به گزارش خبرنگار مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان: تبیین بایدها و الزامات عصر غیبت به تناسب مناسبات تصریح شده دوران ظهور و چگونگی تفهیم مراودات و برنامه ریزی های عصر غیبت و همچنین امکان و حدوث رؤیت حضرت ولی عصر(عج) در عصر غیبت با توجه به روایات وارده، مقؤلاتی اند که زمینه گفت وگوی ما با حجت الاسلام والمسلمین مرتضی نائینی، استاد حوزه و دانشگاه را فراهم آوردند؛ انچه در ادامه می خوانید مشروح این گفت وگو است:
با توجه به وجود اراده و خواست الهی بر غیبت امام عصر(ع) و کوتاه شدن دست مردم از وجود ظاهری حجت الهی، ندبه های ما چه فلسفه ای دارد و «أَیْنَ» هایی که در دعای ندبه برای طلب امام می خوانیم چگونه معنا می شود؟
رهبری معظم انقلاب(دامت برکاته) در خصوص فرازهای دعای شریف ندبه که ما با «أَیْنَ» گفتن ها، امیدوارانه و ملتمسانه به دنبال رؤیت و دیدار وجود مقدس حضرت حجت(عج) هستیم، تعبیری دارند به این مضمون که این «أَیْنَ أَیْنَ های دعای ندبه» اگر چه یک حالت شکوه و گلایه برای ما از عدم رؤیت امام عصر(عج) دارد، اما نکته مهم آنها، این پیامی است که این گمشده ما در دوران ظهور و قیام خویش، دارای چه ویژگی ها و خصوصیاتی خواهند بود.
به طور نمونه در فرازی می خوانیم: «أَیْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْکِذْبِ وَ الافْتِرَاءِ» یعنی «کجا است آن آقایی که خواهد آمد و ریسمان های دروغ و نیرنگ و تلبیس را خواهد گُسست». رهبری معظم در این باب فرموده اند: «حضرت ولی عصر(عج) در دوران حکومت شان دروغ و تهمت و افتراء را به کلی ریشه کَن می نمایند و با همین رویکرد دیگر در عرصه گیتی شاهد تزویر و دورویی و خیانت نخواهیم بود». درست است که ما به دنبال گمشده خویش می گردیم، ولی می بایست آگاه باشیم که این گمشده، بالاخره خواهد آمد و مناسباتی را محقق خواهد کرد که تا آن زمان محقق نخواهد شد.
این همان مسئله مهم و بنیادین ادعیه و ندبه های ما در فراق حضرت ولی عصر(عج) است. ما خواهان رسیدن به آن دوران آرمانی هستیم و این مسئله با عدم رؤیت حضرت ولی عصر(عج) منافاتی ندارد. ما پیوسته نیازمند عدالت و برابری همگانی و توسعه باورهای الهی و فطری هستیم و این مناسبات است که ما را مشتاق لقای آن دوران غایی می نماید. حقیقت دیگر ادعیه وارده در این باب، این است که ایستایی و سکون در عصر غیبت ما را به دوران ظهور ملحق نخواهد کرد؛ بلکه تلاش و پیگیری ما در خواست و اهتمام به لقای آن دوران است که ندبه ها و انابه ها ما را سمت و سو خواهد بخشید.
آیا این ندبه ها ما را به نزدیکی و رویت امام عصر(عج) می رساند؟
زندگی شخصی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی مؤمنین در جهت نیل به جامعه آرمانی مهدوی، شاخصه های مهم و قابل توجه منتظرین حضرت ولی عصر(عج) در عصر غیبت هستند. می بایست آگاه باشیم که مهمترین مؤلفه های ظهور حضرت ولی عصر(عج) همین تحقق شرایط و مختصات ظهور ایشان در ادعیه وارده است. نکته دیگر در این باب این معنا است که آری؛ آن شخصی که دلداده حضرت بقیه الله الاعظم(عج) است، پیوسته مشتاق و علاقه مند به رؤیت ایشان در حیات خویش است و این مفهوم، تضادی با روایات وارده ندارد. طبق مستندات رؤیت حضرت ولی عصر(عج) در طول تاریخ برای بسیاری از دلدادگان و مشتاقان ایشان میسور شده است. بزرگان و عارفان بسیاری برای ما، روایات و شمه هایی از دیدار با حضرت ولی عصر(عج) را بیان داشته اند. تمامی این مطالب گواه این مدعا است که بهترین مسیر برای لقاء و دیدار حضرت حجت(عج) این است که ایشان ما را ببینند و ما کانون توجه ایشان قرار بگیریم. در روایات از حضرت حجت(عج) وارد است که ایشان فرموده اند: «إِنّا غَيْرُ مُهْمِلينَ لِمُراعاتِكُمْ وَ لا ناسينَ لِذِكْرِكُمْ». این معنا یعنی اینکه ایشان پیوسته افعال و سکنات ما را مورد دقت و نظر دارند و خوشا به سعادت شخصی که مورد توجه و تربیت ایشان قرار بگیرد.
