محمد انجم شعاع، مدیرعامل اتحادیه کشوری موسسات مردمی قرآنی با بیان این مطلب که در جامعه امروزی حتی فقیرترین افراد توانایی دسترسی به مصحف شریف را دارند، به خبرنگار شبستان گفت: اما متأسفانه چیزی که باعث شده امروز مردم نسبت به قرآن غفلت کنند کاهش قداست این معجزه جاوید در انتظار عموم است چرا که وقتی ما می‌گوییم نورانیت وحی، ولی آن را درک نمی‌کنیم و با قرآن نیز همچون سایر دستورالعمل‌های زندگی رفتار می‌کنیم دیگر نمی‌توان انتظار داشت که ارتباط مردم با مصحف شریف عمیق و دائمی باشد؛ البته در این میان دلایل بسیاری بر عدم درک نورانیت قرآن از سوی مردم اثرگذار است.
وی اظهار کرد: علاوه بر این تبدیل شدن فعالیت‌های قرآنی همچون قرائت آیات الهی به عادت نیز در غفلت افراد جامعه نسبت به قرآن بی‌تأثیر نبوده است که می‌توان برای پرهیز از این عادت همچون سایر مسایل عبادی راهکارهایی را بکار برد، به عنوان مثال در صورتی که نماز برای انسان حالت عادت را پیدا کند در روایات تأکید شده با اعمالی همچون طولانی کردن رکوع و سجود یا تصور اقامه آخرین نماز زندگی در محضر الهی می‌توان از این حالت خارج شد؛ اما برای خروج از حالت عادت درباره پرداخت به قرآن بهتر آن است تصور کنیم که در هنگام قرائت آیات الهی، خداوند با ما در حال صحبت است و گویی این آیات بر خود ما نازل می‌شود.
انجم شعاع کثرت تلاوت بر تعمیق آیات قرآن بر قلوب ما اثرگذار دانست و تصریح کرد: اگر ما یک آیه را به طور عمقی همراه با ترجمه و مفاهیم تلاوت کنیم می‌توانیم در بسیاری از ابعاد زندگی خود را متحول کرده و از طریق مراجعه به خویشتن و شناخت راه‌های جدید به کمال و سعادت دست پیدا کنیم.
مدیرعامل اتحادیه کشوری موسسات مردمی قرآنی با تاکید بر لزوم شناخت ذائقه مردم برای عرضه صحیح و اثرگذار مفاهیم قرآن بیان کرد: شرکت‌های تجاری بزرگ جهان که پیش از عرضه محصولات خود از طریق مشاهدات میدانی و نظرسنجی‌های تن به تن بازار عرضه کالاهای تولید شده خود را فراهم می‌کنند و این بهترین روش در جذب مخاطب عام است.
امروز ذائقه مردم در پذیرش نسبت به مباحث دینی تغییر کرده است
وی افزود: باید توجه داشت ذائقه امروز مردم نسبت به مباحث دینی در مقایسه با دهه‌ها و سده‌های گذشته تغییر کرده چرا که در دهه‌های اخیر برخلاف تصور بسیاری از افراد مبنی بر عدم استقبال مردم از اعتکاف شاهد آن هستیم که مساجد در ایام‌البیض مملو از حضور علاقه‌مندان است و با اینکه در احکام دینی تأکید شده که تنها در مساجد جامع اعتکاف انجام شود اما به دلیل کثرت علاقه‌مندان و با صدور فتوای مراجع مساجد غیر جامع نیز پذیرای معتکفین می‌شوند. این بهترین شاهد برای ارایه روش‌های جدید دینی و قرآنی متناسب با ذائقه نسل امروز است.
انجم شعاع اتخاذ راهکارهای جدید در ارایه مفاهیم قرآنی را ضروری دانست و عنوان کرد: خوشبختانه مسئولان نیز به این مهم اهتمام دارند آنچنان که دیده می‌شود در ایستگاه‌های مترو و در ماه مبارک رمضان روحانیونی پاسخگوی سؤالات مردم هستند و این یعنی ابداع شیوه‌های جدید و جذاب در راستای تأکید ائمه معصوم (ع) آنچنان که حضرت امیر (ع) فرمودند پیامبر «طبیب دوار» بودند و این یعنی آنکه رسول اکرم (ص) متناسب با ذائقه و نیاز مردم به ارایه مفاهیم وحی می‌پرداختند.
