کلیات لایحه حفاظت از خاک به تصویب رسید

به گزارش خبرگزاری شبستان، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، نمایندگان در نشست علنی امروز (چهارشنبه، 6 تیرماه) مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به جزئیات لایحه حفاظت از خاک با ماده یک این لایحه با 150 رأی موافق، 10 رأی مخالف و 3 رأی ممتنع از مجموع 203 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.

همچنین نمایندگان با 123 رأی موافق، 21 رأی مخالف و 4 رأی ممتنع از مجموع 204 نماینده حاضر در جلسه با ماده 2 این لایحه موافقت کردند.

همچنین با توضیح مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس مقرر شد 10 ماده از این لایحه برای تجمیع آیین‌نامه‌های آن به کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی ارجاع شود.

نمایندگان مردم در خانه ملت وزارت کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست را مکلف به تعیین خط مشی‌های مدیریت، حفاظت و بهره‌برداری پایدار از خاک کشور کردند.

در ماده یک این لایحه آمده است که اصلاحات به کار رفته در این قانون دارای تعاریف و معانی مشروح زیر است:

لایحه حفاظت از خاک

ماده ۱- اصطلاحات به کار رفته در این قانون، دارای تعاریف و معانی مشروح زیر است:

الف) سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست

ب) وزارت: وزارت جهادکشاورزی

پ) خاک: پیکرهای طبیعی، متحول و پویا که حاصل مجموعه‌ای از واکنش‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی است و متأثر از آب، اقلیم و موجودات زنده در طی زمان بر روی پوسته زمین یا سنگ مادر به وجود می آید. این تعریف شامل خاک درجا و رسوبی نیز می شود.

ت) آلودگی خاک: آمیختن یک یا چند ماده خارجی به خاک یا پخش آنها بر سطح خاک به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا زیستی آن را به نحوی تغییر دهد که برای انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان و یا آثار و ابنیه زیان آور باشد. این تعریف، آلودگی پوشش های آبرفتی و سنگی سطح زمین را نیز در بر می‌گیرد.

ث) ماده آلاینده: هر نوع ماده یا عامل فیزیکی، شیمیایی و زیستی (بیولوژیکی) که باعث آلودگی خاک گردیده و یا به آلودگی آن بیفزاید.

ج) آلوده کننده: تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به هر نحو باعث آلودگی خاک شوند.

چ) کاربری خاک: نوع استفاده از خاک به عنوان بستری مناسب برای فعالیتهای کشاورزی، منابع طبیعی، صنعتی، معدنی، خدماتی و امور زیربنایی

ح) تخریب خاک: کاهش توان تولید زیستی یا اقتصادی خاک یا ترکیبی از هردو که ناشی از فعالیت‌های انسانی و شیوه های مختلف بهره برداری از خاک می باشد و به تفکیک کاربری های مختلف تعیین می شود.

خ) تخریب کننده: تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به هر نحو باعث تخریب خاک می شود.

د) فرسایش خاک: جدا شدن ذرات خاک از محل خود، جابجایی، انتقال و ترسیب آن توسط عوامل طبیعی یا انسانی

ذ) حاصلخیزی خاک: استعداد خاک در زمینه تأمین مواد مورد نیاز برای تغذیه و فراهم نمودن شرایط مناسب رشد گیاهان

ر) پایداری خاک: وضعیتی که در آن توان تولیدی بالقوه و بالفعل خاک در مدت طولانی حفظ شود.

ز) حفاظت خاک: مجموعه اقداماتی که به منظور پیشگیری و کنترل آلودگی و تخریب و فرسایش خاک و تبعات آن انجام میشود و موجب تقویت پایداری خاک یا سبب افزایش حاصلخیزی آن می شود.

ژ) اصول فنی بهره برداری پایدار: اصولی که به منظور بهره برداری از خاک با توجه به ظرفیت قابل تحمل و توان بازدهی آن منطبق بر سیاست های کلی آمایش سرزمین در راستای اهداف توسعه پایدار تدوین می شود.

س) پایش خاک: اندازه گیری پیوسته یا متناوب ویژگی های کمی و کیفی خاک

ش) بازسازی خاک: مجموعه فعالیت هایی است که موجب بهبود و بازگشت شرایط فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک‌های آلوده و تخریب شده به وضعیت قبل از آن می گردد.

ص) کود: هر ماده آلی، زیستی یا معدنی با منشأ طبیعی یا مصنوعی که به خاک یا گیاه اضافه می شود تا یک یا چند عنصر ضروری برای رشد گیاه را تأمین کند.

