حجتالاسلام محیالدین میرمرشدی، جامعهشناس و استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی شبستان در خصوص ورود خرافه و مدگرایی در برخی از آیین های محرم گفت: ماه محرم از بیش از هزار سال مورد توجه جریانهای مختلف چه دشمنان عاشورا و چه دوستداران عاشورا بوده و به همین دلیل در بحث محرم کنشها و واکنشهای متفاوتی از طول قرون گذشته رخ داده است.
وی بیان کرد: گاهی محرم از جهت نوع عزاداری و نوع مرثیهخوانی مورد توجه قرار گرفته و گاهی در قالب تعزیه، هنر و نمایش به تصویر کشیده شده است و گاهی طراحان، نقاشان، هنرمندان ذوقهای خود را در رابطه با محرم ارایه کردند. دلیلش این است که ابعاد ماجرایی به حدی گسترده و دارای ابعاد مختلف است که همه ذوقها و راهها را به خود جلب میکند.
مطالب برخی از نویسندگان با اهداف عالیه ابا عبدالله الحسین (ع) همخوانی ندارد
حجتالاسلام میرمرشدی در ادامه افزود: گاهی نویسندگان درباره عاشورا مطالبی نوشتهاند که با اهداف عالیه ابا عبدالله الحسین (ع) همخوانی نداشته است .
این استاد دانشگاه تصریح کرد:یا کتابهایی که بیان واقعه عاشورا کردهاند یا عاشورا را آسمان و ریسمان کردند که با عقل بشری یا بسیاری از وقایع مطرح شده همخوانی ندارد و یا خود امام حسین (ع) را ترسیم کردهاند که بیشتر شبیه پهلوانان زورخانه و کشتیگیران صحنه کشتی آنها را معرفی میکند و گاهی مواقع کسانی که لباس تعزیه را پوشیدند، چنان وقایع را متناسب با سلیقههای خودشان ارایه میکنند تا مثل یک تئاتر حرفهای بتوانند مشتریان بیشتری جذب کنند و یا گاهی مداحانی که در اشعار ارایه شده خود به گونهای عمل کردند که به قول خودشان اشکی بیشتر دربیاورند و شور بیشتری ایجاد کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: گاهی کسانی برای ابراز محبت شدید خود به امام با استفاده از قمه و زنجیر تیغدار چنان ضرباتی به خود زدند که خون خود را بر سنگفرشها و خیابانها به نمایش گذاشتند و گاهی روضهخوانها برای آنکه منبرشان مشتری بیشتری جذب کنند، نمک بیشتری به آش مداحی و روضهخوانیشان افزودهاند که بتوانند محفلی گرمتر و پرهیجانتری به وجود بیاورند.
این جامعهشناس اظهار کرد:بسیاری از اوقات اقدامات انحرافی این افراد خودخواسته یا عمدی نبوده است، قصد ایجاد انحراف و ایجاد کج فهمی به مقصود انجام دهندگان این اعمال مطرح نبوده است بلکه گاهی صرفا هیجانات و شوری که نسبت به امام حسین (ع) بوده است این لغو ،انحراف و خرافه را به وجود آورده است.
حجتالاسلام میرمرشدی با بیان اینکه تحولات برحسب تحولات اجتماعی همیشه قابل تغییر بوده است اظهار کرد: و گاهی به مغز عاشورا ضربه زده است،گاهی نیز به پوسته و شعار عاشورا لطمه وارد کرده است. این اقداماتی است که دوستان ابا عبداالله الحسین (ع) به عنوان ضربه وارد کرده اند اما کسانی هم از روی عناد و دشمنی و به خاطر کینه و غضبی که نسبت به امام حسین (ع)، علی و فرزندان طاهرین آنها داشتند تصمیمات نادرست، زشت و کلیدی را به عاشورا وارد کردند و گاهی بی احترامی را از حد گذراندهاند.
تغییر در تکنولوژی و فناوری بر ادبیات، شعر، هنر، نمایش و تئاتر تاثیرگذار بوده
این جامعهشناس گفت: تغییر در تکنولوژی و فناوری بر ادبیات، شعر، هنر، نمایش و تئاتر نیز همیشه تاثیرگذار بوده است و عاشورا نیز به عنوان یک جریان دارای ابعاد مختلف بی تاثیر از تغییرات، تکنولوژی و فناوری نبوده است به عنوان مثال ارایه کلیپها، ویدیوهای غیرحرفهای در فضای مذهبی، بنرها، دلنوشتهها، اشعار، در صدها کانال تلگرامی نمایهای از تاثیر فضای مجازی بر واقعه عاشورا است.
تنوع در لباس های مشکی و خالکوبیکردن بدن محور تجارت در محرم است
وی افزود: گاهی تنوع در لباس های مشکی، خالکوبیکردن بدن و دوختن لباس و پارچههای مخصوص، دستنوشتهها و گلدوزیهای بر روی پارچه عزا محور تجارت بوده است و گاهی سنج و دوقل و پرچم، طبل، زنجیر و امثال اینها به عنوان استفاده های اقتصادی از عاشورا مدنظر صاحبان سرمایه قرار گرفته است.
نظر شما