به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: چهارمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی، صبح سه شنبه، 2 آبان ماه در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما آغاز به کار کرد.
به گزارش خبرنگار گروه اندیشه اندیشه خبرگزاری شبستان: چهارمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی، صبح سه شنبه 2 آبان ماه در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما آغاز به کار کرد.
بر پایه این گزارش در بخش افتتاحیه این کنگره حجت الاسلام قائمی نیا، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر مظفر اقبال، رئیس مرکز اسلام و علوم کانادا و دکتر محمدرضا تقوی، استاد دانشگاه شیراز به ارایه مقالات خود پرداختند.
دکتر تقوی، استاد تمام دانشگاه شیراز در ارایه مقاله خود با عنوان «تولید مفاهیم پایه، گامی اساسی برای تاسیس روان شناسی اسلامی»، اظهار کرد: وقتی کودک متولد می شود هیچ چیز را نمی داند. آنچه که بعدها حاصل می شود اعم از علم اکتسابی و زیرساخت های دانشی در برخورد با واقعیت و اجتماع است که به منصه ظهور می رسد. البته در ابتدای خلقت ابزاری در اختیار انسان است.
تقوی با بیان اینکه شناخت و حس به تنهایی به کار نمی آیند و البته اراده هم به تنهایی کار نمی کند، افزود: این موارد همه با تعامل با یکدیگر مطرح هستند اما ظاهراً داستان به این سادگی نیست و زمانی که اشتداد جوهری اتفاق می افتد باز هم نمی توانیم رفتار انسان را توجیه کنیم، ظاهرا عوامل دیگری هم درگیر هستند که کمتر می توانیم به آن توجه کنیم، یکی از عوامل هیجانات ما هستند، بی شک هیجانات درگیر بوده و قوای ادراکی ما را تحت تاثیر قرار می دهند.
استاد تمام دانشگاه شیراز تصریح کرد: وقتی می گوییم هنگام خشم تصمیم نگیرید، به دلیل آن است که تصمیم یک فعالیت شناختی است. این مولفه نشان می دهد که هیجان درگیر فرایند شناخت می شود؛ پس هیجان مهم است و نمی توانیم رفتار انسان را بدون اینکه بعد هیجانی را دخالت دهیم شکل داده و تبدیل کنیم.
وی ادامه داد: اما تاثیر در تمامی این موارد ادامه دارد و داستان تمام نشده است. ژنتیک، نطفه پاک و لقمه حلال باز هم در این سیستم درگیر می شود کما اینکه امام حسین(ع) وقتی که لشگر مقابل را نصیحت می کند و آنان هلهله می کنند، فرمودند: «شما سخنان مرا فهم نمی کنید برای اینکه شکم های تان از مال حرام انباشته شده است.»، پس امام(ع) فهم را نسبت به مال حرام نسبت می دهند.
وی گفت: آموزش های غلط، کلیشه های فکری، آموزش و پرورش غلط، خانواده فرد و گذشته او و فرهنگ درست یا نادرستِ جامعه نیز در رفتار موثرند. امراض روحی نظیر حسد و کینه و بخل و مسایل جسمانی هم درگیر هستند، امیال و آرزوها و خواست ها و طلب ها و اهداف و غایاتی که فرد دنبال می کند همه درگیر هستند، نوع تعامل فرد با دیگران و با خالق خود همگی اثر ویژه ای دارند اما نکته کلیدی آن است که این مولفه ها با هم تعامل می کنند پس اینجا داستان پیچیده ای حاکم است.
تقوی ابراز کرد: حال وقتی که به این مکاتب برآمده در غرب بر می گردیم، می بینیم که این مکاتب می خواهند رفتار انسان را تبیین کنند یا بگویند که مدیریت نفس باید چه طور اتفاق افتد، تا اندازه ای هم موفق هستند اما نمی توانند آن را کامل تبیین کنند چون به بخش هایی از عواملی که درگیر هستند توجه نشان می دهند.
وی اظهار کرد: بیش از 10 تا 15 مکتب روانشناسی که می خواهند رفتار را تبیین کنند نهایتا نمی توانند وساطت انسان را ببینند. بعضا به کمک فلاسفه و دروس معرفت نفس می توان به این منظور رسید اما تفاوت اساسی که ما با روانشناسی معاصر داریم این است که روانشناسی معاصر هنجارمدار است. در اسلام معیار سلامت ملاک مدار است و ملاک رفتار امام(ع) است.
تقوی اظهار کرد: لذا ما علاقه مند می شویم که رفتار امام را مورد بررسی قرار دهیم و الگوها را شناسایی کنیم، اسلام از قبل از شکل گیری نطفه، دوره جنینی، نوزادی و سایر ادوار زندگی برنامه دارد و این مساله که تعامل فرد با دیگران و جامعه چگونه باشد و چه رفتاری کند در دین اسلام وجود دارد. ما باید کنش و ورفتار امام(ع) را مد نظر قرار دهیم و اینکه امام(ع) دنبال چه هدفی در زندگی است؟ آرزوهای امام(ع) چیست؟ امام با گروه های مختلف مردم چگونه برخورد می کند؟ امام(ع) چگونه به عواطف غلط دیگران واکنش نشان می دهد.
وی در پایان گفت: حوزویان باید این الگوها را استخراج کنند. علم نافع را می توان از همین جا استخراج کرد، علم نافع چیزی است که هستی و امام(ع) برای آن به وجود آمده است.
نظر شما