چرایی غربت مهدویت در فرهنگ عمومی جامعه/«تبادل فرهنگی»؛ شاهراه جهانی کردن انتظار

حجت الاسلام والمسلمین سیدجواد میرصادقی، مسئول اجرایی معاونت پژوهش مرکز تخصصی مهدویت در گفت وگو با خبرنگار مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان که به مناسبت ۱۴ آبان، «روز فرهنگ عمومی» انجام شد، با اشاره به ضرورت پیوند فرهنگ عمومی کشور با انتظار و مهدویت، اظهار کرد: برای بررسی جایگاه این آموزه ها در فضای فرهنگی جامعه، باید آن را در دو قشر عامه مردم و متدینین بررسی کرد، این آموزه ها در میان متدینین جامعه از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این افراد با دغدغه دینی، زندگی خود را براساس بیش از 2 هزار روایت پیرامون امام زمان(عج) و بیش از 300 آیه که البته برخی معتقدند این تعداد به 1000 آیه هم می رسد، به گونه ای برنامه ریزی می کنند تا انتظار ظهور امام عصر(عج) در آن رنگ و بوی ویژه ای داشته باشد.

وی اضافه کرد: دومین قشری که باید این آموزه های در فرهنگ جاری و عمومی آن بررسی شود، مردم عادی هستند که مهدویت در این بخش جایگاه کم رنگی تر دارد، این در حالی است که در فرهنگ شیعه اثنی عشری، موضوع انتظار، جزیی از فرهنگ این مذهب است، زیرا پایه‌های آن بر امامت استوار بوده و امتداد امامت در وجود امام عصر (عج) متجلی می شود.

ارتقا سطح آگاهی مردم از آموزه های مهدوی؛ راهکار ارتقا فرهنگ عمومی

میرصادقی در پاسخ به این سوال که راهکار ارتقای جایگاه مهدویت در فرهنگ عمومی کشور چیست؟، تصریح کرد: برای ارتقای جایگاه مهدویت در فرهنگ عمومی کشور باید سطح آگاهی مردم از مباحث و مولفه های مهدوی را با مطالعه ارتقاء داد، در این زمینه می توان کتاب های مهم مهدوی اندیشمندان را برای مطالعه به مردم معرفی کرد.

وی با اشاره به اینکه دومین راهکار برگزاری دوره های آموزشی معارف مهدوی برای عموم مردم است، تصریح کرد: ما باید برای شناخت هر یک از ائمه اطهار (ع) از جمله امام مهدی(عج)، دوره آموزشی برگزار کنیم تا افرادی پرورش یابند که در زمینه بزرگان هدایت و وحی صاحبنظر باشند و اینچنین فرهنگ مهدویت را در عامه مردم رشد و ارتقاء دهیم.

میرصادقی در پاسخ به این سوال که برای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن، از آموزه ها و فرهنگ مهدوی چه بهره ای می توان برد، افزود: دشمن همواره برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی برنامه های گوناگون داشته و در سال های گذشته با ابزارهای جنگ سخت تلاش های بسیاری کرده است اما امروز در دهه چهارم عمر انقلاب براساس فرموده مقام معظم رهبری روی به جنگ نرم و تهاجم فرهنگی آورده است.

تبادل فرهنگی، راهکار گسترش فرهنگ مهدویت در جهان

مسئول اجرایی معاونت پژوهش مرکز تخصصی مهدویت با اشاره به اینکه در زمینه مناسبات فرهنگی دو رویکرد تهاجم و تبادل را می توان در پیش گرفت، افزود: دشمن امروز برای مقابله و آسیب زدن به ما دست به تهاجم فرهنگی زده است و ما نیز می توانیم با نشر معارف مهدوی با دنیا تبادل فرهنگی داشته باشیم.

وی اضافه کرد: مفهوم تهاجم فرهنگی در واقع بر خلاف تبادل فرهنگی، امری منفی و ظالمانه است، این اتفاق وقتی روی می‌دهد که یک فرهنگ سعی دارد در تقابل با فرهنگ دیگر، عناصر فرهنگ مقابل را به شیوه‌های گوناگون تخریب  و فرهنگ مورد نظر خود را به جامعه تحمیل کند؛ قدرت های غربی، روزگاری با لشکرکشی‌های متعدد سعی در استعمار دیگر کشورها داشتند اما در مقاطع مختلف سعی کردند در فرهنگ مردم آن جوامع نیز دست ببرند و آن را به گونه‌ای که می‌خواهند، تغییر دهند اما در مقابل تبادل فرهنگی نه تنها امری منفی نیست بلکه به منظور رشد فرهنگ‌ها و اطلاع یافتن از نقاط قوت و همچنین نقد درونی خود در مقایسه با دیگر فرهنگ‌ها، امری ضروری به نظر می‌رسد و پیشینه‌ی تاریخی دارد.

میرصادقی با اشاره به اینکه گسترش اسلام از طریق رفت و آمد مسلمانان به نقاط مختلف دنیا مانند شرق آسیا، از نمونه‌های بارز تبادل فرهنگی است، تصریح کرد: با تبادل فرهنگی می توانیم فرهنگ و آموزه های مهدویت را در دیگر کشورها و فرهنگ ها نهادینه کنیم، و زمانی که آنان، نواقص آموزه ها و فرهنگ های خود را در برابر این فرهنگ غنی و جامع مشاهده کنند، آن را خواهند پذیرفت.

این کارشناس مهدوی با اشاره به راه های ترویج و تبلیغ و نهایدنه کردن فرهنگ مهدوی در سطح جهان، خاطرنشان کرد: برای این منظور به واسطه مجمع تقریب مذاهب باید سوالات و شبهات دیگر کشورها و ادیان، پیرامون مهدویت را جمع آوری و با ارجاع آنان به پژوهشکده مرکز تخصصی مهدویت، پاسخ لازم را به آنان ارائه کرد تا بتوان با تبادل فرهنگی لازم، این آموزه ها را نشر و صادر کرد.