به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از طلیعه، حجت الاسلام امیر غنوی، پژوهشگر و استاد حوزه ۱۹ مردادماه در جمع دانشجویان چهارمین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی پیرامون ظرفیت معارف اسلامی به ایراد سخنرانی پرداخت.
غنوی در ابتدای سخنان خود مقدمه ای از ضرورت توجه به ظرفیت معارف اسلامی برای تمدن سازی و نظام سازی گفت و افزود: نکته ای که سال ها حوزه را به خود مشغول کرده است و پس از انقلاب نیز دانشگاه را نیز به خود مشغول کرده، نظام سازی دینی است. از زمان رضاخان اندیشه مارکسیستی وارد کشور شد و حرکت گسترده و موثری را راه انداخته و شروع به فعالیت گسترده کردند و در آن روزگار اندیشه مارکسیستی مسلط شد. در این هنگام بود که مسلمانان با یک مجموعه ناآشنا و قوی روبرو شدند زیرا این مکتب فکری حامی بسیاری داشت و این ماجرا برای مسلمانان یک چالش جدی ایجاد کرد.
غنوی سپس به اولین واکنش های مسلمانان به این مواجهه اشاره کرد و افزود: در آن دوره یعنی سال ۱۳۵۵ مسلمانان به این فکر افتادند که ما هم باید مثل مارکسیست ها یک مکتب فکری منسجم ایجاد کنیم و کتاب ها و نوشته های شهید صدر حاکی از این تلاش ها و کوشش ها بود. تا انقلاب اسلامی این جریان ادامه داشت اما بعد از انقلاب نوع مواجهه ما متفاوت بود زیرا بعد از انقلاب باید هم در بعد نظر و هم در بعد اجرا نیاز به نظام فکری و اجتماعی تازه داشتیم.
این استاد حوزه سپس دلایل چرایی طرح این پرسش برای مسلمان را ذکر کرد و گفت: به چهار دلیل این نیاز برای ما مطرح شد:۱- باور به جامعیت دین۲- اندیشه نظام مند رقیب ۳- نیازهای یک حکومت دینی ۴- تقابل و چالش میان آورده های دینی و علوم اجتماعی. مشکل در جمهوری اسلامی این است که پاسخ های داده شده اصلا کافی نیست.
وی اضافه کرد: قبل از نطام سازی، شبکه سوالات را باید مشخص کنیم زیرا هر مکتب و تفکری باید بر اساس اصول و قواعد بنیادین به یک سری سوالات جواب دهد و آن چه امکان نظام سازی می دهد درک عمیق این سوالات است.
غنوی سپس به نقش دین در تولید علم اشاره کرد و افزود: واقعیت این است که دین هم بر مبادی علم و هم برگزاره های ناظر به واقع و هم بر اهداف علم اثر گذار است، و نسبت میان علم و دین تکمیلی است و گاهی دین بر علم نیز اثرگذار است.
وی در پایان به مراحل علم دینی اشاره کرد و گفت: نظام دینی مبتنی بر سه چیز است، ۱- اهداف: به طور مشخص باید در هر حوزه ای اهداف مطلوب خود را به صورت عملیاتی بیان کنیم. ۲- مبانی: باید تکلیف خود را با یک سری از مبانی و مفاهیم مشخص کنیم. ۳- تعیین طرح. این سه عنصر را باید با شرایط خاص و منحصر به فرد ترکیب کنیم و دراین وضعیت است که نظام دینی داریم.
گفتنی است، طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی با حمایت و نظارت دانشگاه باقرالعلوم(ع) دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در قم در حال برگزاری است.
نظر شما