خبرگزاری شبستان- سمنان؛ نگاهشان که می‌کنی از چشمانشان سراسر حسرت می‌بارد و سختی ... دوست دارند مانند دیگر فرزندان این سرزمین مزه کودک بودنشان را حس کنند، یعنی همان توپ بازی‌ها و زمین خوردن‌ها... اما افسوس هرکدامشان نه به اختیار خود، نان آور خانواده ای هستند که گویی بیچارگی بر جبین اینان سایه افکنده است.
چراغ، قرمز می‌شود و دوان‌دوان میان ماشین‌ها می‌دود. به دنبال کسی است که کالایش را بخرد اما کسی به اصرارهای کودکانه‌اش توجه نمی‌کند. سماجت‌هایی که همه ما در کودکی برای خرید اسباب بازی و ... یا برای رفتن به پارک و تفریح داشتیم، او اکنون آن را به‌گونه ای دیگر تجربه می‌کند، اصرار برای فروختن کالایش و ...
از نگاه تاسف بار دیگران برچسب هایی بر پیشانیشان می‌خورد،کودک کار، کودک بد سرپرست، کودک خیابانی و ... اما این قصه به همین جا ختم نمی‌شود چرا که این فراموش شدگان نمی‌توانند به آینده‌شان نیز هویت بخشند، نمی‌توانند متوجه کودکی فرزندانشان شوند و یا حتی مزه بازی کودکانه را درک کنند.
مسأله کودکان کار در خیابان‌های سمنان نیز بسیار جدی شده و چهره رنگ پریده کودکانی که دستشان را ملتمسانه دراز می‌کنند، در بسیاری از تقاطع‌های اصلی شهر تکان‌دهنده است.
اینکه چگونه می‌توان با این امر به صورت اساسی برخورد کرد نیاز به برنامه‌های اساسی و بلند‌مدت دارد، ولی بی‌اعتنایی به حضور آنها در شهر، اعمال همان برنامه‌ها را در آینده بسی دشوارتر خواهد کرد. اما حقیقت این است همه امیدواریم ریشه‌های این پدیده شوم را از کشور خود بکنیم.
12 دستگاه اجرایی متولی ساماندهی کودکان کار
مدیرکل بهزیستی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در سمنان، با بیان اینکه، در قانون به افراد زير 18 سال ( اعم از دختر و پسر) كه در شهرهاي بزرگ براي ادامه بقاء خود مجبور به كار يا زندگي در خيابان بوده کودکان کار اطلاق می شود گفت: اگرچه ساماندهی این کودکان با بهزیستی بوده، اما 11 دستگاه دیگر از جمله نیروی انتظامی، دادگستری، زندانها، تامین اجتماعی، وزارت کار و وزارت بهداشت(دانشگاههای علوم پزشکی ...) نیز باید به سازمان بهزیستی همکاری کنند.
وی با بیان اینکه برای حل معضل کودکان کاروخیابانی تدابیری از سوی دولت اندیشیده شده است اضافه کرد: نهاد ها، سازمان ها و دستگاه های اجرایی دولتی و غیر دولتی موظف به اجرای برنامه شناسایی، جمع آوری، پذیرش و آموزش کودکان کار و خیابان در مراحل مختلف شده اند.
ایزدپور با بیان این مطلب که سازمان بهزیستی از طریق دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی به ساماندهی کودکان کارمی پردازد اذعان داشت: بر این اساس پس از شناسایی و جمع آوری این افراد توسط نهاد های انتظامی و شهرداری، بهزیستی مبادرت به غربالگری کودکان بی سرپرست و بد سرپرست خیابانی و کار می کند و آنها را برای ساماندهی و توانمند سازی به مراکز ساماندهی کودکان کار و خیابان می فرستد.
مدیرکل بهزیستی استان سمنان، در خصوص فعالیت مراکز حمایتی کودک و خانواده گفت: سازمان بهزیستی به منظور حمایت از کودکان کار و توانمندیشان، مراکز حمایتی کودک و خانواده را دایر کرده که خدمات متنوعی به کودکان کار و خیابانی ارائه می کنند.
وی تصریح کرد: در آستانه سال تحصیلی جدید در همین راستا با عنایت به فرا رسـیدن ماه مهر و شـروع سال تحصیلی جدید جهت کلیه کودکان کار وخیابانی و بازمانده از تحصـیل که اطلاعات آنها توسط مراکز تابعه بهزیستی اسـتان سمنان شـناسایی و ثبت شده بود بسته حمایتی آموزشی تحت عنوان «مهرانه » که شامل لوازم التحریر، کیف و کفش و اقلام خوراکی بود را تهیه و در اختیار کودکان واجد الشرایط قرار داد.
