به گزاراش خبرگزاری شبستان، به نقل از سوره مهر، آیتالله سید عبدالله بلادی بوشهری در لابه‌لای کتاب «لوایح و سوانح» خود متن «نظام‌نامة حرب» را آورده است که از فصول درخشان و ماندگار این کتاب است. ایشان پیش از ورود به مبحث نظام‌نامه، علت تألیف آن را کوتاه و مختصر می‌نویسد و در برابر ما تصویری از بوشهر قرار می‌دهد که به اشغال کامل انگلیسی‌ها درآمده و آتش جنگ و گریز مدافعان ایرانی با نیروهای اشغالگر شعله‌ور است.
آیتالله بلادی در دو سطر آخر شرح وضعیت بوشهر در جنگ جهانی اول (1915 میلادی) دربارة علت تألیف نظام‌نامة حرب می‌نویسد: از مرکز مجاهدین [در تنگستان] خواهش نظام‌نامه اساسی و اصول حربی برای عملیات ملی شد. لذا فوراً یکصد و ده ماده اصول حرب نوشتم و برای آنها فرستادم.
مرتضی سرهنگی نظام‌نامة حرب را از دل کتاب لوایح و سوانح بیرون آورد تا این دستورهای نظامی بیشتر و بهتر دیده شود. مردم ما که یک جنگ دفاعی هشت‌ساله را پشت سر گذاشته است اهمیت چنین نوشته‌هایی را بیشتر می‌داند؛ به‌خصوص اینکه آینده‌نگری این مجتهد نواندیش در نظام‌نامة حرب که از فرماندهان مبارز جنوب خواسته است از میدان‌های نبرد عکس تهیه کنند و روزانه گزارش جنگ خود را بنویسند، دامنة ژرف‌نگری ایشان را دربارة اهمیت اسناد و مدارک جنگ بیش از پیش نشان می‌دهد.
کتاب لوایح و سوانح مجموعه‌ای از نامه‌ها، اعلامیه‌ها، تلگراف‌ها، مقالات و خاطرات سیاسی آیتالله بلادی است که در سال 1338 هجری قمری در شیراز آن را نوشته و کامل کرده است.
با اینکه حدود یکصد سال از جنگ جهانی اول و اشغال جنوب ایران می‌گذرد هنوز اسناد و مدارک عیان نشده چه در ایران و چه در خارج وجود دارد که هر یک اطلاعات و رازهایی در دلشان پنهان کرده‌اند.
هر کدام از بندهای یکصد و ده ماده‌ای نظام‌نامة حرب در محافل نظامی و علمی قابل بحث و بررسی است، به‌خصوص اینکه متن بر مدار دفاع نوشته شده است و نه تهاجم و اشغال و نگارنده آن یک مجتهد طراز اول است که در این متن به وحدت ملی و حفظ یکپارچی و تمامیت ارضی ایران نگاه عمیق و جدی دارد.
سرهنگی در مقدمه کتاب می‌نویسد: متن نظام‌نامة حرب حدود یکصد سال در راه بوده است تا به دست ما برسد. آرزو می‌کنم این کتاب کوچک که متن شریف و هوشیارانه‌ای در آغوش خود دارد ما را به دارایی‌هایی که داشته و داریم بیش از همیشه آگاه‌تر و دلگرم‌تر کند.
نظر شما