آیا سبک زندگی منتظران یا به عبارت دیگر راه و روشی که برای طی دوران غیبت اتخاذ می کنند، در نزدیکی به امام عصر(عج) اثر دارد؟
حضرت حافظ(ره) در بیتی زیبا معنای حقیقی رؤیت امام عصر(عج) را برای عاشقان حضرتش بیان می دارد و می گوید: «آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند؛ آیا بود که گوشه چشمی به ما کنند». ما باید طوری معاش و حیات کنیم که مورد توجه و عنایت خاصّه حضرت ولی عصر(عج) قرار بگیریم. عارف بزرگوار و عاشق راستین حضرت ولی عصر(عج)، مرحوم آیت الله بهاءالدینی(ره) که از شاگردان برجسته فقیه گرانقدر، آیت الله سید محمدتقی خوانساری (ره) بود، در همین باب می فرماید: «اگر حضرت ولی عصر(عج) به ما گوشه چشمی بنمایند، مبدأ میل و خواست و اراده ما تغییر خواهد کرد.» اگر روی همین یک نکته تمرکز کنیم، متوجه خواهیم شد که اگر حضرت حجت(عج) تنها گوشه چشمی به ما بنمایند، مسیر و گرایش و جهت دهی زندگی و حیات ما دگرگون خواهد شد. در واقع، تمام کارها و خواست ها و نیازهای انسانی بر پایه امیال و نیازهای درونی و لذّات غریزی او صورت می گیرند؛ اما مرحوم بهاء الدینی(ره) می فرمود: شما میل وخواست خود را با میل و رغبت امام عصر(عج) که همان توحید و تعبد و عدالت خواهی است همراه و هماهنگ کنید؛ ایشان خود مبدأ تحول و دگرگونی و اعتلای شما در مسیر تعبد و یکتاپرستی خواهند شد. لذا نکته مهم برای محّبین و شیعیان راستین حضرت حجت(عج) در باب اینکه چگونه می شود ایشان را رؤیت نمود، شاید این تعبیر باشد که ما چگونه می بایست رفتار نماییم تا مورد لطف و عنایت ایشان واقع شویم. این معنا همان فعلی است که ما پیوسته محتاج و نیازمند تحقق آن هستیم.
باید دقت داشت که در این صراط، اولویت جامعه منتظر، تحقق چارچوب دوران مهدوی، در عصر غیبت است که این شاخصه ها، در ادعیه وارده، به وضوح تبیین شده اند.
چگونه می توان در مسیر نیل به عصر ظهور، کانون های متمرکز و فرهنگی مؤثر و اثربخش ایجاد کرد؟ به نظر شما؛ مؤلفه های تأثیرگذار فرهنگی در این زمینه، چه شاخصه هایی هستند؟
در باب این پرسش می بایست بیان داشت که حاکمیت و برنامه های فرهنگی و سیاست های اجتماعی و مردم محور حضرت ولی عصر(عج) در عصر ظهور، در حال حاضر، نیازمند بازخوانی های مجدد هستند. بحمدلله در این باب پی جویی ها و اهتمام های خوبی مشاهده می شود، ولی می بایست آگاه باشیم تا نیل به نقطه مطلوب و آرمانی فاصله وجود دارد.
برنامه های اقتصادی و فرهنگی اما عصر(عج) در دولت کریمه، می تواند زیربنای مناسبی برای توسعه و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی در عرصه اجتماعی جامعه ایران باشند. این محورها بیش از پیش نیازمند بازنگری و ثبت و بسط اجتماعی هستند. آشنایی با آیات و روایات و مباحث بزرگان در این زمینه، نکته دیگری است که می بایست در مسیر رسیدن به مختصات عصر ظهور، پیگیری و مداومت شوند.
شخصی که با ویژگی های دوران ظهور حضرت حجت(عج) آشنا گردد، قطعاً خود را با ویژگی های آن دوران مطابقت خواهد داد. در لسان علما و بزرگان آمده است که عصر ظهور، عصر تحقق اجتماعی و برکات وجودی امام عصر(عج) است، ولی در دوران غیبت نیز پاره ای افراد با میل و رغبت فردی در جهت رسیدن به عصر ظهور تلاش و ممارست دارند. این ظهور و تجلّی دولت امام عصر(عج) در زندگی و حیات فردی این افراد در عصر غیبت، خود گواه این مدعا است که این اشخاص پیش از دوران مهدوی، می توانند خود را در آن دوران احساس و مسئولیت خود را بر همان پایه و اساس پی ریزی کنند. این معنا بسیار شگرف و قابل توجه است. در واقع مسیر تقوا و صلاح در همه اعصار قابلیت پیگیری و مداومت دارد و انجام وظایف الهی، مختص به دوران خاصی، نخواهد بود. لذا در عصر غیبت نیز، بنا بر روایات، ظهور برای عدهّ ای که مداومت بر نفس دارند، محقق خواهد شد. ما می بایست پیوسته به دنبال تکامل و خودسازی بوده و آگاه باشیم که این مسیر است که رؤیت تلألو دوران مهدوی را برای ما میسور خواهد کرد.
نظر شما