راهبردی که حریف آلودگی هوا نمی شود

به گزارش خبرنگار شبستان، غبار و ریزگرد، افزایش شاخص های آلودگی هوا و … داستان تکراری هر پاییز و زمستان کلان شهرهاست. داستانی تکراری و غبارآلود که با سلامت شهروندان گره خورده است. از بهار و تابستان که بگذریم، ( آن نیزخود قصه مفصلی دارد! ) آغاز مهر، نفس ها را به شماره می اندازد و با کاهش دمای هوا، می توان کندی نفس های شهر را دید. نفس هایی که گاه آنقدر فاصله می افتد بین شان که مرگ را به مهمانی فرا می خواند.

افزایش ذرات معلق در جو، آلودگی هوا، وارونگی هوا و هزاران عنوان و اصطلاحات مشابهی است که در چنین روزهایی می توان در رسانه ها و شبکه های اجتماعی دید، خواند و شنید. و به دنبال آن تدابیری که در قالب کمیته اضطرار آلودگی هوا و کارگروه هماهنگی شرایط ویژه آلودگی هوا برای عبور از شرایط بحران ابلاغ می شود.

تدابیری نظیر تعطیلی مدارس، ممنوعیت فروش طرح ترافیک، توقف فعالیت های عمرانی و فعالیت کارخانه‌های آلاینده‌ساز و تردد کامیون ها در سطح شهر، اجرای طرح زوج و فرد، لغو فعالیت های ورزشی از مصوباتی است که از دل جلسات کمیته اضطرار آلودگی هوا بیرون می آید.

به شهروندان توصیه می شود از ترددهای غیرضرور پرهیز کنند و برای تردد از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنند. افراد مسن، کودکان و بیماران و گروه های حساس جامعه در خانه بمانند و هزاران نکته ظریف را رعایت کنند تا وضعیت موجود هوا بهبود یابد و همه با هم دعا کنیم که بادی بوزد و آلودگی ها را با خود ببرد و باز آسمان شهر آبی شود.

… اما امروز، چهارشنبه 29 آذر ماه 1396 پس از گذشت چهار روز متوالی شرایط اضطرار در تهران و کلان شهرهای کشور! شهر تهران در صبحی چشم می گشاید که آسمان آن، همچنان غبار آلود است و شرکت کیفیت هوای تهران، شاخص عددی ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون را 160 اعلام کرده است.

پس از گذشت چهار روز وضعیت اضطراری هوا؛ تعطیلی مدارس، اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل، تعطیلی کارخانه های آلاینده و دیگر اقدامات مقطعی هیچ کدام نتوانسته اند وضعیت هوا را از شرایط بحرانی خارج کند و باید دعا کنیم باد بیاید تا آلودگی‌ها را جابجا کند!

استانداردسازی خودروها، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی به ویژه حمل و نقل ریلی، بهبود کیفیت و ارتقا زیرساخت ها، استفاده از انرژی پاک، بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر، کاهش میزان استفاده از سوخت فسیلی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ( طبق توافق پاریس)، ارتقا کیفیت سوخت و استفاده از سوخت پاک و … از راهکارهای برون رفت از وضعیت اضطرار هوا است که اجرایی شدن آنها مستلزم اجرای «طرح کاهش آلودگی هوای کشور» است.

فارغ از راهکارهای مقطعی برای عبور از شرایط اضطرار آلودگی هوا که گاه اثربخش هم نبوده اند، نهادهای تصمیم ساز و اجرایی باید جدی تر به موضوع کیفیت هوا بپردازند و طرح ها و برنامه های اجرایی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای کاهش میزان آلودگی هوا تدوین کنند.

آلودگی هوا؛ معضلی که سالهاست پایتخت و سایر کلانشهرهای کشور با آن دست به گریبان هستند و تهران و شهرهای بزرگ را به بیماری، در حال احتضار تبدیل کرده است.

عصمت پناهی