فعالیت مراکز کودکان خیابانی تحت نظارت بهزیستی
ایزدپور در ادامه بیان کرد: مراکز کودکان خیابانی تحت نظارت بهزیستی به منظور توانمندسازی کودکان کار مصاحبه اوليه و انجام مشاوره مقدماتي به منظور كسب اطلاعات در مورد وضعيت فعلي فردي، خانوادگي و اجتماعي متكدي و کودک خیابانی وارائه راهكارهاي مورد نياز جهت كاهش و حل مشكلات ، مشاوره روان شناسي به صورت فردي، خانوادگي و اجتماعي ، همچنين آموزش مهارتهاي زندگي ( مهارت حل مسئله ، تصميم گيري و ... ) درصورت لزوم و انجام اقدامات پزشكي و روانپزشكي لازم از جمله ( ارجاع به پزشك متخصص جهت بهبود مشكلات جسمي ، ارجاع به روانپزشك به منظور ارزيابي وضعيت رواني وبهره مندي از دارو درماني ، انجام معانيات پزشكي قانوني در قالب ساماندهي به مكانهاي مربوطه از جمله آزمايشات ايدز و هپاتيت ، معاينات صحت و سلامت عقلي و رواني و جسمي ) را انجام می دهند.
مدیرکل بهزیستی استان سمنان، شناسايي بستگان و اعضاء خانواده در صورت وجود ،مراجعه به دادگستري و رايزني و گفتگو با مقام محترم قضايي مربوط ، بازديد از منزل کودک کار جهت شناسايي آسيبهاي اجتماعي موجود در خانواده و...) ،پیگیری مربوط به امور اتباع خارجی بمنظور ساماندهی مددجویان بصورت مناسب ،خدمات مالي به صورت نقدي و غير نقدي در قالب پرداخت كمك هزينه هاي مختلف و نيز تهيه نيازمندي هاي موجود (در حد بودجه و امکانات موجود)،حمايتهاي تخصصي از خانواده متكدي وکودک خیابانی اقدام به دعوت به حضور نامبردگان در مركز جهت دريافت خدمات مورد نياز از جمله ( مشاوره و ارائه راه حل هاي موجود و ... ) در هنگام پذیرش و پس از ترخیص را از اقدامات مددكاري جهت ساماندهي و ترخيص موفق کودک عنوان کردو گفت: با توجه به بررسی های بعمل آمده و بازدید کارشناسان مربوطه در صورتی که والدین صلاحیت لازم به منظور نگهداری از کودک را نداشته باشند ضمن انجام مراحل قانونی نسبت به تحویل آنان به مرکز شبانه روزی و شبه خانواده اقدام می شود.
وی محدودیت‌های قانونی در حمایت و تحت پوشش قرار دادن کودکان دارای خانواده، در اکثر موارد پدر کودک با حکم قاضی کودک را از مرکز خارج کرده و او را دوباره برای تکدی‌گری و کار به خیابان می‌فرستد، محدودیت‌های قانونی برای مددکاران اجتماعی در فرایند کمک به کودکان دارای سرپرست، اجرا نشدن قوانین مربوط به اتباع خارجی و محدودیت منابع دولتی در زمینه هزینه اشتغال، مسکن، حرفه‌آموزی، بیمه بازنشستگی و توانمندسازی بلند مدت جهت هر کودک و خانواده را از چالش‌های پیش روی سازمان بهزیستی در فرایند بازتوانی کودکان خیابانی برشمرد.
170 کودک کار از خدمات کانون پرورش فکری استان سمنان بهره مند هستند
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان از بهره‌مندی 170 کودک کار این استان از خدمات تخصصی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان خبر داد و افزود:این کودکان به‌صورت رایگان از خدمات آموزشی و فرهنگی کانون استفاده می‌کنند.
مهدی جمال به بهره مندی این کودکان از خدمات دیگر نهادها و از جمله آموزش و پرورش نیز اشاره داشت وگفت: این کودکان کار هم‌اکنون در یکی از مدارس سمنان مشغول تحصیل هستند و روزهای دوشنبه هر هفته از خدمات متنوع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان استفاده می‌کنند.
