به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، آیت الله شیخ جعفر سبحانی صبح امروز (21 اردیبهشت) در مراسم اختتامیه کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی که در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) در قم برگزار شد، اظهار داشت: عقاید به کلام مرتبط است و شریعت به فقه، یکی از انواع فقه شناخت اختلافات علماست(مسئله اختلاف انظار)، در بین اهل سنت 10 کتاب در این زمینه به رشته تقریر در آمده است.
وی تصریح کرد: در کتبی که اختلاف بین فقها را بررسی می کند، گاهی فقط اختلاف بیان می یشود گاهی هم این اختلافات قضاوت می شوند که به آن فقه مقارن می گویند، اولین کسی که اختلاف فقها را به شکل فقه مقارن نوشته است مرحوم شیخ مفید و دومین کسی که این کار را انجام داده شاگرد ایشان مرحوم سید مرتضی ست، البته ابن ابی عقیل و جنید نیز کتبی دارند که در دسترس ما نیست.
آیت الله سبحانی افزود: مرحوم سید مرتضی در کتاب خود 344 مسئله را مطرح و مورد بررسی قرار می دهد که در 252 مسئله اتفاق آرا و در مابقی اختلاف است، ایشان همچنین کتابی با عنوان "اخلاف فی فقه" دارد که آن هم در دسترس نیست.
استاد برجسته حوزه علمیه با بیان این که شیخ طوسی سومین عالمی بود که در زمینه فقه مقارن قدم برداشت، خاطرنشان کرد: ایشان کتاب خلاف را نوشت، اگر کتاب سید مرتضی وجود داشت مشخص می شد میزان استفاده ایشان از کتاب استادش تا چه حدی بوده است.
وی ابراز داشت: مرحوم آیت الله بروجردی توانست کتاب خلاف را پیدا و آن را منتشر کند، در نشست علمی که با علمای مصر برگزار شده بود، آن ها تصدیق کردند مسائل و مطالبی که شیخ طوسی در خلاف در مورد اخبار ائمه اربعه مطرح می کند صحیح است.
آیت الله سبحانی عنوان کرد: سید رضی هم حاشیه ای بر کتاب سید مرتضی دارد، مرحوم علامه حلی نیز در فقه مقارن تذکره الفقها را دارند که از عجایب است و در 20 جلد چاپ شده است، همچنین "منه المطلب" علامه حلی نیز به تازگی در 16مجلد به چاپ رسیده است.
وی اضافه کرد: تذکره الفقهای علامه حلی الگویی ست که هر کسی بخواهد تقریر فقهی انجام دهد باید از این کتاب الگو بگیرد، ایشان در این کتاب آرا را آورده، برای هر امام استددلال دارد و مقایسه و داوری دقیقی انجام می دهد.
این مفسر قرآن کریم گفت: کتاب مرحوم محقق اردبیلی به بیان آیات الاحکام می پردازد، ایشان بر اساس استددلال محققان این کتاب را تالیف نموده است، کتاب هایی که شیعه در زمینه آیات الاحکام نوشته است اهمیّت بالایی دارد و باید مورد توجه بیشتری واقع شود، آیات الاحکام در اهل سنت به شکل تربیتی انجام می شود، اما در شیعه به شیوه موضوعی و به روش یک جا مورد بحث قرار می گیرد.
آیت الله سبحانی با اشاره به این که شهید اول و ثانی در قواعد خود به خوبی به بحث آیات الاحکام پرداخته اند، تاکید کرد: نباید در این حوزه توقف کنیم، در دو قرن اخیر هر دو گروه شیعه و سنی نمط رابعی شیخ الرئیس را مورد بررسی قرار دادند و در مصر موسوعه فقهیه ای منتشر شده که آرای شیعه هم در آن ذکر شده و اخیرا نیز تجدید چاپ شده است.
وی با بیان این که اهل سنت در فقه مقارن "موسوعه کویتیه" را نوشتند و این قدم بزرگی بود، یادآور شد: آیت الله مکارم شیرازی مجموعه بزرگ فقه مقارن را آغاز کردند، کتابی هم زیر نظر مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی شاهرودی در حال تدوین است، دارالفقه قم نیز به دنبال انتشار یک موسوعه فقهیه هستند که تحت نظر حجت الاسلام انصاری صورت می پذیرد.
آیت الله سبحانی بیان کرد: آیت الله بروجردی در قم پایه گذار فقه مقارن بودند و تلاش کردند سیر تاریخی مسائل فقهی تبیین کنند، فقه مقارن می تواند یکی از ارکان تقریب مذاهب باشد، وقتی نظرات مطرح شده شیعه و سنی در فقه یکی باشد دلیلی برای اختلاف دشمنی وجود ندارد.
نظر شما