به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: آیین رونمایی، نقد و بررسی کتاب «برهان وجودی در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی» اثر دکتر علی افضلی عصر دوشنبه، 7 اسفند به میزبانی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.
در این مراسم حجت الاسلام دکتر احمد احمدی، رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت)، دکتر غلامرضا اعوانی، رئیس هیئت مدیره انجمن علمی حکمت و فلسفه ایران، درباره ویژگی های تحقیق، تتبع و نگارش این اثر فلسفی سخنرانی کردند.
دکتر علی افضلی، در این مراسم طی سخنانی گفت: همواره دنبال فرصتی بودم تا از دکتر اعوانی و دکتر احمدی تشکر کنم، این دو استاد، حقوق علمی و معنوی بسیاری بر گردن من دارند.
وی ادامه داد: پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری من ترجمه همین کتاب اعتراضات و پاسخ های دکارت بود. همین جا این مساله را عنوان کنم که در میان اساتید تعهدی که دکتر احمدی در مورد پایان نامه ها دارند را ندیدم و ایشان حرف به حرف پایان نامه ها را می خوانند و مجموعا برای این دو پایان نامه چند صد ساعت وقت گذاشت و واو به واو آن را مطالعه کرد.
این پژوهشگر تصریح کرد: همچنین ذیل ترجمه، عبارات لاتین و یونانی نیز وجود داشت که با دکتر اعوانی طی جلسه ای مطرح می کردم و هر زمان که از ایشان وقت می خواستم همواره زمان را به من اختصاص می داد. می توانم بگویم دکتر اعوانی و دکتر احمدی، حکم پدر علمی من را دارند و از میان تمامی استادانی که در طول تحصیلات دانشگاهی داشتم سه نفر بیش از همه به گردن ام حق داشتند که از آنها نام می برم: دکتر احمدی، دکتر اعوانی و دکتر محسن جهانگیری که با تعهد بی نظیرشان هرگز حقوقی که بر گردن من دارند را فراموش نمی کنم.
افضلی افزود: انگیزه اصلی بنده در خصوص برهان وجودی در کلاس دکارت با دکتر احمدی به وجود آمد. ایشان اشکالی بر برهان وجودی گرفتند و بنده با این مسئله درگیر شدم و همان جا ذهنم مشغول شد و بعدها در موسسه حکمت وقتی تصمیم گرفتم تا کار پژوهشی داشته باشم، دیدم جای تحقیق کلی در این مورد خالی است، لذا کار را شروع کردم و حتی از یک کلمه این کار بی تفاوت عبور نکردم.
وی در مورد برهان وجودی گفت: برهان وجودی برهانی اختصاصی فلسفه غرب بوده و از زمان آنسلم شروع شده است. زمانی ما از عالم خارج و مسائلی مانند علیت، حرکت و نظم استفاده کرده و خدا را اثبات می کنیم اما در برهان وجودی کاری با عالم خارج نداشته و از روی تعریف خدا او را اثبات می‌کنند هرچند که ممکن است این مغالطه به نظر برسد زیرا از صرف تعریف وجود خارجی نتیجه گرفته نمی شود.
افضلی با بیان اینکه معروف ترین تقریر این برهان متعلق به دکارت است، تصریح کرد: از نظر او خدا همه کمالات را دارد و اگر وجود کمال است که کمال است، خدا وجود دارد.
وی ادامه داد: من شش تقریر برای برهان وجودی معرفی کرده ام که یکی متعلق به دکارت است. معتقدم می توان از تعریف به وجود خارجی رسید. در اجتماع نقیضین می توان به تعریف وجود رسید. شما از صرف مفهوم اجتماع نقیضین، عدم وجود آن را نتیجه می گیرید؛ در عالم خارج که آن را جست و جو نمی کنید بلکه بر اساس تحلیل مفهومی اجتماع نقیضین به مطلوب می رسید. همان طور که ما از تحلیل مفهوم ممتنعات، می فهمیم وجود ندارند، از طریق تحلیل مفهوم واجب الوجود هم وجود آن را اثبات می کنیم. ممتنع الوجود و واجب الوجود دو روی یک سکه هستند، اگر شما با تعریف به عدم ممتنع الوجود می رسید با تعریف نیز می توانید به وجودِ واجب الوجود برسید.
افضلی در پایان گفت: امروز میلیون‌ها کتاب و مقاله در خصوص برهان وجودی می بینید و تقریبا فیلسوفی در فلسفه غرب نیست که نسبت به برهان وجودی توجهی نکرده باشد، دیدگاه بسیاری از معاصران در لا به لای برهان وجودی آورده شده است.
نظر شما