حجت الاسلام والمسلمین دکتر قاسم ابراهیمی‌پور، عضو هیات علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با بیان اینکه نخستین اثر تجارت و خرید و فروش اسلامی، بی نیازی کاسب و تاجر از دیگران است، اظهار کرد: این بی نیازی برای فرد عزت، منزلت اجتماعی و کرامت به ارمغان خواهد آورد چنان که اگر در این راه کشته شود، شهید محسوب می شود.
ابراهیمی پور با بیان اینکه فرد تاجر موظف است از این راه نفقه خانواده خود را بپردازد، گفت: براساس روایات اسلامی، فردی که خود را به دیگران نیازمند کند و به اصطلاح سربار دیگران باشد، ملعون است.
کارشناس سبک زندگی اسلامی با بیان اینکه بی نیازی، غایت زندگی انسان نیست، افزود: در روایات داریم افرادی به جهت بی نیازی، تجارت را نهی کردند اما مورد نهی و مذمت ائمه اطهار(ع) قرار گرفتند یعنی حتی در صورت بی نیازی نیز نباید فرد تجارت را ترک کند، زیرا یکی از ویژگی ها و آثار تجارت آن است که خرد و عقل افراد را افزایش می دهد و ترک آن موجب نقصان عقل وی می شود.
وی ادامه داد: در روایت داریم که امام صادق(ع) به معاذ می فرمایند: «چرا تجارت را ترک کردی؟» و وی پاسخ می دهد که من نیازی به مال دنیا ندارم و حضرت(ع) می فرمایند: «با این وجود هم نباید تجارت را ترک کنی زیرا در این صورت، نظر تو از اعتبار خواهد افتاد و افراد، دیگر در هیچ چیز از تو کمک نخواهند گرفت».
ابراهیمی پور گفت: شخص حتی اگر هم نیازمند نباشد، نباید به جهت عدم رونق بازار، دست از تجارت بکشد زیرا افرادی که تجربه دارند و نیازی هم ندارند، موجب رونق بازار می شوند و اگر از تجارت دست بکشند، از تجربه آنها نمی توان استفاده کرد و در روایت حتی بی کاری مذمت شده است.
عضو هیات علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه با بیان اینکه کار تنها برای کسب درآمد نیست زیرا بیکاری تنبلی و فساد اجتماعی را به همراه خواهد داشت، تصریح کرد: هر چند یکی از آثار تجارت، بی نیازی است و یا موجب افزایش خرد می شود، ترک آن به هیچ عنوان مورد قبول نیست.
وی با اشاره به اینکه این آثار مربوط به داد و ستد اموال و امور دنیایی است، بیان کرد: بهترین معامله آنی است که دنیا را برای آخرت بفروشد، یعنی فردی با خداوند به معامله بپردازد و جان و اموال خود را به خداوند بفروشد، کاری که امروز مدافعان حرم در حال انجام آن هستند و بهترین، عاقلانه ترین و پرسودترین نوع تجارت را عملی می کنند.
ابراهیمی پور با بیان اینکه انسان اگر به این تجارت اخروی توجه داشته باشد، تجارت دنیایی وی نیز سروسامان خواهد گرفت، تاکید کرد: دومین نکته آن است که نباید دین، ائمه(ع) و انبیاء را وسیله تجارت قرار دارد و این مسئله در روایات هم مورد نهی جدی قرار گرفته است و تاجر باید با پرهیزکاری و تقوای خود، علاوه بر تجارت مروج دین باشد همانطور که در دوره های مختلف تاریخی، بازارهای ما اسلامی و دینی بوده است و افراد از مقام پادویی تا استادی، سیر و سلوک عرفانی نیز داشته اند.
عضو هیات علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه در پاسخ به این سوال که آیا در روایات درباره خرید و فروش کالاهای لوکس و تجملی تصریحی هست یا نه؟، گفت: در مجموع در تجارت، موضوع و مالِ مورد معامله دارای مباحث بسیاری است و در زمینه اقلام و مایحتاج ضروری افراد، احکام و آداب ویژه ای مطرح شده و فرضا در خرید و فروش این اجناس، به هیچ وجه نباید سخت گیری، احتکار و گرانفروشی داشت و اگر فردی نیازمند به مالی با این ویژگی ها بود باید در اختیارش قرار داد.
وی با اشاره به اینکه در زمینه اقلام تزیینی و کالاهای غیرضروری، احکام داد و ستد به صورت عام مطرح است، خاطرنشان کرد: فروش و تبلیغ کالاهای خارجی به جهت صدمه ای که به بازار مسلمین می زند، اشکال دارد و خرید و فروش کالاهایی که حلال نیستند چه خوراکی و چه اجناس، به جهت موضوعی دارای اشکال است.
نظر شما