وی تعدادی از این کودکان کار، را از اتباع بیگانه اعلام کرد و افزود: البته کودکان و نوجوانان ایرانی هم در این گروه قرار دارند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان، با اشاره به اهمیت توجه به تربیت کودکان افزود: اگر می‌خواهیم که در آینده از جامعه‌ای شاداب‌تر و خلاق‌تر بهره‌مند باشیم باید از همین امروز با فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی برای کودکان و نوجوانان آغاز کنیم.
جمال کودکي را دوران حساس رشد و پرورش انسان عنوان کردو گفت: توجه به اين سالهاي مهم و فراهم ساختن امکانات مناسب به منظور ايجاد زندگي بهتر براي کودکان از وظايف اساسي ماست.
کودکان کار بیش از سایر اقشار جامعه در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی هستند
وی با بیان اینکه کودکان کار بیش از سایر اقشار جامعه در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی از جمله خشونت و رفتارهای پرخطر هستند خاطرنشان کرد: ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺎن ﻋﻮاﻗﺐ ﺟﺒﺮانﻧﺎﭘﺬﯾﺮي را ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان، ادامه داد: در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﮐﻮدﮐﺎن ﮐﺎر و ﺧﯿﺎﺑﺎن ﮐﻪ زﯾﺮ ﻓﺸﺎر و در ﺳﺎیه ﺳﺨﺘﯽﻫﺎي زﻧﺪﮔﯽ، ﺑﻪ ﮐﺎر روي آورده اﻧﺪ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ رﺷﺪ و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺷﺨﺼﯿﺖ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺪنﺷﺎن ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎده و این موضوع به یکی از بحران های اجتماعی اصلی جوامع تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه دوران ﮐﻮدﮐﯽ در رﺷﺪ و ﺳﻼﻣﺖ ﮐﻮدك و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺷﺨﺼﯿﺖ او اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدي دارد خاطرنشان کرد: ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﺣﻘﻮق ﮐﻮدك در حساس ترین سال های زندگی او، نقشی مهم، در پرورش ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ و ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪاي ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻮدﮐﺎن، ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﻓﺮداي آن ﻫﺴﺘﻨﺪ، اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
.jpg)
پدیده کودکان کار محصول عملکرد ناصحیح نهادهای اجتماعی
یک مشاورخانواده نیز پدیده کودکان کار را محصول عملکرد ناصحیح نهادهای اجتماعی دانست وگفت: کودکان کار همچون سایر کودکان حق دارند از شرایط یک زندگی متعادل و رفتار محترمانه برخوردار باشند.
ساره امیرجان با بیان اینکه کودکان کار بخشی از گروه بزرگتر « کودکان در وضعیت دشوار» یا « کودکان آسیب پذیر شهری» هستند که ساعات طولانی از شبانه روز و گاه تمام آن را به صورت موقت و یا دائمی و برای مدتی نامعلوم خارج از نهادهای اجتماعی، حمایتی مانند خانواده و مدرسه و به قصد و انگیزه کار و یا دوری از خانواده، در خیابان بسر می برند اضافه کرد: این کودکان بخشی از آینده سازان کشور هستند که در بهترین روزهای زندگیشان بنا به شرایط سختی که در خانواده دارند مجبور به تلاش زودهنگام برای امرار معاش هستند اما این موضوع نباید آنها را از حقوق مسلم انسانی آنها که حق برخورداری از آموزش و مهارت های زندگی و شغلی و تفریح و امنیت و بهداشت و... است باز دارد.
وی تصریح کرد: نتایج پژوهشها درباره این کودکان نشان می دهد که 58 درصد آنها در سالهای اولیه تحصیل از رفتن به مدرسه محروم می شوند کودک در این دوران بدلیل پایین بودن سن و وابستگی به والدین، توان مقاومت در مقابل خواسته های خانواده را نداشته و با محرومیت از تحصیل برای حضور در خیابان و اشتغال در مشاغل کاذب داوطلب می شود.
امیرجان با اشاره به اینکه طبق نظر یونیسف کودکان کار و خیابانی با واقعیت تلخی از جدایی فزاینده خانواده روبه‌رو هستند و در خطر از دست دادن امکانات اساسی همچون بهداشت و آموزش می‌باشند اظهارداشت: کودکان کار و خیابانی با فقر شدید و تجربه مجموعه خطراتی مواجه هستند که اثر مخربی بر سلامتی آنها دارد.
