به گزارش خبرگزاری شبستان از قزوین به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، محمدعلی حضرتی بیان کرد: مهارت کلش بافی به عنوان یک هنر دستی و سنتی قدیمی و اصیل است که با ساقه‌های گندم در اندازه‌های مختلف با مهارت خاص و خلاقیت بافندگان تهیه می شود.
وی ادامه داد: این دست بافته ها با کاربری های سبد برای حمل و نقل و نگهداری انگور، نگهداری نان و تخم مرغ و غیره به کار می رود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین اضافه کرد: رشته کلش بافی در بسیاری از روستاها و شهرهای شهرستان تاکستان به علت وجود باغات فراوان انگور و کاربرد فراوان آن در فصل برداشت در بین زنان این منطقه بسیار پر طرفدار بوده که متاًسفانه در حال حاضر از بین بافندگان فراوان این رشته، تنها چند بانوی پیشکسوت این هنر را زنده نگه داشته و به تولید آن اشتغال دارند.
وی با اشاره به روند تاریخی این هنر توضیح داد: با توجه به نتایج حاصل از کاوش های باستان شناسی، در هزاره هفتم و ششم پیش از میلاد که هنوز چرخ سفالگری ابداع نشده بود، سفالگران از سبدها به عنوان قالب برای شکل دهی به ظروف سفالی استفاده می کرده‌اند.
حضرتی اظهار کرد: زمانی که گِل سفال هنوز خیس و مرطوب است آن را با توجه به شکل سبد، حالت داده و قبل از خشک شدن ظرف گلی، سبد را از آن جدا می‌کرده اند که اثر طرح سبد بر روی سطح ظرف سفالی باقی می ماند و یکی از راه های بازشناسی شیوه های سبدبافی در دوران باستان طرح های به‌جا مانده در روی سفال است که در محوطه چهاربنه (سگزآباد) که قدمت آن به 6 هزار تا 5 هزار و 200 سال قبل از میلاد تاریخ گذاری شده این آثار شناسایی و معرفی شده است.
وی خاطر نشان کرد: با رشد شهرنشینی و پیشرفت تکنولوژی علاوه بر رفاه و توسعه، آسیب های بسیاری به حوزه میراث معنوی و ناملموس وارد شده، کمرنگ شدن آئین ها، سنت ها و رسوم متنوع و کهن، بی میلی جوانان نسبت به برگزاری و یادگیری آئین ها و هنرهای سنتی هم ارمغان توسعه و پیشرفت است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین اعلام کرد: رشته کلش بافی از جمله رشته های سنتی و به نوعی آئینی منطقه تاکستان به شمار می رود که با توجه به عدم شناخت کافی در حال فراموشی بوده و حفظ این رشته که زمانی پیوند ناگسستنی در الگوی معیشتی و اجتماعی مردمان تات و ترک شهرستان تاکستان داشته، ضروری است.
وی با اشاره به وضعیت کنونی و احیای این هنر اصیل تصریح کرد: در حال حاضر هنر کُلش بافی در شهرستان تاکستان یعنی شهرهای تاکستان و نرجه و روستای دیال آباد وجود دارد، این هنر امروزه رونق و اعتبار گذشته خود را به دلیل صنعتی شدن اقلام حمل و نقل (سبد پلاستیکی، سبد چوبی و ...) از دست داده است.
حضرتی افزود: در گذشته تولیدکنندگان دست ساخت‌های کُلشی، با توجه به سبک زندگی روستایی، با مصرف کنندگان خود ارتباط نزدیک و پیوسته ای داشتند و تولیدات دستی خود را بسته به نیاز مصرف کننده تغییر و تولید می کردند، اقلام ساخته شده از کُلش در منطقه تاکستان به علت ساخت خوب از استقامت بالایی برخوردار بوده که نظر تاجران را برای خرید جلب کرده و در نتیجه این تبادلات اقتصادی و انتقال این کالا به مناطق اقماری، بافته های کلُشی تاکستان به نوعی در کنار محصول انگور و مشتقات آن جزو اقلام شناخته شده و معروف به شمار می رفته است.
وی یادآور شد: برای پیشرفت این رشته نیاز به حمایت و برنامه‌ریزی است. اگر شرایط و امكانات لازم مهیا شود و مشكلات تولیدكنندگان را تا حد امكان مرتفع کنیم فضای كاری، كاملا گسترده و پیشرفته خواهد شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین شناسایی هنرمندان فعال این رشته و تهیه کارت شناسایی برای آنان، ترغیب هنرمندان فعال این رشته به فعالیت و تولید بیشتر و حمایت‌های مادی و معنوی به آنان از جمله فروش محصولاتشان در فروشگاه های صنایع دستی، ترغیب هنرمندان این رشته به انتقال تجربیات به هنرجویان صنایع دستی، فراهم کردن مقدمات آموزش این رشته در مرکز آموزش صنایع دستی، در نظر گرفتن بسته های حمایتی از پیشکسوتان این رشته را از جمله راهكارهاي حفاظتی عنوان کرد و گفت: با همراهی و همکاری هنرمندان پیشکسوت و آموزش به نوجوانان و جوانان می توانیم این هنر اصیل و بومی را حفظ و با توسعه و ترویج آن زمینه ایجاد اشتغال و درآمدزایی را در منطقه فراهم کنیم.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به اهمیت هنرهای سنتی و صنایع دستی اصیل، هنر کُلش‌بافی استان قزوین در جلسه شورای تخصصی ثبت میراث ناملموس که با حضور دکتر طالبیان معاون میراث فرهنگی و دکتر نظری مدیر کل دفتر ثبت آثار کشور و اعضای شورا برگزار شد، ارائه و مورد بررسی و تائید نهایی قرار گرفته و در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید و امیدواریم بتوانیم برای حفاظت و صیانت از میراث ناملموس و هنرهای ارزشمند استان به خصوص هنر کلش بافی گام های موثری برداریم.
نظر شما