به گزارش خبرگزاری شبستان، شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که پنج عضو دائم و 10 عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست است و حال نوبت ریاست آمریکا بر شورای امنیت ملی است که همزمان با فرا رسیدن نوبت آمریکا برای ریاست دورهای به گفته نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد قرار است ترامپ نقش رئیس جلسه شورای امنیت را برعهده گیرد.
این در حالی است که به گفته چند منبع دیپلماتیک به خبرگزاری روسی تاس "دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تصمیم گرفته در جریان فعالیتهای بلندپایه اواخر ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل، ریاست جلسه شورای امنیت این سازمان درباره ایران را برعهده بگیرد و ایران موضوع اصلی جلسه خواهد بود."
در همین رابطه نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد امروز در یک کنفرانس خبری اعلام کرده که "نشستی که قرار است در شورای امنیت به ریاست دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا درباره ایران برگزار شود، ارتباطی با تلاش برای براندازی نظام حاکم ایران ندارد. ترامپ قصد دارد ریاست جلسهای در شورای امنیت با موضوع ایران را به عهده بگیرد. او این جلسه را برگزار میکند تا نقض قوانین بینالمللی توسط ایران و بیثباتیهایی که این کشور در سراسر منطقه ایجاد میکند را مورد بررسی قرار دهد."
نیکی هیلی در این نشست خبری در پاسخ به این سوال که آیا جلسه شورای امنیت به بحث درباره برجام اختصاص خواهد داشت نیز گفته است: "فکر میکنم نگرانیهای روزافزونی درباره ایران وجود دارند. برخی از آنها جدید و برخی قدیمی هستند اما اگر نگاهی به اقداماتی داشته باشید که ایران در زمینه توسعه حمایت از تروریسم، آزمایشهای موشک بالستیک و فروش تسلیحات- مانند فروش سلاح به حوثیهای یمن- انجام میدهد، همه آنها نقض قطعنامههای شورای امنیت به شمار میروند. همه اینها تهدید هستند و مسائلی هستند که لازم است جامعه بینالمللی درباره آنها صحبت کند. ترامپ بسیار مصر است که ایران، همسو با قوانین بینالمللی رفتار کند."
روسیه به عنوان یکی از متحدین ایران در منطقه و در موضوع برجام درخصوص نشست پیش روی شورای امنیت سازمان ملل واکنش نشان داده است و دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده روسیه در سازمان ملل نیز در نشستی که روز گذشته برای بحث درباره دستور کار شورای امنیت در دوران ریاست دورهای آمریکا برگزار شد، اعلام کرده است: "جلسه شورای امنیت درباره ایران بایستی به مسئله برجام و خروج آمریکا از آن بپردازد. ما بسیار امیدواریم که دیدگاهها در خصوص خروج آمریکا از توافق هستهای ایران مورد بررسی قرار بگیرند.
این مباحث در حالی مطرح می شود که برخی کارشناسان معتقدند اصرار ترامپ برای ریاست شورای امنیت سازمان ملل و طرح موضوع ایران در این نشست همگی در راستای طرح از پیش تعیین شده وی برای برهم زدن برجام و اجرای طرح "ماشه" است. فؤاد ایزدی، کارشناس سیاست خارجی در این زمینه در گفتگویی با قدس آنلاین گفته است: "آمریکا هنوز هم میتواند از مکانیزم ماشه در برجام برای بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت علیه کشورمان استفاده کند. اعلام خروج آمریکا از برجام در روز هجدهم اردیبهشت ماه به معنای خروج رسمی و کامل این کشور از این توافق هستهای نیست. در فرمانی که ترامپ امضا کرده است به وزیر خارجه این کشور دستور داده است که از برجام خارج شود. این موضوع صراحتاً در حکمی که ترامپ امضا کرد وجود دارد و بازگشت 90 تا 180 روزه تحریمهای آمریکا و دوره تنفس تعیین شده نیز مؤید همین موضوع است. با این ترفند یا ایران باید به کمیسیون مشترک شکایت کند و پروسه قانونی را به جریان اندازد که در نهایت نتیجه آن تنها این است که تهران تصمیم به خروج از برجام بگیرد که مکانیزم ماشه خود به خود عمل خواهد کرد و یا اینکه بدون حضور آمریکا به اجرای برجام ادامه دهد و با اروپاییها به تفاهمی برسد که در این صورت هم آمریکا موفق شده خود را از تعهدات برجام خلاص کرده و با دست باز ایران را زیر فشار تحریمها قرار دهد."
ایزدی با بیان اینکه مشاوران ترامپ او را قانع کردهاند که میتواند از ایران امتیازهای بیشتری گرفته و با خروج از توافق هستهای دولت روحانی را زیر فشار قرار دهد تا محدودیتهای بیشتری را بپذیرد، اضافه کرد "ترامپ مجاب شده که میتواند از دولت روحانی در حوزه موشکی و منطقهای امتیاز بگیرد و آن را پای میز مذاکره بشاند. حال این مذاکره میتواند با اروپا کلید بخورد."
یادآور می شود: بندهای 36 و 37 برجام به موضوع نقض عهد طرفین در اجرای برجام و موضوعات اختلافی بر می گردد. بر اساس متن برجام هر یک از اعضای گروه 1+5 به تنهایی می تواند ظرف مدت 75 روز همه تحریم های ایران را بازگرداند بدین شکل که یکی از اعضا ادعا می کند که ایران به صورت مخفیانه در حال ساخت سلاح هسته ای است. این ادعا نیاز به هیچ گونه دلیل و مستندی ندارد. بعد از این ادعا ظرف مدت 15 روز کمیته ای مشترک از کارشناسان (در سطح معاونین وزرا) موضوع را فی مابین حل می کنند! در صورتی که کشور شاکی قانع نشود موضوع ظرف مدت 15 روز در اجلاس وزیران امورخارجه 7 کشور بررسی می شود.
اگر طرفین قانع شوند که نقض فاحش برجام رخ نداده موضوع فیصله پیدا می کند ولی اگر کشور شاکی به هر دلیلی بر ادعای خود اصرار بورزد که نقض فاحش برجام صورت گرفته است موضوع به شورای 3 نفره ای متشکل از کشور شاکی، ایران و یک عضو مستقل ارجاع داده می شود و این شورای 3 نفره بیانیه غیر الزام آوری را صادر می کنند. بعد از اجلاس شورای 3 نفره ظرف مدت 30 روز اگر قطعنامه ای صادر نشود و ادامه لغو یا تعلیق تحریم ها را تمدید نکند همه تحریم های قبلی باز می گردد.
به نظر می رسد طی این فرآیند تنها با یک ادعای بدون دلیل و اصرار بر این ادعا هر یک از اعضا می تواند تحریم ها را بازگرداند اما باز هم باید منتظر ماند و دید واکنش ایران و کشورهای مدافع ما در بحث برجام بر این طراحی های آمریکا چیست و با چه طرح و نقشه ای قرار است با آن مقابله کنند.
نظر شما