مسجد امام نمونه ای منحصربه فرد از هنرهای اصیل ایرانی است

خبرگزاری شبستان –سمنان، مسجد امام، مسجد شاه یا مسجد سلطانی در مرکز شهر سمنان واقع شده و یکی از مهمترین و زیباترین بناهای تاریخی و مهم سمنان است.

بنای این مسجد در دورۀ قاجار به دستور فتحعلی شاه و به همت « حاجی سید حسن حسنی » و استادی « صفر علی معمار » ساخته شد و کار آن در سال ۱۲۴۳ به پایان رسید.

صحن مسجد به صورت چهار ایوانی ساخته شده، دو ایوان شمالی و جنوبی، کوچکتر و ارتفاع هر کدام ۱۱ متر است و از هر نظر با هم شباهت دارند.

در طرفین ایوانها و چهار گوشۀ صحن، چهار مهتابی بزرگ با اتاق ها و حجره ها و در زیر آنها شبستان هایی با پنجره های مشبک آجری لعابدار ساخته شده است.

ایوان غربی به ارتفاع ۱۹٫۵ متر، مفصل تر و زیبا تر از ایوان های دیگر ساخته شده است و کاشی کاری و کتیبه های زیبایی دارد. در پشت ایوان غربی، مقصوره زیبا به ارتفاع ۲۱ متر قرار دارد.

در بالای این مقصوره گلدسته ای وجود دارد که شامل گنبد کوچکی با پوشش کاشی فیروزه ای و ساق هشت ضلعی بلند است. در طرفین این ایوان دو منار بنا شده که تا نزدیک بالای ایوان رسیده ولی ناتمام مانده است.

در طرفین ایوان غربی، دو شبستان شامل چهل طاق و سی ستون مدور و قطور در وسط و پنج نیم ستون در هر سمت که جمعاً چهل ستون می شود، قرار دارد. ایوان شرقی مسجد به ارتفاع ۱۸٫۵ متر دارای شکوه کم نظیری است. بر بالای این ایوان ، گلدسته ای زیبا به صورت طرح شش ضلعی، با پوشش هرمی شکل و نرده مشبک و چوبین جالبی خود نمایی می کند. صحن وسیع مسجد ، مربع و به طول ۶۲ قدم است.

در طرفین ایوانها و چهار گوش صحن، چهار مهتابی بزرگ با اتاق ها و حجره هایی چند و در زیر آنها شبستان هایی با پنجره های مشبک آجری لعابدار ساخته شده است.

در هشتی‌ های شمالی، جنوبی و شرقی تاق های آجری گنبد دار با طاق نماهای متعدد با لچکی کاشی کاری شده مشاهده می‌شوند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این مسجد بیشتر مورد توجه بوده و بوسیله سازمان میراث فرهنگی نسبت به تعمیر و باز سازی آن اقدام شده است. 

از این بنای تاریخی به عنوان مصلای نماز جمعه نیز استفاده می‌ شود.

این مسجد یکی از مساجد چهار ایوانی و نمونه ای زیبا و منحصر به فرد از مساجد دوره قاجاریه است که در زمان فتحعلی شاه قاجار و به همت حاج سید حسن حسنی و استادی صفرعلی معمار ساخته شده است.

مسجد امام یکی از پنج مسجد سلطانی در ایران است

موذنان از مأذنه چوبی مسجد که بالای ایوان شرقی است بانک اذان را به گوش مردم میرساندند که اینجا محل تجمع فعالیت های اجتماعی هم بوده است.

شبستان های تابستانی و زمستانی فضاهایی است که نماز در آنجا اقامه می شده و معماری قابل توجهی دارد که در تابستان ها خنک و در زمستان ها گرم بوده است.

در پشت ایوان اصلی گنبد خانه، مقصوره، محراب و منبر سنگی قرار گرفته است. معماری مسجد به گونه ای است که در گذر زمان در اثر حوادث طبیعی آسیبی به آن وارد نشده است.

طاق های ایرانی که در مسجد امام (سلطان) به کار رفته به عنوان یکی از پوشش های مستحکم دنیا مطرح است.

زیبایی های این مسجد برای سمنانی ها یادآور خاطرات و برای گردشگران ثبت لحظه هایی ماندگار از تمدن و فرهنگ ایرانی-اسلامی است.

مسجد امام نمونه ای منحصربه فرد از هنرهای اصیل ایرانی است.

مسجد امام یکی از پنج مسجد سلطانی در ایران است که بعد از گذشت دو قرن از ساخت آن هنوز به عنوان یکی از پایگاه های مهم سیاسی-اجتماعی و فرهنگی در قلب شهر سمنان پا برجاست.

آغاز مرحله جدید مرمت و ساماندهی مسجد امام سمنان

رییس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سمنان گفت: فاز جدید مرمت و ساماندهی مسجد امام ( سلطانی ) سمنان آغاز شد.

حمیدرضا دوست محمدی در گفتگو با خبرنگاران افزود: عملیات مرمت مسجد امام به عنوان یکی از عناصر شاخص هویت بخش شهر سمنان با انجام استحکام بخشی تزئینات معماری ایوان‌های شمالی و جنوبی، ساخت و مرمت درهای چوبی، مرمت هورنوهای سنگی شبستان‌های زیرزمینی، مرمت پیر نشین و مقرنس ورودی شمالی و مرمت نماهای آجری آغاز شده است.

وی گفت: بازگشائی و مرمت کانال تاریخی انتقال آب کشاورزی، ساماندهی تاسیسات برقی و روشنائی حجره‌های مسجد، مرمت‌های موضعی بدنه‌های تاریخی به همراه حذف الحاقات معاصر از دیگر فعالیت‌های در دست انجام برای مرمت این مسجد تاریخی است.

رییس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سمنان بر لزوم رسیدگی به آثار تاریخی فاخر محور فرهنگی تاریخی مرکزی شهر سمنان برای تقویت زیرساخت های گردشگری و زیبا سازی منظر شهری با هدف هویت بخشی و حفظ اصالت معماری بافت تاریخی شهر تاکید کرد.

دوست‌محمدی گفت: وجود کارگاه‌های مرمتی در بناهای تاریخی سمنان فرصت‌های مناسبی را برای مراکز علمی و دانشگاهی برای انتقال تجربیات مرمتی به هنرآموزان و دانش آموزان معماری، مرمت و سازه فراهم می‌کند.

وی تصریح کرد: بنای تاریخی مسجد امام سمنان به عنوان یکی از شاهکارهای معماری مساجد ایران در دوره قاجار به شماره ۲۵۷ در سال ۱۳۱۵ به ثبت آثار ملی رسیده است.