نظر میشل فوکو درباره ارتباط مهدویت و انقلاب/تاثیر مهدویت بر کارنامه انقلابیون و گروه های چریکی!

به گزارش خبرنگار مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان، مروری بر ریشه ها و عوامل شکلگیری انقلاب اسلامی به عنوان پدیده قرن بیستم، نشان از وجود پرقدرت و اثرگذار آموزه های دینی دارد و همین حضور قوی دین است که ذات و کارکردها و عمق و دامنه اثرگذاری این نهضت را منحصربفرد کرده است. در این میان می توان گفت «مهدویت» این باور اصلی شیعی و افق روشن جهان، نقش اصلی را ایفا کرده و با امیدبخشی و انگیزه دهی به جامعه برای مبارزه با ظلم و فراهم کردن زمینه های ظهور منجی آخرالزمان(عج)، مردم را در مقابل طاغوت پهلوی و اربابانش برانگیخته است.

از این رو و به مناسبت فرا رسیدن ایام الله دهه فجر انقلاب و به منظور بررسی تاثیر و تاثرهای آموزه مهدویت بر پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره)، گفت وگویی داشته ایم با یک کارشناس مهدوی که بخش ابتدایی آن در ادامه به حضورتان تقدیم می شود:

حجت‌الاسلام رضا شجاعی‌مهر، عضو هیئت‌ علمی پژوهشکده مهدویت در رابطه با «تاثیر آموزه مهدویت بر ماهیت و شکلگیری انقلاب اسلامی»، اظهار کرد: انقلاب ایران به تعبیر بدخواهان و به اعتراف اندیشمندان و سیاستمداران یک انقلاب ناسیونالیستی یا صرفاً سیاسی نبود بلکه یک انقلاب فراملی با اهدافی خارج از مرزهای ملی خود بود. این انقلاب در عهد لیبرال دموکراسی موفق شد پرچم برافراشته سکولاریسم را در دنیا پایین بکشد و نه تنها اسلام بلکه حقیقت توحید را در جهان احیاء کرد لذا می بینید با پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها تشیع و نه تنها اسلام که حتی مسیحیت نیز در غرب احیاء شد و کلیساها بعد از انقلاب اسلامی فعال شدند.

وی در همین رابطه تصریح کرد: مجله «تایمز» همان موقع با تیتر درشت نوشت «خدا دارد باز می گردد» یعنی دنیا صدای خدا و دین را از ایران می شنید؛ بنابراین، این مقوله که انقلاب ایران یک انقلاب اسلامی بود جای بحث ندارد و دوست و دشمن بر آن اتفاق نظر دارند.

مولف و مدرس مهدویت بیان کرد: علاوه بر این، انقلاب اسلامی ایران به نوعی آموزه مهدویت را نیز احیاء کرد یعنی نه تنها دین که آموزه مهدویت نیز با انقلاب احیاء شد. به تعبیر دیگر، یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن سال 57 عامل اعتقادی و بُعد ایدئولوژیک بود و نظریه امامت و ولایت و مهدویت هویت فکری انقلاب ایران را شکل داد.

حجت الاسلام شجاعی مهر در ادامه ابراز کرد: رابطه انقلاب اسلامی با مهدویت یک رابطه ناگسستنی است و به قدری هویت انقلاب اسلامی به مهدویت گره خورده که حتی پژوهشگران و تحلیلگران غربی مانند مارتین کرامر، برنارد لوئیس، دانیل برومبرگ و حتی میشل فوکوی فرانسوی وقتی انقلاب اسلامی ایران را تحلیل می کنند به نقش برجسته «مهدویت» در شکلگیری آن اعتراف و اذعان دارند؛ همه این افراد به موضوع مهدویت و تاثیر آن در چرخش چرخ ارابه انقلاب اسلامی تصریح کرده اند و کتاب های مفصلی درباره مهدویت و ارتباط انقلاب با آن نگاشته شده است.

