خبرگزاری شبستان – سرویس قرآن و معارف: "قرآن درباره اوصاف پیامبر، شخصیت و ویژگی های حضرت نکات ارزشمندی را در آیات 45 و 46 سوره احزاب می فرماید: "يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا وَدَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُّنِيرًا." در این آیات ما با پنج ویژگی پیامبر آشنا می شویم. از جمله این که پیامبر شاهد است، شاهد یعنی چه؟ شاهد به معنی گواهی دهنده است. گواهی دهنده به چه؟ گواهی دهنده به حق. توجه کنید که هر کسی نمی تواند گواهی دهنده باشد. این وجود مبارک و مقدس پیامبر (ص) است که آن اوصاف متعالی را در وجود خودشان متبلور کرده اند و حق در ایشان حضور و بروز دارد. به عبارت دیگر وجود مبارک پیغمبر با آن خلق و خوی محمدی و آن صفات و سجایای اخلاقی گواه بر حقانیت و وجود خدواند هستند. دومین خصلتی که در این دو آیه به آن پرداخته می شود خصلت مبشر بودن است. مبشر یعنی بشارت دهنده ..."
آنچه در ادامه می آید بخش اول گفتگوی خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فوادیان استاد حوزه و دانشگاه و معاون پژوهشی بنیاد فرهنگی مهدی موعود (عج) درباره سیره رسول الله (ص) و جزئیاتی از مشی و صفات ایشان است.
همچنان که استحضار دارید در روزهای مبارک هفته وحدت و فرخنده ولادت فخر عالم آفرینش پیامبر گرامی اسلام قرار داریم. به این بهانه می خواستم از جنابعالی درباره خصایص و ویژگی های رسول الله (ص) بپرسم. به تعبیر مولانا "شیر را بچه همی ماند بدو / تو به پیغمبر چه می مانی بگو" ما همه در معرض این پرسش مهم قرار داریم که حال که ادعای مسلمانی می کنید تا چه اندازه شبیه آن مسلمان حقیقی هستید و نسبت شما با پیامبر چیست. اگر در این باره بفرمایید ممنون خواهم شد.
همان طور که اطلاع دارید تاکنون درباره پیامبر (ص) سخنان بسیاری گفته شده و هر کسی به وسع و علم و دانشی که داشته به وجوه شخصیتی پیامبر پرداخته است اما کامل ترین سخنان در این باره همچنان که انتظار می رود از جانب خداوند در قرآن بیان شده است. قرآن درباره اوصاف پیامبر، شخصیت و ویژگی های حضرت نکات ارزشمندی را در آیات 45 و 46 سوره احزاب می فرماید: "يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا وَدَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُّنِيرًا." در این آیات ما با پنج ویژگی پیامبر آشنا می شویم. از جمله این که پیامبر شاهد است، شاهد یعنی چه؟ شاهد به معنی گواهی دهنده است. گواهی دهنده به چه؟ گواهی دهنده به حق. توجه کنید که هر کسی نمی تواند گواهی دهنده باشد. این وجود مبارک و مقدس پیامبر (ص) است که آن اوصاف متعالی را در وجود خودشان متبلور کرده اند و حق در ایشان حضور و بروز دارد. به عبارت دیگر وجود مبارک پیغمبر با آن خلق و خوی محمدی و آن صفات و سجایای اخلاقی گواه بر حقانیت و وجود خدواند هستند. دومین خصلتی که در این دو آیه به آن پرداخته می شود خصلت مبشر بودن است. مبشر یعنی بشارت دهنده . بشارت دهنده به چه؟ بشارت دهنده به این که "قولوا لا اله الا الله تفلحوا / بگویید خدایی جز الله وجود ندارد تا رستگار شوید." این بشارت پیامبر برای ماست. بشارت به مومنان است، به آنان که راه حق را می پیمایند که سعادت ابدی با آن ها خواهد بود و اجر کارهای آن ها ضایع نخواهد شد و اجر همه آن مجاهدت ها داده خواهد شد. پیامبر (ص) نذیر یا انذاردهنده هم است. پیامبر آن ها که در مسیر ظلم و تجاوز و کفر قرار دارند نسبت به عقوبت اعمال آن ها می ترساند و اگر ما دقت می کنیم می بینیم که این انذار به ویژه درباره آخرالزمان در لسان پیامبر زیاد است. گرفتاری های آخرالزمان به کرات در لسان پیامبر مطرح می شود و می بینیم که ویژگی های امام مهدی (عج) را طرح می کنند به خاطر چه؟ به خاطر این که پیامبر درباره گرفتاری های آخرالزمان آگاه هستند و می دانند که امت در چه وضعی قرار خواهد گرفت. در روایات ما هم از زبان پیامبر (ص) آمده است که : "من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه / هر کسی بمیرد در حالی که امام زمان خود را نشناخته باشد در جاهلیت مرده است." این سخن هشداردهنده و بیم دهده از زمان پیامبر به خاطر این است که اهمیت موضوع را برای ما در آخرالزمان ب گوشزد کننتد.
