به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، کدام اتفاق و رخدادی می توانست مردم را با آن حجم از شادی به خیابان ها بیاورد؛ خیابان ها مملو از مردم بود، مردمی که بعد از پیروزی تیم ملی ایران مقابل مراکش به خیابان ها آمدند.
یک گل به خودی و در نتیجه پیروزی ایران در یک رقابت ورزشی چنان مردم را به وجد آورد که با پرچم های ایران به خیابان ها آمدند و کارناوال شادی راه انداختند؛ مردمی که این روزها با مشکلات فراوان دست و پنجه نرم می کنند و گلایه های فراوانی دارند اما یک رخداد (برد تیم ملی فوتبال در یکی از بازی های مسابقات جهانی) چنان تاثیر شگرفی بر حالشان داشت که فارغ از هر گلایه و غصه و کمبودی آنها را بار دیگر در کنار یکدیگر جمع کرد؛ این همبستگی از آثار اجتماعی فوتبال بر جامعه است.
امیر قلعه نویی بعد از راه یابی ایران به جام جهانی 2018 روسیه در صفحه شخصی خود نوشت:« امشب را فراموش نخواهیم کرد؛ شبی که برای نخستین بار، دومین صعود پیاپی ایران به جام جهانی شکل گرفت. تشکر از اقای کیروش و تشکر از همه مربیان ایرانی که در سطوح مختلف تلاش کردند تا یکی از مستعدترین نسل های تاریخ فوتبال ایران شکل بگیرد و با قدرت به روسیه برسیم. اتحاد ما ایرانیان در فوتبال و هر عرصه ای می تواند شگفتی ساز شود. تا روز آغاز جام جهانی، همه در مسئولیت های مختلف تلاش میکنیم تا نام ایران در روسیه سرفراز شود...زنده باد ایران و فوتبال ایران...»
«فقط با فوتبال می شه اینقدر زود به آرزوها رسید» این راعادل فردوسی پور می‌گوید، گزارشگر فوتبال، تهیه‌کننده، مجری ، مترجم و مدرس دانشگاه صنعتی شریف و یکی از محبوب ترین چهره های ورزشی ایران، او که پرمخاطب ترین برنامه ورزشی آنتن رسانه ملی را تهیه و تولید کرده است به گفته مجله نیوزویک یکی از قدرتمندترین شخصیت های ایران است.
فردوسی پور در برنامه 90 مستندهائی از زندگی شخصیت های ورزشی با عنوان«مستند بزرگان فوتبال» پخش می کند، او در این مستندها تنها به زندگی ورزشی قهرمانان جهانی این رشته ورزشی نمی پردازد؛ بلکه در لایه های زیرین این مستندها به طور غیرمستقیم به اخلاقیات، فرهنگ و جامعه می پردازد. برای مثال در مستند زندگی زین الدین زیدان بعد از پخش تصاویر ضربه سر او به ماتراتزی یکی از افراد حاضر در مستند می گوید: متاسفانه آخرین حرکتی که از زیدان در ذهن همه می ماند همین است.
فردوسی پور در واقع با زبان فوتبال بسیاری از باورها را به مردم منتقل می کند و در قالب یک برنامه ورزشی از تاثیر اجتماعی فوتبال بر زندگی و جامعه می گوید. وقتی عادل فردوسی پور در برنامه دورهمی حضور پیدا کرد مهران مدیری از او پرسید:« این فوتبال چیست که اینقدر جذاب است؟ ما این همه ورزش جذاب داریم ولی چرا اینقدر همه جهان دنبال فوتبال هستند و اینقدر فوتبال برای آنها جذاب است؟ اصلاً جذابیت فوتبال در کدام بخش آن است؟» و فردوسی پور گفت: « فوتبال پدیده عجیب و غریبی است که همه چیز دارد؛ هیجان، تنش، عشق، علاقه و خلاصه همه چیز دارد. به نظرم تنیس یا شطرنج همه این موارد را ندارند. فوتبال غیرقابل پیش بینی است و هر لحظه باید منتظر اتفاقی باشید.
حالا که در راه جام جهانی هستیم و قرار است با اسپانیا یا پرتغال بازی کنیم، باز هم اندک امیدی هست که مثلاً سردار آزمون یک ضربه سر یا حرکتی انجام بدهد، از آن طرف بیرانوند هم درخشان ظاهر شود و همه توپها را بگیرد، و در پایان بازی را یک بر صفر برنده شویم؛ پس اندک شانسی برای خودمان قائل هستیم، کما اینکه در بازی آرژانتین در جام جهانی برزیل نزدیک بود این اتفاق رخ دهد.
اما در ورزشی مثل بسکتبال، اگر با آمریکا یا صربستان بازی کنیم، تحت هر شرایطی، بازی را با اختلاف زیاد می بازیم؛ یا در تنیس اگر شاهین خالدان با آلکساندر زوروف هم بازی کند، بازی را در دو ست شش بر صفر واگذار می کند. بنابراین، این ویژگی غیرقابل پیش بینی بودن فوتبال که مثلاً هر لحظه می توان انتظار داشت که مسی یا محمد صلاح کار خاصی در بازی انجام دهند، همین باعث جذاب تر شدن فوتبال می شود.»