ابعاد ارتباط هویت انقلاب با مهدویت

وی افزود: بنابر این، یکی از اصلی ترین ابعاد اعتقادی و فکری انقلاب اسلامی ایران بحث نظریه «امامت و ولایت» و «مهدویت» است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت در تبیین چگونگی ارتباط میان انقلاب اسلامی و آموزه مهدویت، ابراز کرد: هویت انقلاب اسلامی ایران در سه بُعد وامدار آموزه مهدویت است؛ نخست بُعد اعتقادی به عنوان مثال همین نظریه امامت و ولایت که ما به لحاظ اعتقادی و گرایشی معتقد به یک آینده روشن هستیم. هر انقلابی که شیعه در طول تاریخ انجام داده با چشمداشت به عصر ظهور و مهدویت انجام شده است، بنابر این، نخستین حلقه وصل میان انقلاب و مهدویت این است که در بعد اعتقادی مردم ما بشدت به مهدویت توجه و نگاه داشته اند. حوزه دوم رفتارها است، چنان که می بینیم رفتارهای انقلابیون قبل از پیروزی انقلاب بشدت متاثر از مهدویت است.

مولف و مدرس مباحث مهدوی تاکید کرد: برای این موضوع کافی است کارنامه انقلابیون و گروه های چریکی که در عرصه انقلاب فعالیت چریکی انجام می دادند را بررسی کنیم از قبیل هیئت های موتلفه، هیئت قائمیه یا فداییان اسلام که کاملا متاثر از مهدویت بودند یا حتی انجمن حجتیه که البته واکنشی بود نسبت به تحرک بهایی‌ها و اگرچه در سیاست دخالت نمی کرد و با اصل انقلاب مشکل داشت اما جشن های مفصل نیمه شعبان را برپا می کردند یا به دنبال برگزاری دعاهای ندبه در سراسر کشور بودند، به عبارت دیگر، نهادهایی که پیش از انقلاب شکل گرفت به شدت متاثر از آموزه مهدویت بود.

انقلاب اسلامی حتی در حوزه «نمادها» نیز بی چون و چرا از فرهنگ مهدویت متاثر بود

حجت الاسلام شجاعی مهر حوزه سوم ارتباط میان انقلاب اسلامی و مهدویت را «نمادهای انقلابیون» معرفی کرد و یادآور شد: الگوهای مهدوی نقش بسیار مهمی در جریانات انقلاب اسلامی داشتند. اگر شعارها، دیوارنوشته ها، اعلامیه ها و بیانیه های آن دوران را رصد کنیم، در می یابیم بیش از یکصد شعار مهدوی در جریان انقلاب اسلامی طرح و سر داده شده است مانند «حکومت متقین نجات مستضعفین»، «حکومت جهانی ایجاد باید گردد، دست ابرقدرت‌ها کوتاه باید گردد» و ... .

وی در ادامه تصریح کرد: شما اگر شعارهای مردمی انقلاب را با رویکرد جامعه شناسی بررسی کنید نیز می بینید که انقلاب اسلامی علاوه بر حوزه باورها و رفتارها در حوزه نمادها نیز بی چون و چرا از فرهنگ مهدویت متاثر بوده است.

کارشناس رادیو معارف تاکید کرد: با پیروزی انقلاب اسلامی ایران موضوع مهدویت و آخرالزمان تبدیل به موضوعی جهانی می شود اما چرا؟ چرا پیش از انقلاب این بحث یک مسئله جهانی نبوده است؟

عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت بیان کرد: امروز ده‌ها همایش بین‌المللی درباره آخرالزمان و مهدویت حتی در بوستن آمریکا با همین قرائت مهدویتِ شیعه برگزار می شود.

شجاعی مهر در پایان خاطرنشان کرد: موضوع مهدویت با انقلاب اسلامی ایران در جهان فعال شد نه تنها انقلاب اسلامی ایران هویت خود را وامدار مهدویت است که حتی خود انقلاب اسلامی ایران نیز توجه روزافزون مردم به مهدویت را در میان ملت‌ها جلب کرد.

ادامه دارد ...