خبرگزاری شبستان – سنندج: بر اساس کتیبههای موجود، بنای مسجد دارالاحسان سنندج که امروز مسجد جامع این شهر است در سال ۱۲۲۷ هجری قمری توسط امان الله خان اردلان والی کردستان بنا نهاده شد.
این مسجد در ضلع شمالی خیابان امام خمینی و در بافت قدیم سنندج قرار دارد و شامل دو ایوان شرقی و جنوبی، گل دستههای بالای ایوان شرقی، صحن مرکزی، ۱۲ حجره در اطراف، شبستان ستون دار با ۲۴ ستون سنگی مارپیچ است.
مسجد دارالاحسان، یکی از ارزشمندترین مساجد استان کردستان از نظر معماری و تزیینات معماری است. برجستهترین ویژگیهای هنری این بنا کاشیکاری زیبای آن است. اطراف شبستان و سر ستونها با دو سوم قرآن تزئین شده است که آیات را با کاشی، به خطی که شبیه به خط کوفی است نوشتهاند.
از خصوصیات عمده مسجد جامع سنندج میتوان به دکورهای هفت رنگ، آجرهای لعاب کاری شده به جای سنگ کف پوش و نوشتن دو سوم از یک جزء قرآن بر روی کتیبههای مسجد است. بعلاوه کتیبههای زیبای مسجد به روی سنگ مرمر و حجاری گل و گیاه در حواشی آنها ازجمله تزئینات حجاری منحصر به فرد محسوب میگردند.
اين کتيبهها شامل چند گروه مختلف از جمله کتيبههاي اشعار فارسي، آيات قرآني، اشعار عربي، احاديث و عبارات عربي، کتيبههاي فرمان که پس از تکميل مسجد در آن نصب شده و برخي جنبه قانون عمومي داشتهاند و کتيبههاي موقوفات مسجد، مدرسه دارالاحسان است.
يکي از کتيبههاي مهم ايوان شرقي مسجد دارالاحسان فرمان ناصرالدين شاه درباره ساخت و تعمير قلعه مريوان و سرکوب اغتشاشات منطقه اورامان است که اين کار توسط شاهزاده معتمدالدوله فرهاد ميرزا حکمران کردستان انجام شده است.
دارالاحسان به خاطر اهميت خاص خود در ايالت کردستان در دوره قاجار مکاني براي عرضه آثار هنري هنرمندان در موضوع معماري و تزيينات وابسته به آن و عرصه مناسبي براي شعرا و خوشنويسان بسياری بوده است.
این مسجد در گذشته یکی از مهمترین دارالعلمهای دینی بوده و بسیاری از علما در این دارالعلم به کسب علوم مختلف پرداختهاند و می توان آن را مسجد مدرسه نامید، چرا که بخشی از مسجد به حجرههای طلاب علوم دینی اختصاص دارد و بخش جنوبی آن صحن اصلی مسجد است.
مدرسه دارالاحسان يک مرکز آموزشي داراي ارزش و اهميت قابل توجهي بوده و افراد برجسته بسياري امامت جماعت، تدريس و تعليم در آن را به عهده داشته و آن را براي خود موجب افتخار دانستهانداز جمله اين افراد عبدالعظيم مجتهد، آيتالله مردوخ، بابا مردوخ روحاني و بديعالزمان فروزانفر بوده است.
اين بنا داراي يک حياط، شبستان ستوندار و دو ايوان يکي رو به شرق که دومناره مسجد بر روي آن ساخته شده و ديگري رو به قبله، حجرهها، مدخل ورودي، راهروهاي جانبي، فضاي مردهشويخانه است.
در وسط حياط مدرسه حوض آبي تعبيه شده که آب آن از قنات معروف به مسجد دارالاحسان تأمين ميشده است.
بر روي تمام پايهها يک طرح به صورت گلهاي برجسته حجاري شده و تزيينات بدنه ستونها شامل کاشيکاري توام با خط و آيات قرآني است و سرستونها با نوعي مقرنسکاري حجاري شدهاند.
حجاري روي سرستونها به صورت مقرنس و بدنه ستونها به صورت طنابي شکل و پايه ستونها هم ترکيبي از گلهاي طبيعي است.
مسجد مدرسه دارالاحسان يکي از بناهاي تاريخي استان کردستان است که هر ساله مورد بازديد مسافران و گردشگران در ايام مختلف سال قرار ميگيرد.
مسجد جامع( دارالاحسان ) سنندج به شماره 375 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است
نظر شما