مراسم طشت گذاری حرکت عظیم فرهنگی نهضت حسینی در اردبیل

خبرگزاری شبستان – اردبیل:

مراسم طشت گذاری یک سنت کهن و حرکت عظیم فرهنگی نهضت حسینی در استان اردبیل است که هر ساله پیش از آغاز ماه محرم با حضور اقشار مختلف مردم در مساجد اردبیل برگزار می شود.

این آئین با یاد تشنه لبان قیام امام حسین (علیه السلام) برگزار می شود و نمادینی از آب رودخانه فرات است که از امام حسین (علیه السلام) و یاران و اصحابش دریغ شد که با حضور عموم مردم در مکان طشت با سالار شهیدان تجدید بیعت می شود.

27 ذی الحجه روزی آغاز این مراسم در اولین ایستگاه یعنی حسینیه محله «اوچ دکان» است که با نظم و شرایط ویژه به عنوان مراسم طشت گذاری آغازین برگزار می شود.

پس از آن ویژه برنامه مسجد جامع که با حضور بیشتر اقشار مختلف مردم و روسای محلات ششگانه  در وسعت بسیار بزرگتری برگزار می شود و به تبع آن سه مسجد قدیمی و تاریخی اردبیل شامل «طوی» (تاوار)، «اوچ دکان» و «پیرعبدالملک» آئین طشت گذاری را برگزار می کنند.

مسجد اعظم نیز این آئین را باشکوه و آئین های سنتی برگزار می کند و سپس مراسم طشت گذاری محله های «گازران»، «سرچشمه» و «عالی قاپو» برگزار می شود.

مراسم طشت گذاری در محلات معروف به شش گانه شامل شش مسجد اصلی و قدیمی شهر اردبیل «طوی» (تاوار)، «اوچ دکان»، «پیرعبدالملک»، «گازران»، «سرچشمه» و «عالی قاپو» می شود که مساجد اطراف این مساجد به شعبات یا «خولا» این مراسم آئینی را همزمان با مساجد اصلی برگزار می کنند.

طبق روایت هایی مراسم عزاداری این محلات در بازار اردبیل از دوران قاجار به این تربیت امروزی بوده و هیچ تغییری صورت نگرفته است.

از جمله فلسفه های که به این آئین از گذشته نقل شده رویارویی لشکر حر بن یزید ریاحی با کاروان امام حسین (علیه السلام) است و دستور امام حسین (علیه السلام) برای پر کردن طشت ها برای سیراب شدن لشکر حر بن یزید ریاحی و کاروانیان بود.

محل طشت گذاری خود جایگاه ویژه ای در مساجد هست که با طاق نمایی زیبایی آذین بندی شده است و در اکثر مساجد در کنار سمت ورودی مسجد قرار دارد تا پس از ورود به مسجد ادای احترام به طشت ها صورت گیرد.

قدیمی ‌ترین طشت متعلق به مسجد «بازار چاقوسازان» هست که طبق گفته کارشناسان قدمت آن به عصر صفویه و «شاه عباس اول» بر می گردد و در داخل این طشت نقش و نگارهای از گیاه و ماهی حکاکی شده و به تاریخ و عبارت «وقف نمود به حضرت عباس 1038» منقوش است.

مراسم های طشت گذاری های سراسر مساجد اردبیل همراه با نذورات فراوان است و این نذورات در بین فقرا توزیع می شود.

این آئین تجدید میثاق با امام حسین (علیه السلام) دل هزاران عاشق دلباخته آن حضرت را شیفته حضور در مساجد برای عزاداری و امر به معروف و نهی از منکر در راهش می کند.

آئین طشت گذاری الهام گرفته از سقایت حضرت سیدالشهد (علیه السلام) است و آزادگی به عنوان نمایی از واقعه ناگوار عاشورا است که امام حسین (علیه السلام) برای همیشه تاریخ از خود بر جای گذاشت و همه ساله میلیون ها نفر از آزادی خواهان به عشق آن حضرت در عزای ایشان شرکت می کنند.

آئین طشت گذاری ایام محرم به نوعی اعلام و شروع عزای سیدالشهدا (علیه السلام) در مساجد اردبیل است.