به گزارش خبرگزاری شبستان، این روزها شرایط اقتصادی کشور به گونه ای است که روزانه نام های جدیدی بر آن گذاشته می شود. نوبخت از آن به عنوان "شرایط بحرانی" نام می برد و وزیر نفت این روزها را "جنگ تجاری" می نامد و در این شرایط دولت در تلاش است تا اندوخته ارزی خود را حفظ کند. اندوخته ای که در روزگار اعمال جدی تحریم ها از سوی آمریکا قطعا به کار خواهد آمد و برای همین روزانه لیست بهره مندان از ارز دولتی کوچک و کوچکتر می شود.
گروه هایی که امکان سوءاستفاده آنها از ارز دولتی و ایجاد بازار کاذب در کشور وجود دارد در حال حذف شدن از لیست دریافت کنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی هستند. واردکنندگان خودرو حذف شدند و مقدمات برای خارج کردن وارد کنندگان موبایل از این لیست در حال انجام است. اما مسافران همچنان در این لیست قرار دارند و روز به روز هم به تعداد کسانی که با ۵۰۰ یوروی دولتی در بازار داخلی دلالی انجام می دهند افزوده می شود. همین اتفاق مخالفت جدی با ارایه ارز دولتی به گردشگران ایرانی برای سفرهای تفریحی را به همراه داشته است.
در این میان اخبار تخصیص ارز دولتی برای حج هم سر و صداهایی به همراه داشت که عده ای مخالف آن و عده ای موافق آن نظر دادند.
طبق اعلام بانک مرکزی، امسال به هر حاجی ۲۰۰ دلار دولتی با قیمت ۳۹۰۰ تومان ارایه می شود و اگرچه ۱۰۰ دلار نسبت به سال گذشته کاهش یافته اما با در نظرگرفتن این میزان برای ۵۸ هزار حاجی مبلغ قابل توجهی خواهد شد.
انتقادات از این اقدام بانک مرکزی از سوی عده ای مطرح شد و کار به دفتر آیت الله بیات زنجانی رسید که این مرجع تقلید از نظر شرعی این مساله را زیر سوال برد.
طبق خبری منتشر شده در خبرگزاری ایلنا، آیت‌الله العظمی بیات زنجانی به استفتائی پیرامون اختصاص ارز دولتی به حجاج بیت‌الله الحرام پاسخ داد که متن این استفتاء و پاسخ آن به شرح زیر است:
سؤال: نظر معظم له در مورد اختصاص ارز دولتی به حجاج چیست؟
پاسخ: با سلام و تحیّت؛
«مطابق نصّ قرآن کریم حج برای کسانی است که دارای استطاعت مالی و بدنی باشند؛ بنابراین اگرکسی مستطیع نیست حج برای او واجب نیست؛ دولت نیز مکلّف نیست زمینه استطاعت فوق را فراهم کند و بالطبع اگر اولویّت‌های مصرف ارز رعایت نشود که دولت مکلّف است آنها را رعایت کند، تخصیص دادن چنین ارزهایی معلوم نیست مشروع باشد.»
این گزارش می افزاید: این انتقادات به مجلس شورای اسلامی نیز کشانده شد و حتی نمایندگان منتقد دولت هم با این مساله مخالفت کردند.
در همین زمینه طبق خبر خبرگزاری مهر، امیرآبادی، عضو جبهه پایداری و نماینده قم در مراسمی در اتاق بازرگانی قم گفت: «ارائه ارز ۴۲۰۰ تومانی به افرادی که سفرهای غیرضروری دارند یا به حاجیان برای خریداری سوغات در مکه واقعاً به جا نیست گاهی برای دانشجویان و بیمارانی این کار انجام می‌شود اما نباید به گروه‌هایی که ذکر شد داده شود.»
همچنین در جلسه ای که نمایندگان مجلس شورای اسلامی با محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه و مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد و دارایی داشتند، محمود بهمنی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز از اختصاص ارز دولتی برای سفر و حج انتقاد کرد.
علاوه بر این، محمد اسماعیل سعیدی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با خانه ملت با بیان اینکه در شرایط فعلی ارز دولتی کشور باید به کالاهای اساسی و دارو اختصاص پیدا کند تا زندگی مردم مختل نشود، گفته که «در چنین شرایطی اختصاص ارز دولتی به گردشگران یا حجاج ضرورتی ندارد. وقتی حکومت آل سعود به صراحت دشمنی با ایران را علنی می‌کند هزینه کردن با ارز دولتی در این کشور و رونق بخشیدن به اقتصاد عربستان هیچ توجیهی ندارد و مسئولان سازمان حج نیز نباید برای گرفتن ارز دولتی فشار به بانک مرکزی وارد کنند. یکی از شرایط حج استطاعت مالی حجاج است لذا با این قید دینی حجاج باید بتوانند هزینه‌های خود را تأمین کنند بنابراین ضرورتی ندارد که در چنین شرایطی در کشور دلار دولتی را با نرخی بسیار کمتر از نرخ آزاد تهیه کنند.»