ض) سموم: کلیه ترکیبات آلی و معدنی که به منظور کنترل آفات نباتی، انباری و خانگی به صورت جامد، مایع و گاز بکار برده می شود.

ط) مطالعات خاکشناسی: مطالعات پایه خاکشناسی که به بررسی عوامل مؤثر در تشکیل، رده بندی خاک و تهیه گزارش فنی و ترسیم حدود و مرز خاکها بر روی نقشه برای کاربری های موردنظر می پردازد.

ظ) خسارت: هرگونه ضرر و زیان مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از آلودگی یا تخریب خاک

همچنین، در ماده 2 این لایحه آمده وزارت موظف است با همکاری سازمان خط مشی‌های مدیریت، حفاظت و بهره‌برداری پایدار از خاک کشور را به نحوی که متضمن حفظ و ارتقاء کیفی خاک باشد تهیه و برای تصویب به هیئت وزیران ارائه کند.

** وزارت جهاد کشاورزی مکلف به ایجاد بانک ملی اطلاعات خاک کشور شد

همچنین، نمایندگان در نشست علنی امروز چهارشنبه 6 تیرماه مجلس شورای اسلامی و در جریان رسیدگی به لایحه حفاظت از خاک با ماده 7 آن موافقت و وزارت جهاد کشاورزی را مکلف به ایجاد بانک ملی اطلاعات خاک کشور و تهیه دستورالعمل مطالعات خاک شناسی و تناسب اراضی کردند.

در ماده 7 آمده است به منظور کنترل کیفیت مطالعات خاک شناسی و جلوگیری از انجام مطالعات موازی و تکراری خاک شناسی، وزارت مکلف به انجام موارد ذیل است:

الف- تهیه دستورالعمل مطالعات خاک شناسی و تناسب اراضی و ابلاغ آن به ایجاد بانک ملی اطلاعات خاک کشور

پ- تهیه نقشه های پهنه بندی خاک کشور از نظر کانی شناسی زیست محیطی و زمین شناسی پزشکی و کشاورزی برای استفاده بهینه از خاک در راستای بررسی ظرفیت بیماری زایی خاک و تامین امنیت غذایی و توسعه پایدار با در نظر گرفتن ساختار زمین شناختی و شیمیایی زمین (ژئوشیمیایی) کشور با همکاری سازمان، وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

تبصره یک- دستگاه های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری مکلفند مطابق دستورالعمل ابلاغی وزارت عمل و یک نسخه از نتایج مطالعات خاک شناسی و تناسب اراضی را جهت تائید به وزارت ارائه نمایند.

تبصره 2- نظارت و تائید کیفیت مطالعات خاک شناسی و تناسب اراضی برای کاربری های کشاورزی و منابع طبیعی با هدف غنای بانک اطلاعات خاک کشور به عهده وزارت می باشد.

تبصره 3- هرگونه مطالعات خاک شناسی و تناسب اراضی برای کاربری های مختلف توسط اشخاص حقوقی، دولتی منوط به عدم وجود نتایج موردنظر مطالعات مذکور در مقیاس مربوط با تائید وزارت می باشد.

وزارت موظف است ظرف مدت یکماه از زمان وصول نامه استعلام نسبت به ارائه پاسخ اقدام نماید و عدم پاسخ در مهلت مقرر، موافقت تلقی می شود.

** نقشه‌ خاک‌های زراعی و باغی ظرف مدت پنج سال تهیه می‌شود

همچنین، نمایندگان در نشست علنی امروز چهارشنبه 6 تیرماه مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به لایحه حفاظت از خاک با ماده 5 آن موافقت و وزارت کشاورزی را موظف به تهیه نقشه خاک‌های زراعی و باغی ظرف مدت پنج سال کردند.

در این ماده آمده است: دستگاه های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 86 مکلفند مطابق مقررات مالی دولت در مبادله موافقتنامه ها اعتبارات لازم جهت پیشگیری یا جبران خسارت ناشی از آلودگی یا تخریب خاک را پیش بینی کنند.

همچنین نمایندگان با ماده 6 لایحه حفاظت از خاک با 132 رأی موافق، 4 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 196 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.

طبق ماده 6 وزارت کشاورزی موظف است ظرف مدت 5 سال برای خاک های زراعی و باغی، نقشه های خاک، پهنه بندی خاک کشور از نظر سطح ماده آلی و طبقه بندی اراضی با همکاری سازمان نقشه برداری کشور در مقیاس حداقل یک بیست و پنج هزارم را تهیه کند.