واکاوی بروز خشونت در جامعه

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان، آنچه خبرها روایت می کنند دیگر تفاوتی ندارد، میان چه کسانی و در کجا نزاع و درگیری به وجود می آید. این آسیب اجتماعی می تواند توسط راننده لندکروز بروز کند و پلیس راهنمایی و رانندگی را به باد کتک گیرد یا می تواند در قالب قمه کشی در بازی فوتبال بروز کند. روزانه هم شاهد درگیری های لفظی وغیرلفظی در خیابان ها هستیم که نشان می دهد آستانه تحملمان پایین آمده است.

مردم ایران عصبانی هستند

در همین راستا می توان به آمار سال گذشته موسسه «گالوپ» که  يكي از موسسات نظرسنجي در جهان است اشاره کرد که این موسسه مدعی شد، مردم ایران به‌عنوان عصبانی‌ترین مردم جهان هساند. این گزارش با مطالعه از وضع ١٤٢ کشور جهان نتايج را اين‌طور منتشر كرده است كه مردم «ایران» با ٥٠‌درصد جمعیت عصبانی، «عراق » با ٤٩‌درصد و «سودان‌جنوبی» با ٤٧درصد، عصبانی‌ترین کشورهای دنیا معرفی شده‌اند.

تهرانی ها خشن تر شده اند

به آمارهای داخلی هم در سه ماهه نخست سال رجوع کنیم، طبق اعلام پزشک قانونی تعداد 146هزار و 499 مورد در کل ایران و در بین شهرهای مختلف نزاع اتفاق افتاده است که تهرانی‌ها در 3 ماه نخست سال 97 پرخاشگرتر شده‌ و 2 درصد نزاع نسبت به سال گذشته هم افزایش پیدا کرده است.این آمارهایی است که مردم نزاع و درگیری های خود را گزارش داده اند و آن را در پزشک قانونی ثبت کرده اند.

در این باره باید گفت؛ خشونت انواع دارد که می توان به خشونت مستقیم و خشونت غیر مستقیم اشاره کرد که خشونت مستقیم به صورت آشکار دیده می شود. مانند جنگ، زد وخورد، تهدید، تعذیب، شکنجه، قتل و غیره و اماخشونت غیر مستقیم به چشم دیده نمی شود. مانند بی اعتمادی، کدورت، کینه، غیبت، شیطنت، بی تفاوتی اما آثار آن را به مرور در جامعه می توان دید.

باید در این باره هم به شرایط سخت جامعه اشاره کرد که در جنگ اقتصادی  قرار گرفته ایم و شاهد کاهش ارزش پول و گرانی کالاهای اساسی هستیم که بی تاثیر در بروز خشونت در جامعه نیست، همانگونه که دزدی را طبق اعلام نیروی انتظامی 10 درصد افزایش داده است به گفته ی جامعه شناسان بر روان مردم هم تاثیر گذاشته است.

ریشه خشونت به خانواده باز می گردد

در این باره  امان الله قرایی مقدم جامعه شناس به خبرنگار شبستان می گوید: ریشه خشونت در مرحله اول به  خانواده باز می گردد.  خانواده هم از جامعه جدا نیست. حتی بررسی ها نشان می دهد از شیردادن تا قنداق کردن بچه ها در تربیت نقش دارد.

این استاد دانشگاه تصریح می کند: مادری در فشار زندگی تحقیر و خشونت علیه او صورت می گیرد، رفتار او در تربیت فرزندش تاثیر می گذارد.

او با تاکید بر اینکه امروز در جامعه به هرجا که وارد می شویم با خشونت رو به رو هستیم بیان می کند: مردم دچار سردگمی هستند و فشار اقتصادی روان جامعه را بهم زده است.

مهمترین عامل بروز خشونت نابسامانی اقتصاد است

این جامعه شناس مهمترین عامل بروز خشونت را فشار اقتصادی می داند و می گوید: محدودیت ها و محرومیت ها، برخوردهای سیاسی، برنامه های تلویزیونی، رنگ های تیره لباس ها خشونت را به جامعه تزریق می کند.

