رابطه سواد رسانه ای با رشد ثروت ملی/ سواد مجازی با سانسور فاصله دارد

سید مرتضی موسویان، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد در گفت و گو با خبرنگار حوزه رسانه خبرگزاری شبستان در پاسخ به این پرسش که همیشه وقتی بحث سواد رسانه ای مطرح می شود نوعی از سانسور شخصی یا دولتی مطرح می شود، آیا سواد رسانه ای نوعی سانسور است؟ گفت: سواد رسانه ای تعاریف مختلفی دارد، از سال 1964 تا به امروز برای آن تعاریف مختلفی ارائه شده است. سواد رسانه ای در مفهوم تخصصی به دنبال هدف ایجاد طبقه منتقد است. طبقه ای که نسبت به روال جاری (نه روال های سیاسی) فنی و فرهنگی که دائما متناسب با روز تغییر می کند قابلیت انتقاد دارد.

وی افزود: برای مثال منتقد وقتی فیلمی را نقد می کند قطعا آن فیلم را دیده است و برای مثال من هم دیده ام، اما منتقد نکاتی را می بیند که من بعد از گفتن او متوجهشان می شوم، در واقع یعنی او عینکی به نام سواد سینما به چشم دارد که می تواند فیلم ها را به لحاظ هنری، فنی، بازی بازیگر و پرداخت داستان نقد کند.

موسویان تاکید کرد: جوامع به دنبال این هستند که این منتقدین به جائی برسند تا اگر انتقاد می کنند چیز جدیدی هم ارائه کنند، یعنی یک قدم مارا به جلو ببرند.

وی در ادامه توضیح داد: بنابراین سواد رسانه ای یا بهتر است بگوییم سواد فضای مجازی یا سواد فضای دوم کمک می کند بتوانیم راحت تر در فضای دوم زندگی کنیم. آنچه که امروز اتفاق می افتد مهاجرت از فضای اول به دوم است و حضور در فضای دوم روز به روز بیشتر و بیشتر می شود.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد با اشاره به اینکه اگر در آینده چت سه بعدی بیاید نماینده ای از شما با نماینده ای از من صحبت می کند، گفت: می خواهم بگویم ذات ارتباط تغییر کرده است، بنابراین مقررات خاصی را می طلبد. در واقع فضای مجازی با فضای دوم به دلیل ماهیت های متفاوت زیرساختی، شکلی و ارتباط انسانی مقررات خاصی را می طلبد.

این مدرس دانشگاه صداوسیما تاکید کرد: سواد رسانه ای با سانسور دولتی بسیار فاصله دارد، سواد مجازی کمک می کند ثروت ملی کشور بیشتر شود. سواد رسانه ای رابطه مستقیمی با بالارفتن ثروت کشور دارد؛ برای مثال کشوری مثل نروژ را با کشور خودمان مقایسه کنید، کشوری است که یک دهم ما جمعیت دارد اما درآمد سرانه ملی اش 11 برابر کشورما است. چه چیز باعث این پیشرفت شده است؟ این همان سواد رسانه ای است.

موسویان همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا صِرف برگزاری همایش و نشست های مختلف، در زمینه سواد رسانه ای ارتقا وضعیت پیدا خواهیم کرد، گفت: خیر، وقتی آنچه که به عنوان سواد رسانه ای می شناسیم در قالب رفتار و عمل و فرآیندها نیاید هیچ تغییری حس نخواهیم کرد.

مرتضی موسویان با بیان اینکه انجمن سواد رسانه ای ایران تشکیل شده است تا در این زمینه فعالیت هایی را انجام بدهد، افزود: انجمن سواد رسانه ای می تواند علاقمندان و اعضائی داشته باشد که در عملیاتی شدن آنچه که به دنبالش هستیم به ما کمک کند. اگر به همایش ها دید کاربردی داشته باشیم و برگزاری آنها اعضای هیات علمی دانشگاه ها و اساتید را وادار کند تا پژوهش برای پژوهش انجام ندهند و پژوهش هایشان برای ایجاد تغییر در رفتار و رسیدن به مرزهای جدید به شکل عملیاتی باشد، حتما موثر است.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات وزارت ارشاد به شبستان گفت: ما دانش نهفته دیگران را می گیریم، به آن اطلاعات جدید اضافه می کنیم و می شود دانشی جدید. داشتن بیس سواد رسانه ای کمک می کند تا اگر بسته های کوچک آماده شد مرتبا افراد را با خود بکشاند. امروز پلیس انگلیس این روش را در دستور کار خود دارد که می گوید هر کسی در ابتدای شیفت کاری اش باید به مدت یک ربع در سایت خاصی در زمینه تخصصی خود آخرین بستر را در دریافت کند.

موسویان در ادامه تاکید کرد: این نوعی از آموزش تخصصی است که فرد را در هر شیفت در یک بستر به روز می کند و هر بار هم او را بالاتر می برد. این نوع آموزش مستمر چون فرد را خسته و زده نمی کند می تواند او را مرتب و تدریجی بالا ببرد. این چیزی است که در کشورهای توسعه یافته انجام می شود.