کلکسیون سنگ های نیمه قیمتی، گردنبند کوه سبلان / رونق بازار نیازمند فرهنگ سازی است

به گزارش خبرگزاری شبستان از اردبیل به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل، در اقلیم استان اردبیل، وجود کوه آتشفشان غیر فعال سبلان و ارتفاعات بالای سه هزار متر، وجود پوشش های جنگلی و رودخانه های پر آب موجب شده اردبیل به کلکسیونی از سنگ های نیمه قیمتی تبدیل شود.

به اذعان زمین شناسان می توان انواع سنگ های قیمتی از جمله انواع عقیق، فیروزه، کوارتز، فلورین و یاقوت را می توان در استان اردبیل استخراج کرد. برخی رگه های سنگ های نیمه قیمتی ناشناخته بوده و به اذعان کارشناسان ظرفیت کم نظیری در استخراج و تراش سنگ های نیمه قیمتی در استان وجود دارد.

در مقابل سهم مطلوبی از بازارهای ملی و جهانی به اردبیل اختصاص نیافته که به اعتقاد هنرمندان و فعالان صنعت نوپای تراش سنگ های نیمه قیمتی بخشی به ضعف معرفی و فرهنگ سازی مرتبط است.

لیلا نظافتی نمین که از سال 85 در رشته تراش سنگ های نیمه قیمتی فعالیت داشته و بیش از هزار کارآموز را تربیت کرده است، معتقد است سنگ های نیمه قیمتی از ظرفیت های شاخص اشتغال زایی در استان اردبیل است و با این وجود بهره کافی و وافی از این توانمندی نداشته ایم.

پراکندگی سنگ های نیمه قیمتی از شمال تا جنوب اردبیل

از جمله دلایلی که به اذعان کارشناسان پایه و اساس رونق بازار تراش سنگ های نیمه قیمتی است، بهره مندی از مواد خام معدنی است. تا جایی که در خود استان اردبیل گفته می شود، کوه سبلان گنجی از انواع معدنی را در دل دارد و کوهستان امتیازی کم نظیر را در این منطقه به ودیعه گذارده است.

وجود سنگ های نیمه قیمتی و آبهای گرم معدنی موجب شده تا از سوی مسئولان ارشد استان به ویژه استاندار اردبیل، توسعه گردشگری استان با محوریت کوه سبلان پیشنهاد شده و نسبت به تحقق آن از دستگاه های اجرایی برنامه عملیاتی درخواست شود.

به اذعان هنرمند سنگ تراش استان اردبیل، وجود منابع غنی یکی از امتیازات شکل گیری صنعت سنگ های نیمه قیمتی است.

نظافتی نمین تصریح کرد: قدمت گوهرشناسی در فلات ایران به دو هزار سال قبل از میلاد مسیح می رسد و تراش سنگ به صورت مهره سابقه دیرینه دارد.

او با اشاره به زیورآلات موجود در موزه های استان ادامه داد: در خود استان اردبیل نیز اشیا و زیورآلات کشف شده در کاوش ها نشان از قدمت این هنر در این منطقه دارد.

سنگ تراش اردبیلی تاکید کرد: در استان اردبیل از شمالی ترین تا جنوبی ترین نقطه می توان سنگ های نیمه قیمتی از جمله عقیق را مشاهده کرد و پتانسیل این استان در رونق صنعت سنگ های نیمه قیمتی بالا است.

ارزش افزوده چند صد برابری مورد غفلت است

با وجود شناسایی توانمندی این استان در برخورداری از سنگ های نیمه قیمتی، تعداد کارگاه های تولیدی تناسبی با این امتیاز ندارد.

نظافتی نمین که خود توانسته 500 نفر از کارآموزانش را به بازار کار هدایت کند، اضافه کرد: این رشته می تواند به سادگی به یک کسب و کارخانگی تبدیل شود.

او اضافه کرد: ارزش افزوده سنگ های نیمه قیمتی بالا است و در تراش مقدماتی 100 الی 300 برابر و تراش مهندسی می توان تا 700 برابر ارزش افزوده ایجاد کرد.

هنرمند سنگ تراش تاکید کرد: سنگ های نیمه قیمتی به سادگی می تواند برای بازنشستگان، زنان خانه دار و فارغ التحصیلان دانشگاهی با هزینه کرد اندک درآمدزایی قابل توجه به دنبال داشته باشد.

او افزود: اغلب این صنعت به عنوان شغل دوم مورد استقبال است اما با معرفی توانمندی استان و ساماندهی بازار می توان نسبت به رونق آن اقدام کرد.

معرفی اجناس بدون شناسنامه مانع رونق بازار است

هنرمند سنگ تراش اردبیل معتقد است یکی از موانع رونق بازار سنگ های نیمه قیمتی آشفتگی در روند معرفی سنگ ها  و عدم صدور گواهینامه است.

مطابق اظهارات این کارشناس یکی از موانع رونق بازار سنگ های نیمه قیمتی عدم اعتماد مشتری به جنس فروخته شده است.

بطوریکه برخی شهروندان بر خلاف طلا و نقره اعتمادی به اصالت سنگ های نیمه قیمتی ندارند و به همین دلیل از خرید آن خودداری کرده و یا حاضر به پرداخت بهای بالا به اجناسی از این دست نیستند.

تا جایی که به اذعان نظافتی نمین راهکار رفع این مشکل ساماندهی اجناس تولیدی با شناسنامه دار کردن آن ها است.

او در این خصوص متذکر شد: چند سال قبل اتحادیه طلا و جواهرات نسبت به صدور شناسنامه سنگ های نیمه قیمتی اقدام کند که عملیاتی نشد و این در حالی است که سنگ های نیمه قیمتی برای اعتماد سازی به مشتری نیازمند فروش همراه با شناسنامه است.

هنرمند سنگ تراش تاکید کرد: خود فروشندگان نیز نیازمند آموزش و طی دوره های گوهرشناسی هستند تا جنس با اصالت در اختیار مشتری قرار گیرد.

او ادامه داد: اینکه در استان اردبیل آزمایشگاه تشخیص استاندارد سنگ های نیمه قیمتی دایر شده نقطه قوتی برای استان است و ضروری است با هم اندیشی مسئولان بازار سنگ های نیمه قیمتی نیز ساماندهی شود.

نظافتی نمین ارائه فاکتور از سوی فروشگاه را نیز یکی از زمینه های اعتماد سازی دانست و تاکید کرد: خود فروشندگان و تولیدکنندگان نیز باید به این مهم توجه داشته باشند.

او متذکر شد: در فاکتور میزان تراش و حتی بهسازی سنگ نیز قید شده و ارزش واقعی آن درج می شود.

آنچه در نظرات فعالان تراش سنگ های نیمه قیمتی مشهود است، تاکید به توانمندی استان و در عین حال ضعف معرفی و تبلیغات است.

موضوعی که به نظر می رسد نیازمند عزم همگانی است تا بتوان کمربند سنگ های قیمتی استان اردبیل را در سطح گسترده به عنوان یک جاذبه گردشگری معرفی کرد.