به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از حوزه هنری، ابراهیم فروزش، کارگردان با تجربه عرصه کودک و نوجوان درباره اینکه آیا اساسا سینمای نوجوان در کشورمان داریم، توضیح داد: اگر در این زمینه نگاهی به گذشته یعنی پیش از انقلاب داشته باشیم، میتوانیم این مسئله را ریشهیابی کنیم که درواقع سینمای نوجوان از کجا شکل گرفته و اکنون به کجا رسیده است. اولین جرقهای که جوانان ما برای شکلگیری سینمایی با عنوان «جوان» زدند به قبل از انقلاب برمیگردد که نامش هم سینمای «آزاد» بود. این نوع سینمایی در ابتدا واقعا به شکل اتفاقی شکل گرفت و با همکاری چند جوان به راه افتاد. آن زمان من هم در دانشکده هنر، دراماتیک میخواندم. سینمای جوان آن زمان بعد از شکلگیری، کمکم ریشهدار شد و پایه گرفت و به دلیل اینکه آن دوران تنها وسیله ساخت فیلم، دوربینهای 8 میلیمتری با آپاراتهایی در همین اندازه انجام میشد، با وسایل کاملا ابتدایی کم کم جلو رفت و فراگیر شد.
وی در ادامه همین بحث یادآور شد: بعد از سینما آزاد، همکاری من هم به همراه دوستانم به کانون پرورش فکری کودکان منتقل شد و در آنجا هم تلاشهایی انجام دادیم تا اینکه سینما آزاد گسترش پیدا کرد و شعبههایی در مراکز استان ها زده شد و درواقع جرقه اولیه به یک جریان تبدیل شد و بعد از انقلاب اسلامی به سینمای جوان تغییر پیدا کرد. حال اگر بخواهیم سینمای نوجوان را به روز دانشآموز ربط بدهیم، به نظرم کمی ارتباطش دشوار است مگر اینکه در مدارس کشورمان، این حرفه تدریس شود. اینکه چقدر از دانشآموزان ما اکنون به سمت و سوی سینما میروند، آمار دقیقی ندارم اما سینما به عنوان یکی از عوامل بسیار جذاب و فراگیر، جوانها را به سمت خودش میکشاند و کم نیستند جوانانی که واقعا به این حرفه علاقه دارند. در این زمینه علاقه خود نوجوان به فیلمهایی با موضوع نوجوان هم خیلی مهم است، اینکه درواقع یک نوجوان چقدر میتواند فیلمهای مربوط به خودش را داشته باشد. به نظرم در حوزهای که دیگر فعالان این عرصه مثل سازندگان سینما، با تولید آثاری با ژانر کودک و نوجوان بتوانند در حد اینکه خوراکی با همین موضوع به جوانان ارائه بدهند با کمال تاسف در حد صفر است البته در همین زمینه تولیداتی میآیند و میروند به جز تعدادی فیلم که جنبه سرگرمی دارند.
او تصریح کرد: به نظرم بهایی آنچنان به سینمای کودک و نوجوان داده نمیشود تا از این طریق تولیدات بالا بروند و خوراک خوبی برای نوجوان فراهم آید، حال اینکه این خواسته چگونه باید جامه عمل بپوشد، از طریق دوستانی که در حوزه کودک و نوجوان فعالیت میکنند بازهم به جریان اول بحثمان برمیگردد؛ یعنی تا زمانی که مطالبه و حمایتی صورت نگیرد و مدیران ما تصمیمی جدی نگیرند، طبیعی است که بخش خصوصی هم زیاد به این سمت و سو نمیآید؛ به دلیل اینکه بازدهی سرمایهاش را میخواهد.