او  به تئوری چرخش در خشونت اشاره می کند و توضیح می دهد: یعنی هر چقدر خشونت کنید به میزان آن افزوده می شود.

این جامعه شناس ادامه می دهد: مسایل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی باعث بروز خشونت می شود. مسایل اجتماعی همانند معتادان و دستفروشان، رفتار معلم، رئیس، همکار همه در بروز خشونت تاثیر گذار هستند.

تاثیر نوسانات اقتصادی بر افزایش آسیب های اجتماعی

این استاد دانشگاه با بیان اینکه هیچ حرمتی بین مردم و مسئولین وجود ندارد می گوید: چون مسئولان مردم را بی اعتماد کرده اند. درآمدها کاهش یافت. زندگی چند میلیون کارمند و کارگر نابسامان شد. دراین جامعه آمار خودکشی، طلاق، دزدی و عصبانیت بالا می رود.

قرایی مقدم با تاکید براینکه مردم توقعات خود راپایین و بیاورند و از چشم هم چشمی پرهیز کنند می گوید: در شرایط امروز مسئولان باید تدابیر جدی تری بیندیشند و رسانه ها موج اخبار مثبت را روانه جامعه کنند تا کمتر شاهد بروز خشونت در جامعه شویم.

خشونت سوءاستفاده از قدرت محسوب می شود

درهمین ارتباط، جواد غیاثی، جانشین معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران هم می گوید: یک ششم پرونده های دادگستری استان تهران را ضرب و جرح، توهین و تحقیر به خود اختصاص داده است. خشونت سوءاستفاده از قدرت محسوب می شود.

وی با بیان اینکه دونوع  خشونت وجود دارد می گوید: خشونت تفکری و خشونت فیزیکی و بدنی، لذا در واکنشی که شهروندان در مقابل خشونت نشان می دهند، یک درصد دچار بی حسی و ناتوانی می شوند که هیچ اقدامی انجام نمی دهند این افراد باید مورد حمایت واقع شوند.

وی با اشاره به میزان خودکشی درجامعه ادامه می دهد: طبق اعلام دستگاه قضایی بیشترین خودکشی در تهران مربوط به مناطق جنوبی پایتخت است که دلیل آن هم عدم احساس کرامت انسانی و پایین بودن عزت نفس است.

سهل انگاری در اقدامات پیشگیری از خشونت

قیاسی با اشاره به عوامل خشونت در جامعه خاطرنشان می کند:  سهل انگاری در اقدامات پیشگیری از خشونت و ناهماهنگی های عملیات پیشگیری از خشونت از عوامل مهم بروز این پدیده در جامعه است.

او با اشاره به جایگزین های مجازات حبس تصریح می کند: در قانون اساسی 92 پیش بینی شده است ما باید ساختارها و امکانات لازم را فراهم کنیم تا مردم به این سمت پیش بروند لذا مقرر شده است ،جایگزین های مجازات حبس صورت بگیرد تا زندانیان تحت آموزش های حرفه ای و شغلی قرار بگیرند.

فرهنگ عمومی جامعه مطالبه گر خشونت است

جانشین معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران با بیان اینکه فرهنگ عمومی جامعه مطالبه گر خشونت است، می گوید: مردم جامعه عدالت را در خشونت می بینند، می گویند باید قصاص کنید در حالی که قرآن کریم می فرماید: قصاص حق شماست ولی اگر عفو کنید، بهتر است.

این مقام مسئول با اشاره به راه اندازی کارگاه پیشگیری از خشونت در معاونت جرم دادگستری اظهار کردبیان می کند:  شده ، شهرداری تهران نیز دستور اقدام آن را داده و نتایج اجرایی در حال پیگیری می باشد.

به هرروی؛ باید در شرایط اقتصادی نابسامانی که با آن رو به رو هستیم از مسایل فرهنگی و تربیتی غافل نباشیم. باید نهادهای متولی درکنار خانواده بسترهای امنیت روانی را برای شهروندان فراهم کنند تا از خشونت های مستقیم و غیرمستقیم که بر اثر مسایل جامعه به وجود آمده است جلوگیری شود.

گزارش از معصومه بدخشان