به گزارش شبستان ، فوتبال به گفته جامعه شناسان از تاثیرگذارترین ورزش ها بر جامعه است و تاثیری که بر همبستگی جامعه دارد آنقدری است که همه را درگیر خود می کند؛ پیرجوان و مرد و زن نمی شناسد، سلبریتی ها و همه افراد جامعه را به دنبال خود می کشاند؛ چنانکه بسیاری از سلبریتی ها بعد از پیروزی تیم ملی فوتبال ایران پست های مختلفی در صفحه های مجازی خود منتشر کردند و واکنش فراوانی نسبت به این موضوع نشان دادند. اهمیت دو چندان این موضوع زمانی عیان می شود که حتی رجال برتر سیاسی نیز نسبت به این اتفاق واکنش نشان می دهند و پیام های تبریک می فرستند یا در پیام های جداگانه برای تیم ملی آرزوی موفقیت می کنند.
بحث حضور زنان در ورزشگاه ها نیز مهر تایید دیگری بر این ادعا است، این بحث که مدت هاست مطرح است نشان می دهد جنسیت در بین طرفداران فوتبال جایگاهی ندارد، اگرچه در ایران زنان از حضور در ورزشگاه ها برای تماشای مسابقات منع می شوند اما این باعث نمی شود که از طرفداری تیم ملی دست بردارند و مسابقات را با شور و شوق دنبال می کنند و گاهی با پوشش های مردانه وارد ورزشگاه می شوند تا رویای تماشای بازی های فوتبال در ورزشگاه را به حقیقت تبدیل کنند، شاید همین ها هم باعث شده که ایران جزو هفت کشور و ملت شیفته فوتبال بعد از اروگوئه، انگلیس، برزیل، آرژانتین، مکزیک، اسکاتلند باشد.
اگرچه تیم ملی فوتبال ایران تا به حال موفقیت چشمگیری در بازی های جام جهانی نداشته است اما ایرانی ها به طرز غریبی شیفته این ورزش هستند و این علاقه تا جائی پیش می رود که گاهی تماشاچی ها از جان خود مایه می گذارند، چنانکه بارها پیش آمده تماشاچیان مسابقات فوتبال دچار حمله های قلبی و سکته و بعد هم مرگ شده اند. این رشته هوادارانی دارد که شنیدن نام فوتبال هم لرزه به تنشان می اندازد و هیجانی می شوند، خاطره تلخ نوروز 84 و بازی ایران و ژاپن را به یاد دارید ؟پیرمرد 60 ساله ای که می گفتند هنوز لبخند شادی ناشی از برد روی لبانش بود که زیر دست و پای تماشاچی ها تلف شد و ازدنیا رفت. وقتی ایران بعد از برد مقابل بحرین به جام جهانی 2006 آلمان صعود کرد او دیگر زنده نبود تا ادامه بازی ها را تماشا کند.
فوتبال تنها یک مستطیل سبز نیست و 11 بازیکن که به دنبال توپی می دوند تا آن را وارد دروازه حریف کنند، فوتبال امروزه ارتباط مستقیمی با فرهنگ، جامعه ، سیاست ، صنعت و اقتصاد دارد. پخش مسابقات جام جهانی در سالن های سینما و کافه های متعدد در شهر تهران نوعی بهره برداری مالی از فوتبال به نفع فرهنگ است. این روزها کافه های مختلف در سطح پایتخت با یکدیگرمسابقه جذب تماشاگر دارند، این کافه ها به تلویزیون های متعدد، پخش مسابقات از شبکه های ماهواره ای ، منوهای غذائی باز بسنده نکرده و حتی از فوتبالیست های معروف نیز برای حضور در کافه و تماشای بازی در کنار مشتریان دعوت می کنند.قیمت تماشای بازی های جام جهانی در برج میلاد تهران برای بازی ایران و مراکش ۹۵ هزار تومان بود که بعد از واکنش های مختلف رسانه ها ، این رقم به ۵۵ تا ۶۵ هزار توان کاهش یافت، قیمت تماشای بازی ها در ورزشگاه آزادی نیز ۱۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
امروز ستارگان فوتبال به اندازه ستارگان سینمائی و گاه بیشتر موثرند و مشهور، علی دائی برای زلزله زدگان کرمانشاه کمک جمع می کند و مبالغ شگفتی آوری از سوی مردم ایران به حسابش سرازیر می شود و کمر همت می بندد تا برای زلزله زدگان خانه بسازد، او نسخه وطنی لیونل مسی، کریس رونالدو ، مسعود اوزیل، دیوید بکهام است، یا علی کریمی که هرگز نخواست فعالیت های نیکوکارانه اش فاش شود و کریم باقری و مهدی مهدوی کیا نیز که جزو فوتبالیست های خیر هستند. تاثیر کارهای خیریه این ستاگران در جامعه بسیار بیشتر از یک فرد معمولی است و به نوعی دعوت جامعه به نیکوکاری است.
کلام آخر اینکه فوتبال همانطور که فردوسی پورمی گوید فقط یک ورزش نیست، فوتبال همه چیز دارد...
گزارش: الهام عطائی
نظر شما