یاقوت سرخی از دیار لرستان/ تنگ سیاب ظرفیتی مهم در حوزه گردشگری است

خبرگزاری شبستان_ خرم آباد؛

 

یاقوت سرخی به نام انار، گوشه هر باغ و یا باغچه ای می توان درخت انار را یافت اما انار باغات تنگ سیاب به دلیل مرغوب بودن خاص خود سال های سال است که حرف نخست بازار انار را به خود اختصاص داده اند.

 

دهستان زیرتنگ سیاب، در فاصله بیش از 60 کیلومتری شهرستان کوهدشت از نظر موقعیت نسبی دهستان زیرتنگ سیاب از توابع بخش کوهنانی در جنوب غربی شهرستان کوهدشت واقع شده که مرکز آن در فاصله حدود65 کیلومتری مرکز شهرستان(کوهدشت) قرار دارد.

 

مساحت این دهستان حدود 450 کیلومتر مربع بوده و دارای 44 روستا است که اکثر روستاییان دارای باغات انار هستند.

 

بعد از گذشتن از جاده‌ای باریک و پر خطر اما در زیبایی طبیعت پاییز به دروازه منطقه سرسبز تنگ سیاب می رسیم و  با حضور در مهد یاقوت سرخ ایران با جان دل می توان جلوه های از زیبایی طبیعت را لمس کرد.

 

 

سطح کل باغات انار دهستان تنگ سیاب بالغ بر دو هزارو 500هکتار  است و یکی از بهترین و مرغب ترین انارهای کشور  و جهان از این منطقه برداشت می شود.

 

از سطح زیر کشت انار در منطقه سیاب شهرستان کوهدشت استان لرستان، مساحت هزار و ۸۰۰ هکتار در منطقه «زیرتنگ سیاب» از توابع بخش کوهنانی با قدمت ۲۵۰ سال قرار دارد.

 

سالانه بیش از ۳۵ هزار تن محصول انار کوهدشت وارد بازارهای داخلی و خارجی می‌شود.

 

 

یاقوت سرخی در تنگه ای سبز که در فصل پاییز  جمعیت زیادی از گردشگران و خبرنگاران و عکاسان را به این باغات سرسبز جذب می کند.

 

فصل برداشت انار است و با کمی تاخیر به این دهستان سرسبز سفر می کنیم، سرسبزی باغات در دل پاییز رنگ رنگ زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است.

 

کار برداشت محصول بسیاری از باغداران منطقه به پایان رسیده است، اما در بین اهالی هنوز برخی در باغات مشغول به کار هستند.

 

سبد های حصیری بزرگ در دست بانوان این منطقه با پوشش ساده آنان جلوه ای دیگر از زیبایی های  طبیعی است.

 

میوه های موجود در سبدهای حصیری و پلاستیکی روی دست دخترکان روستا، حاصل یک سال خون دل باغداران است که به زیبایی می درخشد، اناری از جنس یاقوت سرخ  بر بلندای همت و زحمت باغداران در میان دستان مردم می درخشد.

 

 هرجا که نگاه می گردد و سر می چرخد، باغات سر سبز انار است، در حالی زیبایی های طبیعی چشم و روح آدمی را نوازش می دهد و همه جا بوی انار ناب پیچیده است، دل به یاد خشکسالی های متمادی می افتد و با فکر زوال درختان زاگرس هولی بزرگ در دل ایجاد می شود.

 

 

به سختی خود را از این فکر منفی دور می کنم و با کسب اجازه وارد یکی از باغات روستا می شوم که جمعی از کارگران و صاحب باغ در حال چیدن یاقوت سرخ هستند.

 

مرتضی طهماسبی، باغدار میان سالی است که صاحب باغی بزرگ است و غالب محصولات این باغ انار است.

 

وی در گفت و گو با خبرنگار خیرگزاری شبستان در خرم آباد، گفت: روزهای زیادی در باغ مشغول کار برداشت محصول هستیم اما زمان برداشت محصول به نسبت میزان زحمات و نگهداری از باغات در طول سال بسیار کوتاه است.

 

طهماسبی، با اشاره به مرغوبیت انار تولیدی در باغات تنگ سیاب، بیان کرد: ما در طول سال مشقت زیادی را برای تامین آب باغات تحمل می کنیم و باید از محصول نیز به شیوه های متفاوت برای مقابله با آفت زدگی حراست شود.

 

وی ادامه داد: محصول تولیدی با قیمت پایینی روانه بازار می شود و در واقع درآمد چندانی نصیب ما باغداران نمی شود.

 

 

طهماسبی، باتاکید بر ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی در کنار باغات، افزود: در صورت وجود صنایع تبدیلی امکان بهره برداری بهتر از محصولات باغی فراهم می شود.