ویژگی دیگر برای پیامبر (ص) که در این دو آیه مطرح می شود خصلت "داعیا الی الله" است. پیامبر دعوت کننده به سمت خداوند هستند، در واقع مشی و سلوک پیامبر در زندگی، نوع رفتارشان با مردم، نوع حکومتی که تشکیل می دهند، مشی و سلوکی که با همسایگان و خانواده و اصحاب دارند از ریزترین تا درشت ترین لایه های حیات و زندگی حضرت همه و همه داعیا الی الله است یعنی در نهایت همه آن رفتارها دعوت کننده به حق است. نگاه نکنید به ما که هر کاری می کنیم در نهایت می بینیم دعوت کننده به سمت خودمان بوده است یعنی در نهایت می خواهیم اسم و رسم خودمان را بلند کنیم اما پیامبر این گونه نیست و در نهایت می خواهد اسم و رسم حق و تسلیم در برابر حق را بلند کنند.
و در نهایت صفتی که از زبان قرآن درباره پیامبر (ص) می شنویم سراجا منیرا / چراغی نورانی است.
این به خاطر آن است که نوعا بسیاری از انسان ها در تاریکی وجود خودشان به سر می برند و نمی توانند حقایق عالم را آن گونه که هست به تماشا بنشینند؟
بله همین طور است. وقتی انسان با پایین ترین مرتبه وجود خویش در تماس باشد و گرفتار اغراض و حب و بغض ها و حسدها و کینه ورزی ها باشد چطور می تواند راه را ببیند. مثل انسانی می ماند که در تاریکی شب آن گاه که حتی نور ماه و ستاره ها هم در کار نیست می خواهد در بیابانی طی طریق کند. این انسان کجا می تواند برود؟ این جاست که قرآن از انسان کاملی به عنوان سراج منیر نام می برد که در تاریکی این عالم آمده است که انسان ها را از جهل و خرافه و تعصب نجات دهد و انسان ها به واسطه نور این چراغ مبارک راه خود را پیدا کنند.
در احادیث ما هم از زبان ائمه در این باره سخن به میان آمده است؟
بله در احادیث از وجود نازنین امیر مومنان (ع)، فاطمه زهرا (س) و فرزندان این دو بزرگوار که امامان ما هستند به ویژگی ها و خصایل حضرت اشاره می شود که منطبق بر همان آیاتی است که اشاره شد و از آنجایی که این حضرات معصوم هستند و به تعبیری از آن غل و غش ها مبرا شده اند بنابراین مثل آیینه ای بی زنگار می توانند از جمال پیامبر و اوصاف حضرت برای ما خبر بیاورند.
نکته ای که می خواهم در این جا به آن اشاره کنم این است که ما از خود بپرسیم که پیامبر (ص) چه ویژگی هایی داشت که سلمان فارسی از ایران بلند شد و رنج این سفر و هجرت و دل کندن از وطن مالوف خود را به جان خرید تا در جوار پیامبر قرار گیرد. شاید گفته شود که پیامبر عالم و دانشمند بود. اما در طول تاریخ دانشمندان و فلاسفه و عالمان بزرگی زندگی می کردند. پس چرا آن ها پیامبر نشدند؟ روزی بهمنیار، شاگرد بوعلی سینا به این دانشمند و فیلسوف بزرگ ایران گفت شما با این همه دانش و وسعت علم چرا ادعای نبوت نمی کنید؟ نصف شب می شود و بوعلی به بهمنیار می گوید برو یک لیوان آب برای من بیاور و بهمنیار که نمی خواسته رختخواب خود را ترک کند می گوید هوا خیلی سرد است و عملا نمی رود یک لیوان آب برای کسی که به او می گفت چرا ادعای پیامبری نمی کنی بیاورد. در همین حین صدای اذان از ماذنه ها بلند می شود و بوعلی به بهمنیار می گوید حالا پاسخ سوالت را گرفتی؟ قرن ها پیش پیامبری نبوت خود را اعلام می کند و افرادی گرداگرد او را می گیرند و اکنون بعد از گذشت این همه سال در این سرما کسی بلند می شود و می رود بالای ماذنه ها که اذان بگوید و کسانی بلند می شوند که نماز بخوانند .
نظر شما