حجت الاسلام مهدی یوسفیان، معاون پژوهش مرکز تخصصی مهدویت در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان که به مناسبت ۲۴ آبان «روز بزرگداشت علامه طباطبایی(ره)» در رابطه با تبیین دیدگاه و رویکرد مرحوم علامه طباطبایی(ره) در تفسیر شریف المیزان نسبت به مباحث مهدوی، اظهار کرد: در رابطه با مهدویت و اندیشمندانی که در این حوزه تاثیرگذار، نقش‌آفرینی کرده اند باید به این نکته اشاره کرد که کسانی که به این حوزه ورود پیدا کرده اند با رویکردها و زاویه های مختلفی وارد بحث مهدویت شده اند. به عنوان مثال برخی محققان با فضای روایات سروکار داشته اند و با سبک روایی مباحث مهدویت را مورد بحث و بررسی قرار داده اند و دستمایه اولیه آنها بر اساس روایاتی بوده که به دست شان رسیده است.
وی افزود: برخی با فضای «تحلیل عقلانی» به مباحث مهدوی روی آورده و بر اساس روش های فلسفی و عقلی با این موضوع مواجه شده اند. به عنوان مثال مرحوم شهید مطهری که یک قالب فکری درست می کند و بر اساس فضای فلسفی و عقلانی حرکت می کند. برخی نیز از فضای عرفان و شهود به این موضوع وارد می شوند و مباحث مربوط به حضرت ولی عصر (ع) را از زاویه عرفان و شهود پیگیری می کنند.
معاون پژوهش مرکز تخصصی مهدویت گفت: مرحوم علامه طباطبایی(ره) یک سبک خاص را در المیزان پایه ریزی کرده و شاید بتوان گفت شخص ایشان مبدع این سبک بوده است. یعنی یک سبک ترکیبی که دستمایه اولیه ایشان آیات نورانی قرآن کریم است و وقتی وارد مباحث مهدوی می شود و از آیات استفاده می کند بر پایه آیات قرآن، روایات را نیز مورد توجه و مداقّه قرار می دهد و نگاه عقلانی نیز در این زمینه دارد. به عبارت دیگر، اینگونه نیست که فقط سبک منقولی باشد بلکه ترکیبی است از عقل و نقل و در فضای نقل نیز ترکیبی از آیات قرآن و روایات را شامل می شود.
مسئول پژوهشکده مهدویت حوزه تصریح کرد: البته باید توجه داشت که ایشان علاوه بر مفسر و فیلسوف بودن، در فضای عرفان نیز سیر بلندی داشت و از نگاه عرفانی نیز برخوردار بود. نکته مثبت سبک ایشان این است که چون یک سبک ترکیبی است حداقلِ خطا و اشتباه را به دنبال دارد برخلاف سبک هایی که در آنها زاویه دید تنها یکی است. نکته دیگر آن است که ایشان وقتی وارد بحث مهدویت می شود، نگاه کاملی نیز به مسایل امامت دارد. یعنی مسایل را در قالب امامت نیز پیگیری و با مهدویت عجین می کند. اینگونه نیست که در فضای «المیزان» مباحث مهدویت را فقط و فقط با یک نگاه خاص امام دوازدهم (ع) یا فقط با یک نگاه منتظرانه پیگیری کند بلکه فضای امامت را نیز مدنظر دارد.
حجت الاسلام یوسفیان تاکید کرد: مسئله ای که در اینجا باید نسبت به آن توجه داشت این است که علامه طباطبایی(ره) نگاه پررنگی به مسایل هدایتی و اجتماعی انسان دارد، یعنی همه این موارد را در کنار هم می بیند و این از ویژگی های مهم علامه است که در المیزان به آنها توجه شده است. سعی مرحوم علامه طباطبایی(ره) بر آن بوده که در فضای استفاده از روایات که گاه متمّم و گاهی مبیّن ِ بحث هستند، علاوه بر اینکه از روایات متواتر استفاده می کند - یعنی روایات از یک پشتوانه محکم علمی برخوردار است- گاهی به روایات اهل سنت نیز نگاهی دارد.
معاون پژوهش مرکز تخصصی مهدویت ادامه داد: اگر بخواهیم دیدگاه و نوع برخورد علامه با مباحث مهدوی در تفسیر شریف «المیزان» را بررسی کنیم می توان حضور ایشان در المیزان را در فضای مهدوی به چند بخش کلی تقسیم کرد. ایشان یک فضای کلی دارد که در جای جای تفسیر المیزان خود را نشان می دهد و مهدویت را در قالب یک «نظام کلی امامت و هدایت‌گری انسان» پیگیری می کند. یعنی در فضای نیاز انسان به هدایت آن هم هدایت خاص و تبیینی که قرآن در فضای هدایت انسان دارد، «نظام امامت» را پی‌ریزی می کند و در این نظام امامت «مهدویت» نیز به عنوان آخرین وصی و حجت الهی یک ظهور پررنگ پیدا می کند.
ادامه دارد... .
نظر شما