حجت الاسلام علی ذوعلم، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با بیان اینکه اساساً نگاه اسلام به انسان نگاه کاملاً جدی و همه جانبه و آینده نگرانه است، اظهار کرد: بنابر این، انسان در این فرصتی که در دنیا دارد و باید خودش را بسازد و تربیت کند تا بتواند در آن جهان حقیقی و ابدی به یک حیات جاودانه متعالی دست یابد، هیچ خلاء و فرصت بیهودهی در واقع برایش باقی نمی ماند که بخواهد آن را به عنوان اوقات فراغت تلقی کند، ولی با این اوصاف دین ما در مورد اوقات فراغت توصیه هایی دارد.
وی ادامه داد: البته «اوقات فراغت» تعبیری ترجمه ای است و نه تعبیر اساسی در نگاه اسلام به زندگی، به این معنا که حتی در زمان تفریح هم باید کاری جدی انجام دهیم نه اینکه اوقاتی فقط پر شود؛ یعنی بحث اوقات فراغت تعبیر دقیقی نیست، بلکه باید دید که چه برنامه ای می توان طراحی کرد که افراد به گونه ای مفید به بهره برداری و نتیجه ای از زمان شان برسند که بر اساس آن مهارت، سبک زندگی، اخلاق و همه استعدادهایی که یک انسان از آن برخوردار است را به منصه ظهور برسانند.
ذوعلم گفت: در جامعه اسلامی نظام فرهنگی و تربیتی باید به گونه ای برنامه ریزی کند که از همه فرصت ها، زمینه ها و ظرفیت ها استفاده کند تا نسل های مختلف به ویژه نسل جوان هیچ فرصت خالی نداشته باشند که بگوییم وقت فراغتی است که باید برای پر کردن آن برنامه ریزی شود؛ به عبارت بهتر، باید طراحی کارآمد و مفیدی برای غنی سازی وقت داشته باشیم.
وی تاکید کرد: معتقدم باید در طول دوران تحصیل و همچنین در قالب دوره های آموزشی در مورد این مسئله کار و به دانش آموزان و دانشجویان آموزش داده شود که وقتی زمانی مازاد در اختیار دارید چگونه می توانید به بهترین شکل از آن استفاده کنید.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در بخش دیگری از سخنان اش افزود: طبیعتاً نیازهای متفاوتی در میان هر نسل با توجه به تغییر سلیقه ها و آموزش ها وجود دارد، قطعا نمی توان تمامی این نیازها در حوزه اوقات فراغت را تامین کرد اما می توان اولویت ها را در نظر گرفت.
ذوعلم تصریح کرد: به نظر می رسد باید نظام جامعی را طراحی کنیم که بر اساس آن با در نظر گرفتن دیدگاه دین مبین اسلام نسبت به مسئله اولاً استفاده صحیح از زمان، کار کردن و در وهله بعد اوقات فراغت لحاظ شود و ثانیاً بتوان بر اساس آن به شکل قابل قبولی برای گروه های سنی مختلف و اقشار مردم امکان استفاده بهینه از فراغت را فراهم کنیم به گونه ای که افراد مجبور نباشند برای هر گذران فراغتی مبلغی کلان بدهند و مثلا در فلان دوره آموزشی تفریحی شرکت کنند.
این پژوهشگر با تاکید بر اینکه مسئله اوقات فراغت را باید در زمره اوقات موثر تلقی کرد، گفت: فراغ بالی که در این فرصت ها وجود دارد این امکان را به افراد می دهد تا بتوانند روی بسیاری از مسائل زندگی خود سرمایه گذاری فکری داشته باشند؛ اوقات فراغت جوانان يك فرصت است اما متاسفانه در حال حاضر نسبت به آن نگاه حاشیه ای و درجه دومی وجود دارد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه اسلام تاکید بر استفاده بهینه از زمان دارد، ابراز کرد: بیکاری و تنبلی در دین ما به هیچ وجه پذیرفته نیست و پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به شدت آن را نکوهش کرده اند، این یعنی حتی در اوقات فراغت هم باید انسان به گونه ای برنامه ریزی داشته باشد که این زمان به هیچ وجه هدر نرود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: پُر کردن اوقات فراغت هم نباید به هر قیمتی باشد، استفاده مکرر از ابزار رایانه ای و گوشی های تلفن همراه که امروزه دسترسی به آنها آسان است را نمی توان استفاده بهینه از اوقات فراغت تلقی کرد بلکه اتفاقا یک آسیب است که جوان اوقات فراغت خود را با فعالیت در فضای مجازی پُر کند و در انتها هیچ نتیجه ای هم برایش نداشته باشد. لذا باید نهادهای فرهنگی کشور نسبت به این مساله چاره اندیشی داشته باشند تا با آسیب های بیشتری مواجه نشویم.
نظر شما