فروزش سپس به تفاوتهای سینمای کودک و نوجوان اشاره و تاکید کرد: سن کودک از 4 سالگی آغاز و تا 10 سالگی ادامه دارد که در این مدت کودک کم کم رشد میکند و خوراک خودش را میخواهد تا به نوجوانی برسد، سن نوجوانی هم از 15 سالگی شروع میشود و تا 18 سالگی ادامه دارد که باید تمام مسائل مربوط به این دوره رعایت شود. بنابراین نوجوان هم از لحاظ محتوایی خوراک خودش را میطلبد. متاسفانه ما خیلی مواقع کودک و نوجوان را باهم اشتباه میگیریم؛ در حالی که این دو باهم خیلی متفاوتند. در بحث محتوا، یکسری فیلمهایی هستند که فقط جنبه سرگرمکننده دارند تا نوجوان با تماشای آن ها بخندد و خودش را خالی کند. نوع دیگری هم از آثار میتواند در عین سرگرمی دارای محتوایی غنی باشد که این نوع سینما در همه جای دنیا وجود دارد. ما باید در این زمینه فیلمهای مختلف با محتواهای گوناگون برای نوجوانانمان تولید کنیم.
وی گفت: در تولید آثاری برای نوجوانان باید به این نکته هم توجه کنیم که مسائل روز نوجوان ما چیست و بعد به ساختار سینمایی نگاه کنیم که این هم ابزارهای تولید خودش را میطلبد، اگر تمام این مسائل در حوزه سینمای کودک و نوجوان حل شود اتفاقات خوبی خواهد افتاد. همچنین جا دارد مجددا تاکید کنم که کودک و نوجوان دو قشر متفاوت از هم هستند، از لحاظ سنی که کاملا واضح و روشن است، از لحاظ انگارههای ذهنی هم قطعا باهم تفاوت دارند؛ چراکه اثرات جسمی و ذهنی کودک و نوجوان باهم فرق دارد، در نتیجه هریک خوراک و محتواهای خاص خودشان را میخواهند.
این فیلمساز پیشکسوت سینما همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا شما به گروهبندی سنی در تولید فیلم اعتقاد دارید و اگر اعتقاد دارید دلیلتان چیست، خاطرنشان کرد: در اینجا نکتهای قابل بیان است و آن این است که لزوما هر فیلمی که برای کودک و نوجوان طراحی میشود، حتما نباید کودک در آن ایفای نقش کند بلکه به مناسبتهای آن ربط دارد. بنابراین یک فیلم کودک ممکن است برای یک نوجوان هم جذابیت داشته باشد تا همراه با خانوادهاش مشتاقانه به تماشای آن بنشیند اما اگر کمی خاص تر نگاه کنیم، این موضوع به این برمیگردد که گروه سنی با در نظر گرفتن تمام احتیاجات و نیازهایش فیلمهای خاص خودش را میخواهد. من فیلمساز وظیفه دارم در این زمینه تفکر داشته باشم تا تمام چاشنیهای سنی را رعایت کنم و مناسبتهای سنی را در نظر بگیرم. البته ناگفته نماند که این رده سنی دیگر به سال به سال نیست. من فکر میکنم اگر سازنده، قصه را به خوبی بشناسد میتواند موفق شود.
فروزش در پایان خطاب به سازندگان جوان حوزه سینمای کودک و نوجوان توصیه کرد: جوانان وقتی به این حوزه علاقهمند شدند، راهشان را ادامه بدهند و جلو بروند اما قطعا مشکلاتی هم سر راهشان وجود دارد. ما ظرفیت تولیدات بسیار بالایی در زمینه سینما داریم، یعنی به نوعی جوانانی زیادی که مشتاقانه به حرفه سینما روی میآورند کمی خطرناک است؛ از این جهت که شاید برخی مواقع آینده این حرفه کمی برایشان فریبنده باشد. اکنون به نسبت آنچه من میبینم تعداد زیادی از جوانان در آموزشگاهها حرفه سینما را آموزش میبینند اما آیا به این فکر کردهایم که سینمای ما میتواند ظرفیت این همه جوان را داشته باشد و بازار کارمان چقدر پاسخگوست؟ بنابراین امیدوارم سینمای ایران که سینمای مطرحی است در مجموع بتواند جوانان را زیر پوشش خود قرار بدهد تا خدای ناکرده جوانان به این حرفه بدبین نشوند.
نظر شما