یکی از قراردادهای الهی بین انسان و خداوند، گفت: خداوند در قرآن کریم فرموده است که مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم به عهد و پیمان با من وفا کنید تا به عهد و پیمان با شما وفا کنم. اگر مرا یاری کنید شما را یاری می‌دهم.
معارف با استناد به حدیثی از امام صادق(ع) مبنی بر اینکه قرآن عهد خداوند بر خلق است، بیان داشت: صورت برخی عهدهای الهی در قرآن کریم مشخص است، آیه 84 سوره بقره « هنگامی که از شما عهد گرفتیم که خون یکدیگر را نریزید و یکدیگر را از خانه و دیار خود نرانید، پس بر آن عهد اقرار کرده و خود شما بر آن گواه می‌باشید.»
رئیس دانشکده الهیات معارف دانشگاه تهران افزود: در فرازی از زیارت عاشورا و اربعین امام حسین(ع) فلسفه حرکت خود به سوی کربلا پرده‌برداری کرده و می‌فرمایند که نه تنها برای دنیا یا شر بلکه برای احیای کتاب خدا حرکت کردند همان عهدی که خداوند همه ما را بر آن مقید کردند.
وی با بیان اینکه امام حسین(ع) مصداق کسی است که دین خدا را یاری کرده خداوند هم او را یاری می‌کند، اظهار داشت: در محرم دو شخصیت یکی امام حسین(ع) و دیگری عبدالله بن زبیر بر علیه یزید قیام کردند اما قیام امام حسین(ع) برخلاف قیام عبدالله بن زبیر، چون برای خدا به احیای سنت پیامبر(ص) و پدرش امیرمومنان امام علی(ع) پرداخت اشک و عاطفه مردم جهان در طول تاریخ را برانگیخته است. امام حسین(ع) بلندآوازه شده خداوند وعده‌های خود را نسبت به ایشان تحقق داده و هر سال عزاداری و زیارت اربعین ایشان باشکوه‌تر از قبل برگزار می‌شود که برای مسلمانان و غیرمسلمانان الهام بخش است.
معارف با اشاره به اینکه در زیارت عاشورا و اربعین خطاب به دشمنان امام حسین(ع) لعن داریم، گفت: لعن خاستگاه قرآنی دارد نخستین لعن کننده خداوند است که ابلیس را لعن کرده است. از دیگر گروه‌های مشمول لعن در قرآن کریم ناقضان عهد و پیمان با خدا و ترک کنندگان امر و نهی الهی هستند.
رئیس دانشکده الهیات و معارف دانشگاه تهران با بیان اینکه پیامبر(ص) توصیه کردند که سرگذشت قرآنی بنی‌اسرائیل را فراوان بخوانید، اظهار داشت: ترک امر و نهی الهی، انجام منکرات، قتل پیامبران و صالحان، نقض عهد و پیمان الهی، تحریف حقایق و کلمات الهی از جمله کارهایی است که بنی اسرائیل انجام دادند و بنی امیه هم قدم به قدم همین اقدامات را بر علیه ائمه معصومین(ع) انجام دادند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مجموع دو زیارت عاشورا و اربعین به شیعه قدرت موضع‌گیری و در صحنه بودن را می‌دهد که اعلام کند با دشمنان ائمه معصومین(ع) دشمن و با دوستان او دوست است.
نظر شما