وی با اشاره به وجود فاصله و شکاف میان آموزه های وحی با فرهنگ عمومی جامعه ابراز کرد: بخش عمده‌ای از شکاف میان فرهنگ عمومی جامعه با آموزه‌های قرآنی در شرایط امروز قابل قبول است و باید توجه داشت که جامعه امروزی از سه نسل پیشرو، آینده‌ساز و آحاد عمومی مردم تشکیل شده است که مسئولان باید متناسب با این سه قشر برنامه‌ریزی‌های کاربردی را انجام دهند، البته در این میان اولویت با نسل آینده‌ساز است تا در کنار رشد علمی و فکری مسایل معنوی و مفاهیم قرآنی را نیز دریافت کنند.
انجم شعاع بیان کرد: مسئولان باید توجه داشته باشند که تسری معنویت از سطوح بالایی جامعه به پایین رخ می‌دهد یعنی تحجد و تقوای مسئولان قابل تسری به مردم و خدای ناکرده بروز صفاتی همچون تجمل‌گرایی در آنها در میان سایر اقشار تسری می‌یابد. متأسفانه عدم انس مسئولان با آیات قرآنی امروز باعث بروز برخی مشکلات همچون عدم ارتباط دایمی مردم با آیات الهی شده است. مسئولان جامعه اسلامی باید در اعمال خود سیره عملی اولیا و ائمه اطهار را سرلوحه قرار دهند چرا که در صدر اسلام تمامی ابلاغ‌ها مستند به آیات قرآن بود، همچون دستورات و نامه‌های امیرالمؤمنان علی (ع) اما متأسفانه امروز مسئولان ما از فرهنگ قرآنی دور شده‌اند و کمتر دیده می‌شود به دستورات و ابلاغ‌های آنها رنگ و بویی از آیات وحی داشته باشد.
تجربه کشورهای موفق برای ورود قرآن به متن جامعه سرمشق باشد
وی تاکید کرد: خوب است که ما برای مرتفع کردن مشکلات امروزی در ارتباط با قرآن تجربه موفق کشورهایی همچون سودان را مدنظر داشته باشیم چون در میان تمامی کشورهای جهان این کشور کمترین پرونده‌های قضایی را دارد و این مهم به دلیل انس بالای مردم این کشور با قرآن از طرق مختلف است به گونه‌ای که می‌توان گفت سودان در شرایط امروزی به لحاظ حفظ و روخوانی قرآن تقریبا به مرحله بی‌نیازی یعنی ریشه‌کن کردن بی‌سوادی قرآنی رسیده است.
انجم شعاع تسری نورانیت وحی در جامعه را عامل بازداشت افراد جامعه از خطا، ناهنجاری‌ها و معضلات دانست و گفت: بنابراین مسئولان باید پیشگام بوده به ویژه معاونت برنامه‌ریزی و توسعه راهبردی رییس‌جمهور باید با ابلاغ رسمی به مسئولان و مدیران آنها را ملزم به حرکت در مسیر مدیریت قرآنی کند. در این میان و در کنار توجه به آحاد عمومی جامعه و نسل پیشرو، نباید از سرمایه‌گذاری بر نسل آینده غفلت کرد به ویژه در مقاطع پایین سنی یعنی ابتدایی و راهنمایی.
