به گزارش خبرنگار سینمایی شبستان، «تنگه ابوقریب» جدیدترین ساخته بهرام توکلی است که در دومین سانس روز ششم جشنواره فیل مفجر به روی پرده رفت و اهالی رسان هبا دیدن آن به وجد آمدند و شگفت زده شدند. این فیلم سینمایی با دستمایه قرار دادن یک رخداد واقعی در برهه تاریخ دفاع مقدس کشورمان یک روز ماندنی تاریخی کشور و رشادت های رزمندگان را به نمایش گذاشت.
سعید ملکان و بهرام توکلی در این فیلم رشادت ها و از خود گذشتگی های تعداد اندکی از رزمندگان که در گردان عمار لشگر محمد رسول الله را به تصویر کشیده اند. فیلم روایتی است از دفاع گردان عمار در برابر لشگرکشی رژیم بعث به فکه و شرهانی. «تنگه ابوقریب» اسم داستان رشادتها و ایستادگیهای بچههای گردان عمار است.
این فیلم سینمایی مملو از صحنههای نبرد خونین رزمندگان گردان عمار است که در مقابل نگاه مخاطب جلوه می کند. نمایش این فیلم پس از اکران فیلم سینمایی «سرو زیر آب» به کارگردانی محمدعلی باشه آهنگر بود که روایتی متفاوت از دفاع مقدس بود و به مسائل مربوط به معراج شهدا می پرداخت.
بعد از اکران «تنگه ابوقریب» برخی از اهالی رسانه و هنر به تعریف و تمجید از این فیلم پرداختن که بخشی از واکنش آنها به شرخ زیر است:
مجید مجیدی: درود به شرف بهرام توکلی، با اینکه در جنگ نبوده اما با یک تصویر حماسی جنگ را روایت و مظلومیت و خلوص بچههای جنگ را به خوبی تصویر کرده است. «تنگه ابوقریب» یکی از بهترین فیلمهای جشنواره است. ممکن است گفته شود فیلم قصه ندارد و یا شخصیتها جا نیفتاده است. اما علیرغم اینها بخشی از حقیقت جنگ را ثبت میکند که برای خیلیها مغفول مانده است و قهرمان این فیلم همه بچههای جنگ هستند. ابوقریب یکی از نقاط عطف جنگ ما در تاریخ است که به آن پرداخته نشده اما به اندازه کل جنگ ما مهم بوده و توکلی به زیبایی این شکوه، عظمت و حماسه را به تصویر کشیده است. «تنگه ابوقریب» سرفصل خیلی خوبی برای سینمای جنگ باشد، فیلمی که بدون شعار مستقیما وارد خود جنگ میشود و اینکه گفته میشود جنگ ما دفاع مقدس بوده است، این فیلم به خوبی دفاع را نشان میدهد.
فاطمه معتمد آریا: «تنگه ابوقریب» مثل هیچ فیلم جنگی دیگری نیست، مثل خود خودش و مثل موضوع خود فیلم ساده و پرقدرت است؛ قدرت در شعور و کاردانی کارگردان و ساده در نمایش قهرمان هایی که همه زمینی اند. قهرمان هایی که تیر می خورند، مجروح می شوند و شهید می شوند بی آن که کار عجیب و دور از تصوری بکنند، از خودشان دفاع می کنند، می گریزند مجروح جمع می کنند، تشنه می مانند، بر پا می خیزند و قهرمان می شوند و قهرمان می مانند در ذهن ما تا لحظه ای دلمان نخواهد چشم از دیدنشان برداریم...
قریدون جیرانی: فیلمنامه «تنگه ابوقریب» مخاطب را شگفت زده می کند؛ فیلمنامه داستان خطی ندارد اما تحت تاثیر قرار می دهد و به نظرم بدون داستان و ملودرام، تاثیرگذار است.
