خبرگزاری شبستان-کرمان
درباره اش گفته اند با نگارش«کافی» اسلام را نجات داد؛ کتاب او یکی از ۴ منبع اصلی روایی شیعه در کنار تهذیب، استبصار شیخ طوسی و من لایحضره الفقیه شیخ صدوق است؛ زحمات زیادی کشیده شده تا این آثار گرانبها به مقطع کنونی تاریخ رسدیه است و این همه، مرهون دانشمندانی است که رسول اکرم صلی الله علیه و آله درباره آنان فرمود« دانشمندان، وارثان پیامبرانند»
۱۹ اردیبهشت ماه روز بزرگداشت ثقة الاسلام کلینی است، صاحب کتاب شریف الکافی. از آثار متعدد و ارزشمند مرحوم کلینی(م ۳۲۹ق) ، تنها کتاب کافی ایشان به دست ما رسیده، اثری که مؤلف بیست سال از عمر خویش را صرف تألیف آن نموده است. کافی جامع ترین و مهمترین کتاب در میان کتب اربعه شیعه است.
علامه مجلسی کتاب کافی را دقیق تریین، جامع ترین، بزرگترین و بهترین تألیفات شیعه معرفی کرده است؛ احتمالا نام (کافی) به عنوان نام اثر کلینی از خطبهٔ وی در شروع کتاب اقتباس گشته است، آنجا که در پاسخ شخصی که از او تقاضای تدوین چنین کتابی را کرده بود می نویسد: «و قلت آنک تُحِبُّ أن یکونَ عندکَ کتاب کاف یجمع فیه من جمیع فنون علم الدین...» گفته بودی که علاقه مندی کتابی در اختیار تو قرار گیرد که تو را کفایت کند و تمام فنون علم دین در آن گردآمده باشد.
مرحوم کلینی در ابتدای کافی انگیزهٔ خود را از تألیف کتاب بیان کرده است و از مطالعهٔ این مقدمه که ظاهراً پس از تألیف کتاب نوشته شده است، روشن می شود که او جامع خود را به تقاضای یکی از دوستانش نوشته است و علت درخواست آن شخصی از کلینی حل دو مشکل اساسی در آن زمان بوده است:
۱. در برخی از امور، اختلاف روایات، مشکل ساز شده است و حقیقت شناخته نمی شود.
۲. کتابی که جامع تمام فنون علم دین باشد لازم است تا طالبان علم دین از طریق اخبار صحیح به علوم و سنن دین دسترسی پیدا کنند.
شروع و پایان تألیف کتاب کافی دقیقاً مشخص نیست، اما نجاشی به نگاشته شدن آن در بیست سال، تصریح کرده است. کافی حدود ۱۶۰۰۰ حدیث دارد و در سه بخش اصلی تنظیم گردیده است: ۱. اصول؛ ۲. فروع؛ ۳. روضه؛ اصول کافی: شامل ۸ کتاب، ۴۹۹ باب، ۳۷۸۶ روایت. موضوع اصول کافی مباحث اعتقادی و اخلاقی است که در هشت بخش سامان یافته است.
مطالب این بخش از اصول کافی بسیار جذاب و متنوع و برای همگان قابل استفاده است. از این رو مکرر به فارسی ترجمه و در اختیار عموم قرار گرفته است. فروع کافی: شامل ۲۶ کتاب، ۱۷۴۴ باب، ۱۰۸۰۰ روایت. این بخش به روایات فقهی از قبیل نماز، زکات، روزه و حج اختصاص دارد که به دليل تخصصی بودن مطالب معمولامورد استفاده فقیهان قرار می گیرد.
روضه کافی با ۵۹۷ حدیث، شامل مباحث گوناگونی همچون خطبه ها و نامه های ائمه علیهم السلام، مواعظ، داستان ها و مطالب تاریخی است و به همین دلیل همین تنوع موضوعی، به روضه یعنی بوستان نامگذاری شده است.
تألیف کافی در عصر غیبت صغری و نزدیک بودن تألیف آن به عصر حضور ائمه علیهم السلام، جامعیت کتاب (اشتمال بر روایات اعتقادی، اخلاقی، فقهی) که این ویژگی در دیگر کتب اربعه وجود ندارد، بیشتر بودن روایات آن نسبت به دیگر جوامع حدیثی متقدم شیعه و نیز صحاح اهل سنت، صرف ۲۰ سال وقت برای گردآوری، تدوین و پیرایش کتاب که این امر موجب شده است؛ کافی نسبت به دیگر کتب اربعه از استحکام و دقت بیشتری در نقل اسناد و متون برخوردار گردد، ذکر کامل سندهای حدیث و عنوان دهی دقیق ابواب با عناوین کوتاه و رسا از جمله ویژگی ها و مزایای کافی است.
برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه( با کمی اضافات)
نظر شما