این کارشناس معتقد است: کودکان کار با گرسنگی و تغذیه ضعیف، مشکلات بهداشتی، فقدان سلامت روانی، تأخیر تحولاتی، مشکلات روان‌شناختی و عدم پیشرفت تحصیلی مواجه هستند.
وی با تاکید بر اینکه در کنار اقدام های دولت و مسئولان، همه ما نیز به گونه ای مسئول آینده این کودکان هستیم و لازم است تا با تکریم و حفظ حرمت و کرامت انسانی با آنها رفتار و کمکشان کنیم ادامه داد: هرگونه رفتار از سر ترحم یا طرد می تواند این افراد را به سمت نابهنجاری و بزه کاری هدایت کند.
امیرجان با بیان اینکه رفتار احترام آمیز به دور از تحقیر و توهین با این کودکان بسیار مهم است اضافه کرد: مردم باید از هر گونه تفاخر و خودنمایی در برابر کودکان کار بپرهیزند.
وی همچنین از ارائه مستقیم کمکهای مادی و پولی به این کودکان نیز گلایه کردو گفت: کمکها باید از طریق نهادهای مدنی (مثلا NGO های محلی) و دولتی (بهزیستی و ...) ارائه شود.
امیرجان ، سرمایه گذاری های اقتصادی و فرهنگی در شهرهای کوچک و متوسط به منظور پیشگیری از مهاجرت به کلان شهرها،اعمال نظارت های بیشتر به منظور جلوگیری از استفاده کودکان در مشاغل سخت و پرخطر، همکاری اصناف در خصوص کودکان بالای 15 سال، کار متناسب با شرایط جسمی و روحی شان داده شود و در کنار آن حرفه آموزی و درس و تحصیل هم باشد و به سمت شغل پایدار هدایت شوند، شناسایی محلات پرخطر و آسیب خیز و برنامه ریزی جهت کاهش آسیب ، درگیر کردن طبقات بالای اجتماع در امر حمایت از کودکان کار و خیابانی وهدایت کار کودکان از طریق مجاری قانونی و ایجاد مشاغل کوچک زودبازده برای این گروه را از جمله رسالت ووظیفه مسئولان عنوان کردو افزود: یکی از مهمترین رویکردهای مورد تایید جهت بازتوانی این کودکان، رویکردهای سیستمی، توانمند ساز، پیشگیرانه وخانواده محور و نیز تاکید بر تحصیل و آموزش کودک به منظور ایجاد فرصتهای برابر و امکان بازگشت به زندگی سالم و بالنده در آینده است.
وی آسیب شناسی، آموزش کارهای فنی و حرفه ای به کودکان، طرح مشکل و مسئله آنان در رسانه های جمعی بصورت کارشناسی و حمایت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از کودکان بوسیله موسسات غیردولتی و خیریه را از دیگر راهکارهای توانمندی این کودکان برشمرد.
تعلق و تعهدات به هنجارها و ارزش‌هاي اجتماعي در کودکان کار تضعیف شده است
یک شهروند سمنانی گفت: شرايط زندگي براي كودكان كار به گونه‌اي است كه تعلق و تعهدات به هنجارها و ارزش‌هاي اجتماعي در آنها تضعيف شده و شرايطي را براي آنها به وجود مي‌آورد تا بسياري از آنان به خود و جامعه آسيبهاي جدي مي‌رسانند.
محبوبه خیرخواه با اشاره به اینکه كودكان كار به دنبال تأمين غذا، سرپناه، امنيت، محبت و پولند، اما در كنار آن گرفتار باندهاي تجارت سياه، افيون، تكديگري، قاچاق، دزدي و البته گاهي جمع‌آوري يا دستگير مي‌شوند افزود: کودکان کار جدای محروم بودن از امکانات اولیه زندگی، در معرض آسیب‌های بسیاری هستند و چه بسا آینده خوبی برایشان نباشد، کودکانی که در سرما و گرمای فصول سال، مجبور به کارهایی می‌شوند که چه بسا جز «ظلم»، نام دیگری نتوان بر آن گذاشت.
وی تصریح کرد: بدرفتاری والدین یـــا پـــدر و مـــادرخـــوانــده، مهاجرت‌های دسته‌جمعی، عدم انطباق روستاییان با شهر، افزایش هزینه‌ها، کمبود فرصتهای شغلی و وجود اختلافات خانوادگی از جمله عواملی است که در رشد پدیده کودکان کارمی‌تواند تأثیرگذار باشد.
نظر شما