خبرگزاری شبستان، مسجد و کانون‌های مساجد: ساخت مراکزی مانند حوزه علمیه، درمانگاه و مهدکودک در جنب یک مسجد، سنت دیرپایی در تاریخ مردم ایران است و مثال‌های فراوانی از این سنت در جای جای این سرزمین کهن به یادگار باقی است، مانند مسجد حضرت قاسم بن الحسن (ع) در جنوب شهر تهران که اکنون یک مجتمع عبادی، فرهنگی، علمی، ورزشی و درمانی است.
گاهی این سنت، شکلی وارونه می‌یابد به طوری که در موارد اندکی، حوزه علمیه یا مدرسه‌ای ساخته شده و سپس، مسجدی در کنار آن بنا شده است، بیمارستان فیروزآبادی، مصداق چنین اتفاقی است به گونه‌ای که بنا بر شنیده‌ها، آیت‌الله سیدرضا فیروزآبادی در تمام مدتی که نماینده مجلس شورای ملی بود، حقوقی از مجلس دریافت نکرد و تنها هنگامی که تصمیم گرفت بیمارستانی در شهر ری بسازد، حقوق خود را از این مجلس گرفت و آن را صرف مخارج و هزینه‌های این بیمارستان کرد.
فیروزآبادی پس از اتمام بنای بیمارستان، یک زایشگاه، مسجد، پرورشگاه و دارالایتام نیز در جنب آن بنا کرد و در این میان، مسجد فیروزآبادی به دلیل تاثیرگذاری در محیط پیرامون خود و مساحت بالای آن، عنوان «مسجد جامع فیروزآبادی» یافت و جایگاه مهمی در میان مجاوران و حتی زائران آستان حضرت عبدالعظیم (ع) پیدا کرد.
خبرنگار ما بعدازظهر یکی از روزهای فصل برگ‌ریزان روانه این مسجد شد تا حال و هوای آن را 75 سال پس از تاسیس آن گزارش دهد، متن این گزارش در ادامه می‌آید:
تابلو و سردر مسجد به دلیل مزین شدن به کتیبه‌ها و پارچه نوشته‌های مرتبط با ماه محرم و روزهای سوگواری سیدالشهدا (ع) چندان مشخص نبود، وضعیتی که گریانگیر تابلوی پایگاه بسیج امام رضا (ع) نیز شده بود، البته حال و هوای محرم در جای جای این مسجد از شبستان تا دفتر امام جماعت هویدا بود.
آنچه در نگاه اول به نمای ساختمان و در ورودی مسجد، رخ می‌نماید تابلوی بزرگی با این عنوان است «مجتمع آموزشی مسجد فیروزآبادی؛ خانه عکاسان شهر ری» وقتی ماجرای این تابلو را از حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی تختی‌پور؛ امام جماعت این مسجد، جویا شدم، او گفت "در نظر داریم در دوه جدید مدیریت این مسجد، رشته‌های هنری مانند عکاسی را به منظور جذب بیشتر هنرمندان و جوانان به این خانه خدا، فعال‌تر کنیم و در نخستین گام، مجتمع آموزشی مسجد فیروزآبادی، فعالیت خود را در رشته عکاسی آغاز کرده است."
با ورود به مسجد فیروزآبادی، حیاط بزرگ، درختان سر به فلک‌کشیده و حوض آن را مشاهده می‌کنیم و ناخودآگاه یاد مساجدی مانند مسجد امام خمینی(ره) بازار و مسجد مجدالدوله تهران به ذهن‌مان متبادر می‌شود، اما مرور این خاطرات قشنگ، چندان نمی‌پاید زیرا فضای به هم‌ریخته و نامنظم حیاط این خانه خدا، نگاهمان را تغییر می‌دهد، حیاطی که سالیان درازی است در مناسبت‌های مذهبی، میزبان دلسوختگان اهل‌بیت (ع) و همچنین در ایام انتخابات، شاهد نشست‌های انتخاباتی گروه‌های سیاسی محتلف کشور است، این روزها حال خوشی ندارد، گویا این مسجد، رنگ‌و‌بوی پاییز به خود گرفته است.