آرش خیروی (منتقد): تلاش بهرام توکلی در به تصویر کشیدن لحظات هولناک و پرالتهاب جنگ به ثمر نشسته. «تنگه ابوقریب» سکانسهایی تاثیرگذار، خوشساخت و باورپذیر دارد که با کارگردانی کمنقصی همراه شده. مهمترین مشکل، فیلمنامه بدون کشش و ریتم ابتدایی کند است که صحنههای باشکوه نبرد هم نمیتواند آن را بپوشاند. دیالوگهایی که از فیلم بیرون میزند، شخصیتهایی که خوب ساخته و پرداخته نمیشوند و داستانی که خوب بسط پیدا نمیکند؛ نفس فیلم با همینها گرفته شده. با وجود تمام این مشکلات شاید پایان درخشان فیلم بتواند فیلم را نجات دهد.
حمیدرضا حاجیحسینی (منتقد): فیلم جنگی خوشساخت با جلوههای ویژه میدانی خوب كه تماشاگر را درست وسط گلولههای نفس گیر توپ، تانك و خمپاره قرار میدهد. اما روایت فیلم بین داستانگویی كلاسیك و ثبت لحظههای روزمره و روتین زندگی رزمندگان در نوسان است كه به شخصیتپردازی كاراكترهای اصلی و لحن فیلم كمی لطمه میزند. اجتناب توكلی از قهرمانسازی رایج در فیلم های جنگی ایرانی و بازسازی واقعی فضای جنگ باعث میشود كه تماشاگر كاملا با داستان همراه شود. با اینكه در نیمه اول، داستان دیر شروع میشود گاهی از ریتم می افتد، تاثیرگذاری و كوبندگی سكانسهای پایانی، فیلم را سرپا نگه میدارد.
علی ملاصالحی (منتقد): «تنگه ابوقریب» از داستان کممایه اش ضربه اساسی خورده؛ نه اهمیت دراماتیک حفظ تنگه تا نوشته انتهایی مشخص میشود، نه بهایی که شخصیتها با مقاومت خود میپردازند. حتی در کارگردانی هم نه جغرافیای تنگه و جهت حمله دشمنان مشخص است نه اهمیت زمانی عملیات! یعنی حتی در اوج جنگ هم تنشی به مخاطب منتقل نمیشود. فیلم تنها یک موقعیت جنگی را به نمایش میگذارد تا فیلمبرداری، طراحی صحنه، چیدمان بازیگران و پلانهای بلندش را به رخ بکشد، غافل از اینکه مخاطب بیش از مرعوب شدن سردرگم میشود.
سیدآریا قریشی (منتقد): برای این که ارزشهای فیلم را درک کنیم باید آن را با دیگر فیلمهای پرهزینه حاضر در جشنواره امسال مقایسه کنیم. باید توکلی را از این جنبه تحسین کرد که هزینه آشکارا بالای فیلم را به نتیجهای میرساند که نه تنها داستان شخصیتهای قابل احترامش را به مضحکه تبدیل نمیکند، بلکه ما را با فیلمی روبهرو میکند که در دقایقی تکاندهنده است. با این وجود، «تنگه ابوقریب» بیشتر در مرحله ایده تکان دهنده است تا اجرا. روی کاغذ، همه چیز تأثیرگذار به نظر میرسد: آدمهای عادی که باید در آخرین روزهای جنگ و در شرایط هولناک از میهن خود دفاع کنند، شخصیتهایی که همزمان زمینی و بزرگ هستند، و حلقه محاصرهای که لحظه به لحظه تنگ تر میشود. اما فیلم با پریدن از این شاخه به آن شاخه، برخی دیالوگهای رو، برخی ایدهها که تا حدی تحمیلی به نظر میرسد، و برخی تمهیدات نهچندان عمیق اجرایی (همچون اسلوموشنهایی که در برخی موارد بیشتر فیلم را دچار سکته میکنند) بخشی از این پتانسیل را هدر میدهد. هر چند نتیجه نهایی، کماکان یکی از فیلمهای متوسط به بالای جشنواره است.
نظر شما