سازماندهی 4500 نهاد و سازمان قرآنی نیازمند برنامه ریزی است
مدیرعامل اتحادیه کشوری موسسات مردمی قرآنی مهم‌ترین مشکل در فرآیند فعالیت‌های ایت عرصه را تعیین نشدن نقش بسیاری از سازمان‌ها به طور صریح دانست و اظهار کرد: البته شورای توسعه فرهنگ قرآنی و کمیسیون‌های سه‌گانه آن برخی نقش‌ها را تبیین کرده‌اند اما نمی‌توان انتظار داشت که مجموعه قریب به 4500 نهاد، دستگاه و مؤسسه قرآنی از این طریق سازماندهی شوند. سؤال اصلی در این میان آن است که آیا ما متناسب با نیاز خود به فعالیت‌های قرآنی اهتمام داشته‌ایم یا خیر؟
وی ادامه داد: باید گفت علی‌رغم تقدیر از اقدامات انجام شده ما معتقد هستیم که نباید همه نهادها در یک عرصه حرکت کنند بلکه باید با اتکا به یک نقطه برنامه‌ریز و متفکر، نقش همه دستگاه‌های مرتبط مشخص شود تا در آینده نزدیک بتوانیم با احصای نیاز‌ها، عطف توانمندی‌ها همسو با آن و پرهیز از موازی‌کاری‌های بدون بازده اهداف را محقق کنیم. متأسفانه امروزه دستگاه‌های دولتی احساس می‌کنند که فعالیت در حوزه تخصصی خود آنها کفایت می‌کند.
انجم شعاع درباره نقش دولت در فعالیت های قرآنی و اثرگذاری بر روند این عرصه گفت: مقایسه نهادینه شدن فرهنگ عاشورا با فرهنگ قرآن در میان مردم در تبیین اثرگذاری حضور دولت و تولیت فعالیت‌های قرآنی توسط آن بهترین راهکار است، کدام یک در میان مردم پررنگ‌تر بوده و از سوی آنها با استقبال بیشتری مواجه می‌شود؟ که پاسخ کاملا مشخص است چرا که همه ساله دیده می‌شود همزمان با ایام عزاداری سالار شهیدان میلیارد‌ها پول همراه با برنامه‌ریزی صحیح، بدون نیاز به حمایت‌های دولتی صرف عزاداران حسینی می‌شود.
واگذاری تولیت به مردم از سوی دولت به فعالیت های قرآنی رونق می بخشد
وی اعلام کرد: اگر در موضوع قرآن هم دولت از طریق حمایت مادی و برنامه‌ای اصل کار را به خود مردم واگذار کند می‌توان نتایج مثبتی را به دست آورد. این مهم حتی در حوزه وقف نیز کاملا مشهود است چرا که موقوفات متعلق به قرآن در مقابل وقف‌های صورت گرفته برای ائمه (ع) بسیار ناچیز است و این به عدم احساس نیاز مردم باز می‌گردد و اگر مردم بدانند وقف آنها در راه قرآن برایشان ثواب دائم‌العمر دارد مطمئنا نسبت به آن اهتمام ویژه‌ای خواهند داشت.
انجم شعاع درباره میزان توفیق فعالان قرآنی در عمل به مطالبات رهبری عنوان کرد: تأکید رهبری مبنی بر ورود به عرصه مفاهیم قرآن حداقل با جمعیتی 15 میلیون نفری نشان می‌دهد که دستگاه‌های مسئول علی‌رغم تلاش‌های بیش از سه دهه خود نتوانسته‌اند، مفاهیم نورانی وحی را وارد زندگی عموم مردم کنند. اگرچه بخشی از فعالیت‌های قرآنی به ویژه در حوزه تبلیغ و ترویج همچون برگزاری مسابقات و یا برپایی نمایشگاه‌ها مؤثر بوده اما حضور چهره‌های ثابت و برنامه‌های تقریبا تکراری در این موارد نیز آنچنان که باید در میان مردم شور و سرزندگی اجتماعی به وجود نیاورده است.
وی خاطرنشان کرد: شاهد این مدعا آن است که پس از اتمام ماه مبارک رمضان که به بهار قرآن تعبیر می‌شود در یک بازه زمانی 11 ماهه تقریبا آن اوج لازم در این عرصه مشاهده نمی‌شود، البته در این سال‌ها اجرای طرح‌هایی اثرگذار همچون تلاوت روزانه یک صفحه از مصحف شریف در مساجد مفید بوده اما باید در حوزه‌های سمعی و بصری نیز وارد میدان عمل شد چرا که تجربه تولید مجموعه‌های یوسف پیامبر (ع) و مریم مقدس (س) نشان داد که مردم به خوبی با این گونه آثار که آموزه‌های قرآن را با زبانی بدیع عرضه می‌کند، مأنوس شده و به خوبی آن را می‌پذیرند.
پایان پیام/
نظر شما