وارد شبستان مسجد فیروزآبادی می‌شویم، جایی که گمان می‌رفت، مملو از جمعیت نمازگزاران باشد، اما از این موضوع نیز خبری نیست، البته شمار نمازگزاران، شاید بیشتر از تعداد آنان در بسیاری از مساجد شهر ری باشد، اما از مسجدی با این همه قدمت و قرار داشتن در یکی از شلوغ‌ترین خیابان‌های قبله تهران، توقع بیشتر می‌رود، توقعی که انگار برآورده نمی‌شود.
نماز جماعت که تمام می‌شود چند نفر از نمازگزاران مجلدات قرآن و رحل‌ها را میان نمازگزاران توزیع می‌کنند و محفل انس با قرآن برپا می‌شود و نوای نورانی کلام الهی در شبستان مسجد طنین‌انداز می‌شود.
با اتمام قرائت قرآن، دفتر فعالیت‌های روزانه این مسجد هم بسته می‌شود، این در حالی است که خبر چندانی از کودکان و جوانان پرشور بسیجی در این مسجد نبود، وقتی این موضوع را با تختی‌پور در میان گذاشتم، او گفت "هیات ورزشکاران شهر ری، طبق سنت همه ساله، مراسم سوگواری در دهه اول محرم در مسجد فیروزآبادی برپا کرد و در آن شب‌ها، مسجد مملو از جمعیت پیر و جوان، و زن و مرد بود، اما از آنجایی که از ساعت 7:30 شب در امامزاده عبدالله (ع) که در جوار این مسجد قرار دارد، مجلس عزاداری برپا می‌شود و تعدادی از دست‌اندرکاران مسجد فیروزآبادی در آنجا نیز مسئولیت دارند، بنابراین طبیعتا شاهد خلوت‌شدن این خانه خدا هستیم."
نهادهای مسجد فیروزآبادی به ویژه پایگاه مقاومت بسیج آن به نام «امام رضا (ع)» بسیار فعال و بنابر اظهار نظر تختی‌پور، بازوان فعال مسجد در طراحی و برگزاری برنامه‌های این خانه خدا هستند، همین پایگاه بسیج است که با همکاری امام جماعت، این مسجد را به یکی از فعال‌ترین مراکز دینی در ایام انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و همچنین انتخابات پیشین مجلس شورای اسلامی تبدیل کرده بود.
همچنین چند ماهی است که کانون فرهنگی تبلیغی «راوی نور» با مسئولیت تختی‌پور، در این مسجد راه‌اندازی شده و تاکنون توانسته در جذب کودکان، نوجوانان و جوانان موفق باشد، دارالقرآن نور که از زیرمجموعه‌های این کانون است، نیز در رشته‌های حفظ، تثبیت، تفسیر، روخوانی و تجوید قرآن، فعال است و مهدقرآنی این مرکز در زمینه حفظ همراه با شعر و داستان‌گویی فعالیت دارد.
مسجد جامع فیروزآبادی واقع در شهر ری، خیابان فدائیان اسلام، نرسیده به میدان حرم عبدالعظیم حسنی (ع) با گذشت 75 سال از زمان تاسیس آن، همچنان پابرجا و استوار است و با آغاز به کار مدیریت و امام جماعت جدید آن که با راه‌اندازی کانون فرهنگی تبلیغی و مهدقرآنی، همراه شده است، سامان خوبی یافته است، اما با روزهای اوج خود فاصله دارد.
دلیل اصلی این وضعیت را حجت‌الاسلام والمسلمین تختی پور با ما در میان گذاشت "مدتی است متولی مسجد فیروزآبادی، چندان به اجرای نیت واقف ـ آیت‌الله فیروزآبادی ـ اهتمام ندارد و تاکنون تلاش‌های ما، مرکز رسیدگی به امور مساجد و اداره اوقاف و امور خیریه شهر ری، در اصلاح رفتار او، بی‌نتیجه بوده است».
تختی پور، امام جماعت مسجد فیروزآبادی
مسجد جامع فیروزآبادی با وجود مشکلاتی که ریشه در اختلافات میان واقف و دست‌اندرکاران آن دارد و بر فعالیت‌های این خانه خدا، اثر منفی برجای گذاشته است، اما همه روزه میزبان مجاوران و زائران حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) است.
تصویری از مسجد فیروزآبادی در دهه اول محرم ۱۳۹۶
گزارش و تصاویر از: مرتضی خواجوند سریوی
نظر شما