طیبه سیاوشی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گویی تاکید کرده «اختصاص ارز دولتی به حجاج در حالی که کالاهای حیاتی مانند دارو نیاز بیشتری به این مهم دارند و کشور در وضعیت خاصی است، به هیچ وجه معقول نیست. اختصاص ارز دولتی به حجاج اجحاف در حق مردم و خلاف قانون است و در شرایطی که هزینه حج باید با ارز دولتی محاسبه شود، چنین تصور می‌شود که سهمی از مردم عادی اخذ و به حجاج اختصاص داده شده است. حج واجب شرعی است و انجام آن بزرگترین آرزوی هر مسلمانی است اما باید وضعیت اقتصادی موجود کشور را مورد توجه قرار داد. جمع کثیری از مردم نیازمند و محتاج این ارز هستند و فردی که می‌خواهد حجش مقبول خداوند قرار گیرد و حقی بر گردنش نباشد باید از ارز غیر دولتی استفاده کند.»
اما مسئولان سازمان حج و زیارت معتقدند که ارز دولتی به حجاج تعلق نگرفته و به دلیل آنکه پیش از گرانی ها ارز مخصوص به حج خریداری شده قیمت آن ۳۹۰۰ تمام شده است. در همین رابطه سرپرست سازمان حج و زیارت طبق خبر خبرگزاری فارس گفته است: «برخی موجی به راه انداخته‌اند که چرا ارز دولتی به حجاج اختصاص پیدا کرده است؟ ما صریحا اعلام می‌‌کنیم که هیچ سوبسیدی در ارتباط با حج و حجاج اختصاص داده نشده است، چراکه سازمان حج و زیارت ارز را در اسفندماه سال گذشته تهیه کرده و تمام پول را پیش از پایان سال به بانک مرکزی پرداخت کرده است و در آن زمان قیمت دلار همین 3900 تومان بود نه بیشتر.»
همچنین، حجت الاسلام غلامرضا مصباحي مقدم، عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در گفت و گو با خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج با اشاره به شبهاتي كه اين روزها درباره ارز خريداري شده با قيمت 3900 تومان براي حجاج صورت مي گيرد، گفت: «در سال گذشته خريد ارز از پولي كه طي ساليان اخير حجاج پرداخته بودند، انجام گرفت و قبل از آنكه دلار گران شود، ارز به قيمت زير 4 هزار تومان براي حجاج خريداري شد، لذا هيچ ايراد و اشكالي نسبت به اين موضوع وارد نيست.»
همه این ها در حالی است که طبق موافقت رهبر معظم انقلاب اسلامی با سفرهای زیارتی خارج از کشور در سخنرانی ایشان در خطبه های نماز عید فطر امسال، دولت هم تلاش می کند شرایط مناسبی را برای حجاج فراهم کند تا از این سفر خود بهره برده و دچار سختی نشوند اما قطعا بنابر تاکیدات دین مبین اسلام به منظور ترجیح منافع جمعی بر منافع شخصی حجاج ایرانی نیز می بایست این مساله را در نظر داشته باشند که ارزی را که با قیمت مناسب در دست دارند در بازارهای عربستان (دشمن رسمی ایران در منطقه) به صورت غیر ضروری خرج نکنند که هم موجب کاهش ارزش پول ملی ایران خواهد شد و هم به رونق بازار عربستان خواهد انجامید.
در همین خصوص سازمان حج و زیارت نیز توصیه هایی به حجاج داشته است. حجت الاسلام قاضي عسكر در همایش توجیهی برای زائران استان تهران با بيان اينكه با توجه به افزايش قيمت ارز به مصلحت نيست حجاج همراه خود پول ايراني ببرند و دربازارعربستان آن را تبديل كنند، گفت: «رهبرمعظم انقلاب امسال را سال حمايت از كالاي ايراني نامگذاري كرده اند و زائران نيز در تحقق شعار سال مي توانند سهيم باشند. با برخي مراكز خريد اينترنتي هماهنگ شده است تا امكان خريد را براي زائران فراهم كنند و كالاي خريداري شده را درب منزل تحويل حجاج دهند تا حجاج وقت بيشتري را براي عبادت و بهره گيري از سفر حج داشته باشند.»
گزارش از پریسا رهنما
نظر شما