به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از طلیعه، حجت الاسلام سید محمد مهدی میرباقری، عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم ۱۹ مردادماه در جمع دانشجویان چهارمین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی به سخنرانی پیرامون شرح حدیث عقل و جهل پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود به مقدمه ای پیرامون تاریخ انقلاب اسلامی و نقش و جایگاه علم دینی در انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: باید پنجاه سال پیش و فضای دوقطبی در جهان و سلطه ابرقدرت های غربی را تصور کنید و انقلاب اسلامی را در مقابل این سلطه ابرقدرت ها ببینید، زیرا انقلاب اسلامی، نظامی متفاوت با جهان موجود را رقم زد. ما می خواستیم این حرکت را از مرزهای جغرافیایی عبور دهیم و موازنه قدرت های موجود را به هم بزنیم و فروپاشی شوروی نمونه ای از بهم خوردن این موازنه بود، ضمن اینکه خود غرب و آمریکا نیز دچار بحران شد. اما در شرایط موجود تنها کاستی ما، خلاء نرم افزار و بحران‌های ما نیز ناشی از پیاده شدن مدل های غربی در کشور است، ولی با تولید علم دینی، آرمان های جمهوری اسلامی تبدیل به نقشه راه و جایگزین مدل ها و سبک زندگی غربی می شود.
وی بحث اصلی خود پیرامون شرح حدیث عقل و جهل را با یک حدیث ازکتاب شریف اصول کافی آغاز کرد و افزود: ما دو موجود در عالم داریم که هر دو نیز مخلوق خداوند هستند، عقل و جهل. تمام خوبی ها و خیرات عالم اعم از تصدیق، رضا، شکر، توکل، زهد و . . . قوای عقل و تمام شرور و بدی های عالم اعم از کفر، انکار، نا امیدی، یاس، حرص به دنیا و . . . . از قوای جهل هستند. این دو موجود که یکی نماد عبودیت و نورانی و دیگری نماد طغیان و ظلمت در عالم هستند، با هم درگیری و نبرد دارند و نبرد نیز از جهل شروع شده است.
این استاد حوزه در ادامه سخنانش اظهار کرد: از برخی روایات این طور استنتاج می شود که عقل وجود مقدس نبی اکرم(ص) و جهل شیطان و ابلیس ها هستند. در هر کدام از ما شعبه ای از عقل و جهل وجود دارد و در عقل مقام طاعت و بندگی و در جهل نیز مقام استکبار و طغیان قرار داد و در درون ما نیز درگیری بین عقل و جهل جریان دارد ولی اصل این درگیری در عالم است، زیرا نبی مکرم اسلام و شیطان می خواهند قوای خود را در جهان بسط دهند.
وی با طرح این پرسش که ما در این نبرد چه کاره ایم و کدام سمت هستیم؟، تأکید کرد: این صفات ابتدائا برای ما خلق نمی شود. هر کسی باید سعی کند قوای عقل را در درون خود بسط دهد، زیرا تمام صفات خوب در عالم از فروع عقل است و نیز اجازه ندهد قوای شیطان و ابلیس در درون او گسترش پیدا کند. ما باید هم در درگیری بیرون و هم در درگیری درون حضور داشته باشیم و باید سعی کنیم تا ساحت عقل را در درون خودمان گسترش دهیم.
حجت الاسلام میرباقری تصریح کرد: چند نکته پیرامون این حدیث بیان می کنم: همه درگیری های عالم ذیل این دو جریان هستند. قوای عقل به فرماندهی نبی مکرم اسلام(ع) و قوای جهل به فرماندهی ابلیس و شیاطین در مقابل هم صف آرایی می کنند. محور صفات عقل و جهل در درون ما تولی و تبری هستند. ما براساس تولی و تبری به عقل و جهل ملحق می شویم. مومن کامل کسی است که خداوند متعال بر اساس آزمایش هایی، او را آماده پذیرش حقیقت ایمان کرده و انسان مومن کسی است که تمام صفات خیر در او است. اما بقیه مومنین جزء موالی و محبین هستند و بعضی از این صفات خیر در او است. تا آلودگی و جهل در ما است و تا تبری انسان کامل نشود ما پاک نمی شویم. حالا چطور انسان به همه قوای عقل نورانی می شود؟ باید عقل را بشناسیم و معرفت نسبت به آن پیدا کنیم و البته این شناخت با شناخت معمولی تفاوت دارد. همچنین باید این قوا را در سرچشمه تک تک رفتارهایمان شناسایی کنیم.
وی در ادامه سخنانش با توجه به سند ۲۰۳۰ گفت: به نظر من الان آمریکا قوای جهل و رئیس جمهور آمریکا مظهر و تجسد صفات شیطانی است. اینکه مستکبرین عالم در برابر ملت ما تواضع می کنند، این تواضع عین تکبر است. جهان جدید به رهبری لیبرال دموکراسی آمریکا تجسدیافته قوای جهل و استکبار است و در همه نقاط این تمدن می توان مظاهر و نمودهای صفات جهل و شیطان را مشاهده کرد. این سند ۲۰۳۰ مانند دیگر نمودهای تمدنی جدید بوی عفونت شیطنت و استکبار می دهد. علم تمدن جدید نیز ظلمات است و باید مواظب بود نسبت به آنها تولی پیدا نکنید.
گفتنی است، طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی با حمایت و نظارت دانشگاه باقرالعلوم(ع) دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در قم در حال برگزاری است.
نظر شما