به گزارش خبرگزاری شبستان، سال 97 با واژه هایی چونFATF ، CFT آغاز شد و مجلس شورای اسلامی بررسی لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم را در دستور کار قرار داد و جلسات جنجالی برای بررسی آن در بهارستان آغاز شد. جلسات چندین باره نمایندگان در این زمینه نتیجه بخش نبود تا اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی 20 خرداد ماه برای بررسی بیشتر با مسکوت ماندن لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم به مدت ۲ ماه موافقت کردند این در حالی که امروز یک ماه و نیم تا پایان مهلت سه ماهه گروه اقدام مالی (FATF ) به ایران برای خارج شدن از لیست سیاه باقی مانده است.
بنابراین گزارش، FATF (گروه کاری اقدام مالی) در سال ۱۹۸۹ توسط گروه G۷ تاسیس شد و مقر آن در سازمان همکاری توسعه اقتصادی OECD در پاریس است. بدنه اصلی FATF از ۳۵ کشور و دو سازمان تشکیل شده که بیشتر آنها کشورهای توسعه یافته هستند. اعضای اصلی غیرکشوری کمیسیون اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس هستند. علاوه بر اعضای اصلی حدود ۴۰ عضو ناظر هم در FATF عضو هستند که از جمله آنها می‌توان از بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و اینترپل و... نام برد. در میان کشورهایی که به عنوان ناظر عضویت دارند، اسرائیل و عربستان برای جمهوری اسلامی ایران دارای اهمیت ویژه‌ای هستند. این اهمیت آنجا دوچندان می‌شود که این دو کشور تا پایان ۲۰۱۸ عضو اصلی می‌شوند.
برخلاف بحث‌های رایج FATF یک گروه بین دولت هاست که حتی قطعنامه هم صادر نمی‌کند و تصمیماتش صرفا در حد بیانیه است. بیانیه هایی که حتی برای کشورها لازم الاجرا نیست در واقع تنها کاری که انجام می‌دهد، رتبه‌بندی ریسک کشورها در "مبارزه با پولشویی" و "عدم تامین مالی تروریسم" است. کشورها برای اینکه ریسک را در دو مقوله فوق، بالا نبرند بیانیه را به نهادهای مالی و بانکی خود ارجاع می‌دهند. مکانیزم FATF رای‌گیری نیست بلکه تصمیمات از طریق اجماع اتخاذ می‌شود. سعی می‌کنند به اجماع اولیه برسند و یا حد وسط را در نظر بگیرند.
اگر به FATF نپیوندیم چه اتفاقی می‌افتد؟
FATF (گروه کاری اقدام مالی) همواره یک لیست سیاه از کشورهایی که مقررات مالی و پولشویی نگران کننده‌ای دارند؛ منتشر می‌کند. در لیست منتشر شده تا سال ۲۰۱۵ کشورهای ایران و کره شمالی به عنوان کشورهای خطرناک شناخته شدند اما بعد از امضا و اجرای برجام و با تعهد ایران قرار شد اقدامات متقابل علیه ایران برای مدت یک سال به تعلیق درآید. در سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز این اقدامات متقابل به مدت یکسال تمدید شد تا اینکه بعد از مسکوت ماندن لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT ) در مجلس، FATF مهلت سه ماهه ای به ایران برای تعیین تکلیف لوایح چهارگانه داد، مهلتی که از ۸ تیر شروع شده و اوایل مهر ماه سال جاری یعنی اواخر اکتبر ۲۰۱۸ پایان می یابد.
فرصت گروه اقدام مالی (FATF ) برای خارج شدن از لیست خاکستری و رفتن به منطقه سبز داده شده است؛ منطقه سبز همان منطقه است که مبادلات بانکی در آن بدون مشکل انجام خواهد شد و اگر قوانینی که هم اکنون در مجلس در دست بررسی است تصویب نشود دوباره به لیست سیاه برمی گردیم.
معنای بازگشت به لیست سیاه این است که FATF اعلام خواهد کرد ریسک ایران در پولشویی و تامین مالی تروریسم بالاست و در واقع از برقراری هر گونه رابطه مالی پیشگیری می‌کند. بیانیه‌های FATF الزام آور نیست وکشورها مجبور نیستند آن را رعایت کنند اما در صورت عدم اجرا عملا میزان ریسک خود را افزایش می‌دهند به همین دلیل معمولا کشورها حاضر نیستند بیانیه‌ها را زیر پا بگذارند.
آیا همکاری با FATF به ضرر ماست؟
برخی منتقدان معتقدند با پیوستن به FATF اطلاعات ایران از کشور خارج می‌شود و در اختیار بیگانگان قرار می‌گیرد این در حالی است که تنها اقدامی که کشورها در همکاری با FATF انجام می‌دهند این است که به جامعه جهانی اعلام می‌کنند که سازوکارهای مالی و قانونی در داخل کشورشان این قابلیت را دارد که با پولشویی مقابله کنند به این ترتیب هیچ اطلاعاتی درباره موضوعات مالی کشورها رد و بدل نمی‌شود.
فرض کنیم قوانین یک کشور مبارزه با پولشویی و عدم تامین مالی تروریسم را می‌پذیرد. در این زمینه کشورها کاملا حق تحفظ دارند و حتی اگر ابهاماتی در باره رفتارهای مالی شان مطرح باشد ریا، آن را به قوانین داخلی خود ارجاع می‌دهند مثلا در مورد جمهوری اسلامی ایران چنین حق تحفظی اعلام شده که اطلاعات مربوط به نهضتهای آزادیبخش را اعلام نمی‌کند. همین که هر کشوری اعلام کند فلان سازمان آزادیبخش را طبق قوانین داخلی خود تروریست نمی‌داند، FATF متعرض آن نمی‌شود در واقع اصلا FATF ساز و کاری برای جمع‌آوری اطلاعات ندارد.
حال باید منتظر ماند تا دید نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از بررسی های انجام شده درباره الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم در یک ماه باقی مانده تا پایان فرصت قانونی چه تصمیم خواهند گرفت.
نظر شما