به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، روز گذشته خبری مبنی بر دستور ویژه رییس جمهور به وزارت امور خارجه برای رسیدگی به آتش سوزی در حورالعظیم منتشر شد و این نخستین باری نیست که وزارت خارجه برای حل مشکلات زیست محیطی کشور دخیل می شود.
بنابراین گزارش، از تیرماه امسال منطقه هورالعظیم در خاک عراق دچار آتش سوزی شده که استان خوزستان به دلیل هم‌مرزی با این منطقه دچار مشکلات زیست محیطی فراوان شده است. در همین رابطه نهادهای مختلف به منظور حل این مشکلات زیست محیطی دست به کار شدند تا اینکه نوبت به وزارت امور خارجه رسید که در امر دیپلماسی بتواند برای حل این مشکلات گام بردارد.
این نخستین باری نیست که وزارت امور خارجه به منظور حل مشکلات زیست محیطی کشور ورود می کند و از سال 1389 دستگاه دیپلماسی کشورمان در بخش های مختلف زیست محیطی گام هایی برداشته است.
در همین رابطه در سال 1389 همزمان با فعالیت دولت دهم وزارت امور خارجه برای مقابله با ریزگردها به دیپلماسی پرداخت و در همین خصوص برای همکاری بین ایران با کشورهایی چون عراق، اردن و سوریه و کشورهایی در شمال آفریقا تلاش های خود را آغاز کرد و در آن زمان که صدارت این وزارتخانه بر عهده منوچهر متکی بود این دستگاه برنامه ای پنج‌ساله برای حل مشکل ریزگردها طراحی کرد که البته امروز پس از گذشت هشت سال هنوز مشکل ریزگردها به قوت هرچه بیشتر نسبت به گذشته باقی مانده است.
علاوه بر این، پس از بر سر کار آمدن دولت حسن روحانی برای حل مشکل ریزگردها این وزارتخانه در کنوانسیون های بین المللی زیست محیطی توانست نقش هایی ایفا کند که از آن جمله می توان به تصویب قطعنامه مقابله با گرد و غبار پیشنهادی ایران توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1394، گنجاندن موضوع گرد و غبار در قطعنامه تالاب ها و مدیریت بلایای کنوانسیون رامسر در سال 95، جلب حمایت سیاسی و فنی کشورهای متأثر از پدیده طوفان های گرد و غبار برای مقابله با این طوفان ها، قطعنامه مقابله با این طوفان ها را به تصویب کمیسیون اقتصادی و اجتماعی منطقه آسیا اشاره کرد.
اضافه بر اینها وزارت امور خارجه برای حل مشکل آب نیز ورود پیدا کرده و در آخرین خبر از اقدامات انجام شده در دستگاه دیپلماسی، بهرام قاسمی، سخنگوی این وزارتخانه اعلام کرده که وزارت خارجه در حوزه آب فعال تر از گذشته عمل می کند و سال گذشته بخشی در حوزه بین الملل دستگاه دیپلماسی به نام دیپلماسی آب ایجاد شده است.
در همین رابطه نیز ایران با افغانستان مباحث زیادی در خصوص گرفتن حقآبه خود داشته که محمدجواد ظریف نیز در خصوص آن اعلام کرده بود موضوع حقآبه ایران در هامون، هیرمند و هریرود یکی از موضوعات اساسی روابط دو کشور ایران و افغانستان است و این وزارتخانه در طول پنج سال گذشته همواره در دیدارهای متعدد و گفتگوهای متفاوت با مقامات افغان در این رابطه به مذاکره پرداخته است تا اینکه حالا بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده با افغانستان طبق تفاهم نامه ای که بین ایران و این کشور امضا شده پنج کمیته ایجاد شده که یکی از آنها کمیته آب است و به زودی موافقت نامه راهبردی بین ایران و افغانستان در حل مسئله آب و مشکلات مربوط به رود هیرمند به امضا خواهد رسید.
همچنین قاسمی اعلام کرده این دستگاه با ترکیه هم در مورد موضوع آب در تلاش است رایزنی انجام دهد اما نباید فراموش کرد که فقط وزارت خارجه در این خصوص نقش ندارد بلکه وزارت نیرو و ارگان های دیگر هم باید فعال باشند.
همه اینها در حالی است که انتقاد اصلی در مورد پیگیری نکردن دیپلماسی زیست محیطی به نهادهایی مرتبط به جز وزارت خارجه بازمی گردد که هنوز به این باور نرسیده اند که با روابط دیپلماتیک می توان بخشی از این مشکلات را حل کرد.
نظر شما