جشن ثبت جهانی ذخیرگاه زیستی کپه داغ در یونسکو

به گزارش خبرگزاری شبستان از بجنورد و به نقل از  اداره کل روابط عمومی استانداری خراسان شمالی؛ محمدرضا خباز، مقام عالی دولت تدبیر و امید در استان در این آیین ویژه با اشاره به این که ثبت جهانی این منطقه ارزشمند با تلاش عمومی حدود دو ساله میسر شده است، تصریح کرد: گلیل از سرزمین های پرافتخار منطقه است و ثبت آن به عنوان سیزدهمین زیستگاه ایران در یونسکو نعمتی است که باید شکرگزار آن باشیم.
 

وی افزود: از سنت های تغییرناپذیر الهی این است که شکر نعمت، نعمات را دوچندان می کند ولی کفران و استفاده نابجای آن موجب نزول عذاب و بازپس گرفتنش می شود.

وی با بیان اینکه قابلیت های زیستی متنوع گیاهی و جانوری و مواهب طبیعی در منطقه گلیل و زیستگاه کپه داغ، نشانه عنایت خاص الهی به مردم این خطه و گوهری گرانبهاست، با اشاره به فرایند دشوار مستندسازی ظرفیت های منطقه و اقناع سازمان بین المللی یونسکو برای ثبت جهانی این ذخیره گاه زیستی ارزشمند، خاطرنشان کرد: از این پس با چشم بین المللی به این منطقه نگاه می شود و سازمان حفاظت محیط زیست هم نگاه ویژه ای بر مبنای کارهای علمی برای رشد منطقه و بهره مندی مردم از این ظرفیت خواهد داشت.

دکتر خباز از جمله آثار و نتایج ارزشمند ثبت جهانی کپه داغ را معرفی این منطقه به ویژه گلیل شیروان به گردشگران داخلی و خارجی و درآمدزایی آن برای مردم محلی دانست و گفت: امروز یک روز تاریخی و به یادماندنی و نقطه عطفی برای این سرزمین است و آینده روشن تری برای شیروان و کل استان خراسان شمالی رقم خواهد زد.

معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم در این مراسم، گفت: حدود 17 میلیون هکتار در قالب 281 منطقه حفاظتی در کشور داریم اما مهم ترین نقص در شیوه مدیریتی این مناطق کمرنگ بودن سهم جوامع بومی و محلی در صیانت از این عرصه هاست لذا قصد داریم برای نخستین بار در کشور با استفاده از تجارب موفق جهانی از مدل جدید حفاظتی بر مبنای مشارکت جوامع محلی در کپه داغ بهره گیریم.

حمید ظهرابی، حفظ و صیانت از تنوع زیستی ارزشمند منطقه، توسعه پایدار و فراهم کردن امکان بهره مندی پایدار معیشتی مردم بومی را از مزایای این رویکرد حفاظتی برشمرد و خاطرنشان کرد: منطقه گلیل و سرانی از حدود 50 سال پیش حفاظت شده است اما از این پس بر اساس الگوی جدید حفاظتی در آن عمل خواهد شد که مبتنی بر ایفای نقش موثر مردم در صیانت از منابع ملی است.

معاون دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو نیز ثبت جهانی ذخیره گاه زیستی کپه داغ خراسان شمالی را آغازی بر یک ماجرای بزرگ و سرآغاز یک رشته فعالیت های علمی با راه اندازی مرکز پژوهشی و کارگاه های علمی بین المللی توصیف کرد.

بهمن نامور مطلق با اشاره به گسترش مخاطرات زیستی که آینده زندگی بشر در کره زمین را تهدید می کند، تصریح کرد: توسعه مدنظر یونسکو توسعه ای مردم محور است؛ به این معنا که نه فقط باید از آب و خاک محافظت کرد، بلکه باید محور حفاظت را فرهنگ و آداب و رسوم مردم جوامع محلی دانست و از آن صیانت کرد تا ضمن جلوگیری از تخریب تنوع زیستی، از تنوع فرهنگی و میراث جامعه بشری نیز صیانت شود.

وی کپه داغ را یک بانک ژنتیکی برای جهان توصیف کرد و افزود: برای صیانت از این ذخیره ژنتیکی مردم باید ذینفع باشند و این امر هم با حمایت از رشد صنایع خلاقانه مردمی و میراث و صنایع فرهنگی منطقه میسر می شود.

فرماندار شیروان هم با بیان این که امروز منطقه ارزشمند گلیل یک هویت جهانی پیدا کرد، گفت: این امر مسئولیت همگانی برای حفاظت از این منطقه را صدچندان کرد و تحقق آن هم مستلزم تغییر نگاه و باور حفاظتی ماست.

امین رضا مرآتی ادامه داد: منطقه گلیل که در گذر تاریخ برای اهالی شیروان و خراسان شمالی حس تعلق خاصی ایجاد می کرده، حالا متعلق به جامعه جهانی است و با توجه به چالش هایی مثل تغییر اقلیم و خشکسالی، وظیفه ما سنگین تر از قبل شده است.

وی با قدردانی از تلاش های عشایر منطقه در حراست از این منابع ارزشمند تأکید کرد: باید در کنار بهره مندی از ظرفیت های بومی و داخلی، از ظرفیت مشاوران بین المللی نیز برای حفاظت از این ذخیره گاه ارزشمند بهره بگیریم تا در کنار آن، تولید ثروت و رونق اقتصادی ساکنان منطقه رقم بخورد.

عبدالرضا عزیزی، نماینده شیروان در مجلس هم گفت: با ثبت جهانی کپه داغ نه فقط منافع عشایر منطقه گلیل و جوامع محلی به خطر نمی افتد، بلکه از این پس کل جامعه جهانی تلاش می کنند که از این منطقه باارزش زیست محیطی حفاظت کنند و زمینه ارتقای معیشت مردم هم با سرمایه گذاری در حوزه گردشگری و بوم گردی فراهم می شود.

علی اصغر مطهری مدیرکل حفاظت محیط زیست استان نیز با اشاره به این که ظرفیت اصلی ذخیره گاه زیستی کپه داغ، در منطقه گلیل شیروان واقع است، گفت: ثبت جهانی این ذخیره گاه زیست کره اخیرا در سی امین اجلاس بین الدولی انسان و کره مسکون یونسکو محقق شد و هدف اصلی از آن هم حل تعارضات جوامع محلی با محیط زیست و منابع طبیعی، توانمندسازی آنان و بهره برداری پایدار و خردمندانه از مواهب طبیعی با تلفیق دانش آکادمیک و دانش جوامع بومی است.

در پایان این مراسم از لوح و تمبر یادبود ثبت جهانی ذخیره گاه زیست کره کپه داغ، رونمایی شد و دست اندرکاران ثبت این رویداد و کارمندان نمونه محیط زیست استان تجلیل شدند.

استاندار و همراهان همچنین از غرفه ها و سیاه چادرهای عشایر منطقه که دربرگیرنده بخشی از محصولات سنتی، صنایع دستی و توانمندی های ساکنان منطقه بود، دیدن کردند.