خبرگزاری شبستان -گیلان؛ محرم ماه حزن و اندوه و اثبات عشق و ارادت به سيد و سالار شهيدان، ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) و خاندان اهل بیت (علیه السلام) است.
سوگواری و عزاداری ماه محرم در هر نقطه از ایران اسلامی به شکل خاص خود و متناسب با فرهنگ و شیوه های مرسوم هر استانی برگزار می شود.
مردمان سرزمین گیل و دیلم از روزگار کهن با برگزاری آئین‌های خاص به استقبال ماه محرم و ایام سوگواری ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) و یارانش رفته و گوشه گوشه این دیار شاهد آئین‌های خاص محرمی است.
آئين‌های عزاداری محرم همه ساله با شور و شوق خاص گیلانیان برگزار و عاشقان آن حضرت ارادت و تجديد ميثاق خود را هر سال در قالب عزاداری مستحكم‌تر می‌كنند.
یکی از آئین‌ها که امروزه در حوزه شرق گیلان برگزار می شود، آئین سنتی مجمه دهی است که به گفته اهالی بیش از یکصد سال قدمت دارد.
سنت اطعام عزاداران حسینی در ماه محرم در همه جای ایران مرسوم و سابقه آن بنا به روایات به دوران امام ششم شیعیان، امام جعفر صادق (علیه السلام) بر می گردد که در سال های اخیر در کمتر نقطه ای می توان سبک و سیاق سنتی این آئین را مشاهده کرد.
این آئین امروز در شرق گیلان به ویژه روستاهای شهرستان لاهیجان و لنگرود به روش قدیمی و با آداب خاص خود برگزار می شود. مجمه دهی یا همان اطعام به سبک سنتی با محوریت مساجد در شبهای محرم برگزار می شود.
زنان روستایی قبل از آغاز ماه محرم مجمع ها (سینی های بزرگ مسی ) را بیرون آورده و و وسایل مورد نظر برای این آئین سنتی را تدارک می بینند تا بتوانند در شبهای محرم پذیرای سوگواران حسینی در مساجد باشند.
در واقع سنت مجمه دهی از شب اول محرم در مساجد آغاز شده و تا یازدهمین شب محرم ادامه دارد.
در این آئین زنان روستایی در منزل آشپزی کرده و تلاش می کنند تا بهترین دستپخت خود را به عزادران حسینی دهند. پلوی محلی با فسنجان، مرغ، شیرین خورشت و کوکوی محلی پای ثابت اطعام سنتی در مساجد است و زنان از بعد از ظهر شروع به آشپزی کرده و بعد از شنیدن اذان از گلدسته های مساجد غذای طبخ شده را درون قابلمه های کوچک ریخته و در مجمه قرار می دهند.
مردان، حتی زنان این مجمه ها را بر سر نهاده و راهی مساجد می شوند تا از عزادارن حسینی پذیرایی کنند. هر خانواده عهده دار پذیرایی از 3 الی 4 عزادار حسینی در مساجد است.
مجمه ها در صفوف منظم در مسجد چیده شده و عزادارن دور مجمه ها جمع شده و غذا میل می کنند. بعد از صرف غذا و جمع آوری مجمه ها، دوباره آنها به منزل بازگردانده شده تا آماده پذیرایی در شبهای بعد شوند.
قاسم حسن نیا پیرمرد 91 ساله رودبنه ایی ( از توابع لاهیجان) که از بزرگان این روستاست می گوید از زمانی که به یاد دارم سنت مجمه دهی در این روستا وجود داشت و از سنت های بسیار دیرین مردم این دیار است.
وی با بیان اینکه این آئین در گذشته با شکوهتر برگزار شده و تمامی اهالی روستا از پیر و جوان در این سنت مشارکت داشتند افزود: امروز خانواده های کمتری این سنت را اجرا کرده و بیشتر بزرگان خاندان و قدیمی‌ها بر این سنت پایبند هستند.
حسن نیا اذعان کرد: در این روستا سنت مجمع دهی از شب هفت محرم آغاز شده و تا شب دوازدهم محرم ادامه دارد و بعد از آن هر شب جمعه تا پایان ماه صفر این آئین برگزار می شود.
وی افزود: شب تاسوعا و عاشورا اوج این سنت است که تمامی محل با وحدت خاصی خود را آماده پذیرایی از عزادارن حسینی از نقاط مختلف استان می کنند.
این پیرمرد 91 ساله رودبنه ایی با تصریح اینکه در گذشته سنت مجمه دهی علاوه بر ماه محرم و صفر در مناسبت های دیگر نیز برگزار می شد اظهار کرد: مردم محل وقتی کسی فوت می کرد در دومین شب، مراسم مجمه دهی را در مسجد برگزار می کردند که این سنت امروز برچیده شده است.
وی با تاکید بر احیا این سنت گفت: سنت مجمع دهی از رسوم کهن مردم این دیار است که باید جوانان امروز آن را به نسل های آینده انتقال داده و این اطعام سنتی رنگ نبازد.
نظر شما