 

وی در حالی که دستان خود را پر از انار می کند، بیان کرد: این زیبایی و مرغوبیت بعد از یک سال مرارت تأمین آب، شب بیداری و پاسبانی به بار نشسته است.

 

وی با اشاره به خشکسالی های اخیر، بیان کرد: هر سال شاهد خشکسالی و کاهش سطح آب چشمه های هستیم و با مرارت بیشتری باغات را سرحال نگه داشته ایم.

 

طهماسبی، بیان کرد: به رغم سختی های موجود به فضل الهی هنوز هم انار تنگ سیاب لرستان در دنیا مرغوبت ترین نوع انار است و در بازارهای جهانی حرف اول را می زند.

 

وی تاب نشستن و حرف زدن ندارد، و در حالی که انارهای درشت را تعارف می کند، نیم خیز می شود و انارهای درشت و مرغوب را با عشق و علاقه خاصی در سبدهای پلاستیکی برای روانه شدن به ماشین می چیند.

 

طهماسبی، چهار فرزند دارد و دختر بزرگ خود را عروس کرده است، بیان کرد: باغداری کاری خانوادگی است و همه اعضای خانواده در این کار مشارکت دارند.

 

 

این باغدار لرستانی، با نشان دادن انارهای ریز و نیم سوخته، گفت: نرسیدن آب کافی به درختان انار باعث می شود محصول ریز و نیم سوخته باشد و زحمت یک ساله  بی نتیجه باشد.

 

وی با اشاره به وجود کارخانه رب انار گیری در منطقه بیان کرد: وجود این کارخانه اتفاق خوبی است و امید می رود با توسعه این کارخانه بستر بهره برداری بهینه از محصولات باغی فراهم شود.

 

طهماسبی، همچنان که حرف می زند انارهای درشت و ریز را جدا می کند، که با کنجکاوی ما، جواب می دهد، انار های ریز برای رب گیری روانه کارخانه رب انار گیری منطقه می شوند.

 

وی با بیان اینکه در باغات انار تنگ سیاب حدود ۱۰ گونه انار کاشته می‌شود، بیان کرد: بهترین نوع انار تنگ سیاب، یوسف‌خانی است که اناری دانه درشت با پوست نازک و تاج بلند و باریک است.

 

طهماسبی، بیان کرد: نوع انار یوسف خانی در بسیاری از باغات این منطقه بویژه  در باغ‌های قدیمی تنگ ‌سیاب بیشتر پیدا می‌شود.

 

سبدهای میوه های درشت و مرغوب انار به سرعت پر می شوند و  افر ادی سبد های را روی هم گذاشته و انبار می کنند تا با ماشین روانه بازار شود.

 

 

همچنان که با خانواده طهماسبی صحبت می کنیم، مشغول خوردن انار تازه می شویم، اناری که در سطح استان لرستان توزیع می شود و در منازل بسیاری از مردم وجود دارد، یاقوت های سرخ و خوش طعم زحمت باغداران را فریاد می زنند.

 

به رغم مشکلات متعدد کشاورزان، آنچه در زیر تنگ سیاب به چشم می آید، زیبایی خیره کننده ای است که چشم هر رهگذری را جذب خود می کند.

 

براس شناساندن بهتر برند محصول مرغوب انار تنگ سیاب لرستان به مردم به نظر می رسد باید ابا تقویت توجه به امکانات موجود در منطقه چون بسته‌بندی، کمرنگ شدن نقش منفی واسطه‌ها و همچنیون تقویت صنایع تبدیلی توجه شود.

 

نبود صنایع تبدیلی موجب می شود دلالان عرصه میوه فروشی با حضور در منطقه حاصل زحمات یک ساله کشاورزان را به قیمت ارزان خریداری کردند و روانه بازار کنند.

 

 

وجود تنها یک کارخانه رب انار گیری در منطقه هم از عامل های است که باعث می شود بخشی از انار تولیدی کشاورزان کوهدشتی برای تبدیل شدن به رب انار با قمیتی اندک به استان‌های دیگر فروخته شد.

 

معرفی نشدن برند انار سیاب لرستان، از عامل های است که موجب می شود در بازارهای داخلی هم انار این منطقه با نام دیگر استان های به فروش برسد.

 

باغات انار بویژه در فصل برداشت و در منطقه ای سرسبز از باغات انار خود می تواند شاخص مهمی در عرصه گردشگری باشد و گردشگران بسیاری را به منطقه جذب کند.

 

تلاش برای تامین آب باغات، حمایت از باغداران و همچنین توجه ویژه به شاخص گردشگری منطقه می تواند بستری برای صیانات از باغات انار منطقه باشد.