تفسیر امام باقر(ع) از تعبیر «مَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا» در قرآن

به گزارش خبرگزاری شبستان، کانال تلگرامی مسجد مقدس جمکران در مطلبی با عنوان «منتقم خون سالار شهیدان به فرمودۀ خود امام حسین علیه السّلام» آورده است:

امام حسین علیه السّلام همچون سایر امامان معصوم(ع) بشارت ظهور مهدی موعود عّجّّل اللَّهُ تعالي فّرجه الشِریف را داده‌ و فرمودند: «او امام قائم به حق است و خداوند زمین مرده را به وسیله او زنده کرده و دین حق را پیروز می‌گرداند.»

زکریا چون نام‌های محمد، علی، فاطمه، و حسن ( علیهم السّلام) را یاد می‌کرد، اندوهش برطرف می‌شد و گرفتاریش از بین می‌رفت. و چون حسین علیه السّلام را یاد می‌کرد، بغض و غصه، گلویش را می گرفت و می‌گریست و مبهوت می‌شد. روزی گفت: بارالها! چرا وقتی آن چهار نفر را یاد می‌کنم، آرامش می یابم و اندوهم بر طرف می شود؛ اما وقتی حسین را یاد می کنم، اشکم جاری می‌شود و ناله ام بلند می‌شود؟

خدای تعالی او را از این داستان آگاه کرد و فرمود: «کهیعص» ! «کاف» اسم کربلا و «هاء» رمز هلاک عترت طاهره(ع) است، و «یاء» نام یزید ظالم بر حسین علیه السّلام و «عین» اشاره به عطش و «صاد» نشان صبر او است. زکریا چون این مطلب را شنید، نالان و غمین شد و تا سه روز از عبادتگاهش بیرون نیامد، و به کسی اجازه نداد که نزد او بیاید و گریه و ناله سر داد و چنین نوحه گفت: بارالها! از مصیبتی که برای فرزند بهترین خلایق خود، تقدیر کرده ای دردمندم. خدایا! آیا این مصیبت را بر آستانه او نازل می کنی؟

آیا جامه این مصیبت را بر تن علی(ع) و فاطمه(س) می پوشانی!؟ آیا این فاجعه را بر ساحت آنان فرود می آوری؟ بعد از آن گفت: بارالها! فرزندی به من عطا کن تا در پیری چشمم به او روشن شود و او را وارث و وصی من قرار ده؛ آنگاه مرا دردمند او گردان؛ همچنان که حبیب ات محمد(ص) را دردمند فرزندش گرداندی. خداوند، یحیی را به او بخشید و او را دردمند وی ساخت. و دوره حمل یحیی شش ماه بود و مدت حمل امام حسین علیه السلام نیز شش ماه بود و برای آن نیز قضیه ای طولانی است.

امام باقر علیه السّلام می‌فرمایند: حارث اعور به امام حسین علیه السّلام عرض کرد: «یابن رسول الله! جعلت فداک: اخبرنی عن قول الله فی کتابه «والشمس و ضحیها» قال: و یحک یا حارث، ذلک محمد رسول الله صلی الله علیه و آله، قلت: جعلت فداک: قوله: «والقمر اذا تلیها»، قال: ذلک امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب یتلو محمدا، قال: قلت: «و النهار اذا جلیها» ، قال: ذلک القائم من آل محمد، یملا الارض قسطا و عدلا(منبع: تفسیر فرات کوفی، ص 212.) ای زاده رسول خدا! فدایت شوم. مرا از معنای آیه شریفه والشمس و ضحیها [سوگند به خورشید و گسترش نور آن] مطلع ساز. حضرت فرمود: مراد از خورشید، رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم می باشد. پرسید: فدایت شوم! منظور از آیه شریفه «والقمر اذا تلیها» [سوگند به ماه چون پس از آن آید.] چیست؟ فرمود: منظور از ماه، امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام است که بعد از پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم می باشد. گفت: مقصود از آیه شریفه «والنهار اذا جلیها» [و سوگند به روز و چون آن را روشن سازد ] چیست؟ فرمود: مقصود از روز، قائم آل محمد عّجّّل اللَّهُ تعالي فّرجه الشِریف است که زمین را پر از قسط و عدل کند» .

خداوند متعال می فرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ ۖ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا؛ کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده، به قتل نرسانید، مگر به حق و آن کسی که مظلوم کشته شده، برای ولیش سلطه (حق قصاص) قرار دادیم؛ اما در قتل اسراف نکند، چرا که او مورد حمایت است».

سلام بن مستنیر می‌گوید: امام محمدباقر علیه السّلام درباره آیه «و من قتل مظلوما» فرمودند: «او حسین بن علی علیه السّلام است که مظلوم کشته شد و ما اولیای او هستیم. و قائم ما چون قیام کند، در طلب انتقام خون امام حسین علیه السلام بر آید؛ پس می‌کشد تا جایی که گفته می شود اسراف در قتل کرده است. مقتول، حسین علیه السّلام و ولی او قائم  عّجّّل اللَّهُ تعالي فّرجه الشِریف است. و اسراف در قتل این است که غیر قاتل او کشته شود. او منصور است؛ زیرا از دنیا نمی‌گذرد تا این که یاری شود به مردی از خاندان پیامبر خدا صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم که زمین را پر از قسط و عدل کند، همچنان که پس از جور و ظلم شده باشد».